Inside Man (2006)

Regie: Spike Lee | 129 minuten | drama, thriller, misdaad | Acteurs: Denzel Washington, Clive Owen, Jodie Foster, Willem Dafoe, Ashlie Atkinson, Robert Bizik, David Brown, Jonnie Brown, Jay Charan, Ruthann Debona, Kim Director, Chiwetel Ejiofor, Carlos Andrés Gómez, Yaffit Hallely, Frank Harts, Samantha Ivers, Robert C. Kirk, Marcia Jean Kurtz, Ken Leung, Heather Male, Jason Manuel Olazabal, Rafael Osorio, Florina Petcu, Christopher Plummer, Bernie Rachelle, James Ransone, Jamieson Rhyme, Reena Shah, Michal Sinnott

Films over bankovervallen zijn eigenlijk als bankovervallen zelf: vaak geprobeerd, vaak mislukt en achteraf gezien zonde van de tijd en moeite. Allemaal hetzelfde dus. Af en toe zit er die ene film tussen die net iets dieper gaat, net wat meer stijl en goed acteerwerk heeft of een verrassend plot. Een uitzondering. ‘Inside Man’ is zo’n uitzondering, maar het grappige is dat je je kunt afvragen of het hier wel om een bankoverval gaat. Er wordt namelijk niets gestolen of wel?

Met een documentaireachtige inleiding door niemand minder dan Clive Owen in de rol van bankovervaller Russell opent Spike Lee zijn film. Deze camerastijl wordt een aantal malen goed gebruikt om aan te geven wat zich tijdens de overval afspeelt, en wat erna gebeurt tijdens de verhoren. Direct in de camera worden beschrijvingen gegeven door slachtoffers, overvallers en bankbedienden over hun rol bij de overval, waaruit blijkt hoeveel rechercheur Frazier (Denzel Washington) en zijn collega’s van de roof hebben begrepen. Helemaal niets.

Wat Spike Lee zeker heeft gedaan voordat hij aan deze film begon, is kijken naar films als ‘Phone Booth’ (2002, Joel Schumacher). Want hoe maak je een film interessant en spannend, als alle gebeurtenissen op slecht één locatie plaatsvinden? De camera en het cameragebruik zijn hier in dit geval de oplossingen voor. Door een chaotische manier van filmen, met heftige bewegende beelden en camera’s vanuit vele verschillende standpunten te gebruiken laat Lee simpele gebeurtenissen eruit zien als onderdelen van een keiharde actiethriller. Vanuit de lucht, vanaf de grond, van achter en van voren. Niets is te gek om deze bankroof in beeld te brengen. Een bankroof die zelf net zo gek is, en deze bijzondere cinematografie zeker verdient.

Het is alleen jammer dat de regisseur zich eigenlijk teveel zorgen heeft gemaakt om deze locatiegebonden scènes. Want deze zijn zo gepimpt, dat de scènes op andere locaties af en toe langdradig en saai worden. Maar met de cast die ‘Inside Man’ bij elkaar brengt is dat geen doodzonde. Want de dialogen tussen met name Denzel Washington, Clive Owen en Jodie Foster zijn geniaal. Inderdaad, de naam van de superactrice uit ‘Silence of the Lambs’ (1991), ‘Panic Room’ (2002) en recentelijk ‘Flightplan’ (2005) komt hier eigenlijk zomaar uit de lucht vallen. Precies zoals Foster in de huid van de kille bitch Madeline White in de strijd wordt gegooid door de bankdirecteur die wil voorkomen dat bepaalde documenten uit zijn privé-kluisje in de publiciteit komen.

Wanneer de situatie uit de hand loopt en Frazier van zijn taken wordt ontdaan dreigt de ESU de bank binnen te vallen. Als in een tovertruc wordt de bank door de overvallers opgeblazen en verdwijnt Russell. Omdat de rest van de overvallers zich vermengen onder de gegijzelden begint voor de FBI een onmogelijke zaak. Nu snappen we waarom de rechercheurs in de reportagestukjes zo geïrriteerd waren, zo gebrand op een oplossing. Ze zijn in de maling genomen. Helaas gaat ‘Inside Man’ eerst nog zeer uitgebreid en traag in op de geheime inhoud van het kluisje dat White in handen moest krijgen of vernietigen, voordat we de geniale uitwerking van Russells plan te zien krijgen.

Misschien is de conclusie dan ook dat Spike Lee, net als Russell, aan alle details heeft gedacht. Want hoe vaak je ook op een zijspoor wordt gezet, de oplossing laat nooit lang op zich wachten. Bovendien bevat ‘Inside Man’ een aantal subthema’s die de film net iets meer diepgang geven dan een gemiddelde film over bankovervallen. Rassenkwesties komen ter sprake, net als de angst voor terrorisme en de gang van zaken binnen overheidsinstellingen in de VS. Maar of het genoeg is? Ach, misschien ook wel. En anders kunnen we altijd nog genieten van Jodie Foster en de wisselwerking tussen Denzel Washington en Clive Owen. Zij verdienen met hun telefoongesprek over piña colada’s en douchen in de gevangenis een hele ster extra.

Julien van Alphen

Waardering: 4

Bioscooprelease: 23 maart 2006