Infernal Affairs – Wu jian dao (2002)

Regie: Andrew Lau, Alan Mak | 97 minuten | drama, misdaad, thriller | Acteurs: Andy Lau, Tony Leung Chiu Wai, Anthony Wong Chau-Sang, Eric Tsang, Kelly Chen, Sammi Cheng, Edison Chen, Shawn Yue, Elva Hsiao, Ka Tung Lam, Ting Yip Ng, Dion Lam, Chi Keung Wan, Hui Kam Fung, Tony Ho, Courtney Wu, Au Hin Wai, Li Tin Cheung

“Wie in de Voortdurende Hel leeft, sterft nooit”, luidt het Boeddhistische gezegde dat in ‘Infernal Affairs’ wordt aangehaald en meteen ook de titel van de film verduidelijkt, toch al een mooie woordspeling. ‘Infernal Affairs’ is echter geen film die erop uit is Aziatische inzichten aan de man te brengen, het is een volbloed crimi die vanwege zijn spitsvondige opzet en psychologische benadering overal navolging verdient.

Het skelet van de spiegelrelatie van Yan en Ming wordt in deel één neergezet; inmiddels zijn er drie ‘Infernal Affairs’, naast het kernverhaal ook een prequel en een sequel, waarin vooral de onderlinge relaties uitgewerkt worden. In dit eerste deel moeten we de karakters van de hoofdpersonen geheel opmaken uit hun handelen en dat is jammer, blijkt na voltooiing van de trilogie. Het epos had simpeler geconstrueerd kunnen worden en daardoor meer diepgang gehad.

Hier moeten we het bij laten wat de kritiekpunten betreft, want ‘Infernal Affairs’ is verder een gelikte thriller die vooral uitblinkt in een strakke, heldere cameravoering en een uitmuntende cast, die je niet hoeft te kennen om er de kwaliteit van in te zien. De kille Andy Lau en de melancholieke Tony Leung zijn mooi bij elkaar gezocht en Anthony Wong Chau-Sang en Eric Tsang doen als hun superieuren Wong en Sam nauwelijks voor het koppel onder. De focus lijkt te liggen op de gewiekste Ming, maar ondertussen gaat de sympathie uit naar de meer menselijke Yan, waardoor ook op dat gebied evenwicht wordt bereikt. De plotwendingen zijn verrassend, maar niet ongeloofwaardig. Het schemergebied tussen ‘goed’ en ‘kwaad’ biedt sowieso veel mogelijkheden, want met de rollen van Yan en Ming bij respectievelijk de maffia en de recherche kun je altijd twee kanten op. Leidt overlevingsdrang tot slecht gedrag? Ming beantwoordt de vraag voor de kijker. Is je vonnis getekend wanneer je je zwak toont? Yan laat het ons zien; dan nog zijn verrassingen mogelijk.

Het blijft spijtig dat we nooit zullen weten of een eerste deel met het beste uit twee en drie een échte Hongkongse ‘Godfather’ had opgeleverd – het had gekund, maar er is hoop voor de liefhebber. Martin Scorsese komt met een eigen versie over de Ierse maffia in Boston waarin Leonardo DiCaprio en Matt Damon de sleutelrollen vervullen.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 9 september 2004
Speciale vertoning: Imagine Fantastic Film Festival 2022