Indecent Proposal (1993)

Regie: Adrian Lyne | 117 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Robert Redford, Demi Moore, Woody Harrelson, Seymour Cassel, Oliver Platt, Billy Bob Thornton, Rip Taylor, Billy Connolly, Joel Brooks, Pierre Epstein, Danny Zorn, Kevin West, Pamela Holt

Ooit was ze de bestbetaalde actrice aller tijden; ze was de eerste vrouw die meer dan tien miljoen dollar ontving voor een hoofdrol, in haar geval twaalf miljoen voor het geflopte ‘Striptease’ uit 1995. Demi Moore is het schoolvoorbeeld van hoe vergankelijk roem kan zijn. In 1985 brak ze door met ‘St. Elmo’s Fire’, en dankzij ‘Ghost’ (1990) en ‘A Few Good Men’ (1992) steeg haar populariteit tot grote hoogten. Haar huwelijk met Bruce Willis en haar veelbesproken en vaak gekopieerde naakte fotoreportage in Vanity Fair (toen ze zeven maanden zwanger was haar tweede kind) zorgden ervoor dat ze constant in de media was. Maar vanaf 1993 ging het bergafwaarts: films als ‘Disclosure’ (1994), ‘The Juror’ (1996) en het al eerder genoemde ‘Striptease’ flopten en toen haar langgekoesterde project ‘G.I. Jane’ (1997) – een rol waarvoor ze zelfs haar haar afschoor – door pers en publiek werd neergesabeld, besloot ze haar carrière op een laag pitje te zetten. In die tijd liep haar huwelijk met Bruce Willis ook nog op de klippen. Het zou zo’n zeven jaar duren voor de nog altijd beeldschone Moore haar filmcarrière weer serieus zou oppakken.

Eén van de meest besproken films met Moore in een hoofdrol – en een van de laatste commerciële successen uit haar hoogtijdagen – is ‘Indecent Proposal’ (1993), gebaseerd op de gelijknamige roman van Jack Engelhard. Hierin speelt Moore Diana Murphy, een jonge vrouw die onlangs is getrouwd met architect David (Woody Harrelson). Hij droomt ervan zijn eigen huis te bouwen. Er is alleen één probleem: ze hebben geen geld. Dus besluiten ze hun geluk te beproeven in Las Vegas. Aanvankelijk gaat het heel goed en weten ze hun inzet te verdubbelen, maar daarna raken ze alles in één klap kwijt. Voor ze afdruipen, worden ze benaderd door miljardair John Gage (Robert Redford), die ruiterlijk toegeeft Diana wel te zien zitten. Hij gelooft er heilig van dat alles te koop is en biedt het stel een miljoen dollar voor een nacht met Diana. Diana en David weigeren in eerste instantie verontwaardigd, maar besluiten uiteindelijk op het aanbod in te gaan. Met een miljoen zijn ze immers in één klap van hun geldzorgen af. Na haar nacht met John keert Diana terug naar David; ze wil niet veel kwijt over wat er allemaal gebeurd is. Het leed is in elk geval al geschied: David vertrouwt Diana steeds minder en nieuwe tegenslagen drijven een wig tussen de twee geliefden. John doet intussen zijn uiterste best Diana definitief voor zich te winnen.

‘Zou jij het doen voor een miljoen?’, iedereen heeft die vraag weleens gehoord. ‘Indecent Proposal’ laat je bijna twee uur lang mijmeren over wat je zelf geantwoord zou hebben. Scenarioschrijfster Amy Holden Jones koos ervoor de kijker grotendeels in het ongewisse te laten over wat er allemaal in die bewuste nacht gebeurd is, wat de film zeker ten goede komt. Het is er mede de reden voor dat we ons het meest kunnen vereenzelvigen met David; de twijfels en onzekerheden die hij voelt richting zijn vrouw, kunnen we ons levendig voorstellen. Waarom is Diana niet gewoon open over wat er gebeurd is? Die vraag wordt niet echt beantwoord. ‘Indecent Proposal’ mag dan in 1993 wat stof hebben doen opwaaien, 25 jaar later is de film lang niet meer zo controversieel en mist daardoor net dat beetje spanning en opwinding. Het verhaal begint veelbelovend, maar na de bewuste nacht zakt het niveau terug naar dat van een gemiddelde soapserie, met de bekende twijfels, intriges en perikelen. 

Gelukkig maar dat we mogen kijken naar mensen als Robert Redford en Woody Harrelson, acteurs die hun sporen reeds verdiend hebben in het vak en in staat zijn een middelmatige film toch de moeite waard te maken. Redford is als de steenrijke John Gage natuurlijk een foute man, maar wel een van het meest charmante soort. Hij heeft zijn zinnen gezet op Diana, en is bereid daar heel ver voor te gaan, maar zegt wel ‘we doen niets wat jij niet wilt’ vlak voordat ze met elkaar het bed in duiken. Mede daardoor zien we juist in Diana het immorele personage: in eerste instantie omdat zij op het voorstel ingaat (uit liefde voor David, zodat hij uit de geldproblemen komt?), vervolgens niet wil zeggen wat er die nacht gebeurd is (uit schaamte?) en geen keuze kan/durft te maken voor David of John. Naar haar beweegredenen blijft het gissen. David is het meest integere personage (beetje against character voor Harrelson, zoals dat ook voor Redford geldt); waar je op papier denkt dat Diana het slachtoffer is, blijkt in de praktijk David de grote verliezer in het geheel. Regisseur Adrian Lyne heeft van seksueel beladen films zijn handelsmerk gemaakt – hij is ook de man achter ‘9 ½ Weeks’ (1986), ‘Fatal Attraction’ (1987) en ‘Lolita’ (1997) – en weet moeiteloos de juiste sfeer te creëren.

Dat ‘Indecent Proposal’ hier en daar tekortschiet ligt dan ook met name aan het scenario en het feit dat de film in 25 jaar toch wat aan impact heeft moeten inleveren. Desalniettemin kijkt deze film, met dank aan Redford, Harrelson en een beeldschone Moore, prettig weg.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 8 juli 1993