Interview Kim Nguyen (‘Rebelle’)

Amsterdam, Hilton Hotel, vrijdag 17 augustus 2012

In onze – op dat moment – snikhete hoofdstad tijdens World Cinema Amsterdam begeven we ons samen met filmmaker Kim Nguyen op een terrasje bij het Hilton Hotel om te praten over Kims film, die, zo bleek later, door het publiek van dat festival gekozen werd tot de beste film. Dat was niet de eerste prijs die deze filmfestivallieveling ten deel viel. In Berlijn, waar ‘Rebelle’ in competitie zat, ontving actrice Rachel Mwanza de Zilveren Beer en was Kim genomineerd voor een Gouden Beer. Tijdens het Tribeca Festival kreeg de film de prijs voor ‘Best Narrative Feature’ en viel Rachel wederom in de prijzen. Maar wie is Kim eigenlijk?

Megalomanie
“Mijn vader is Vietnamees, mijn moeder is Canadees. Ik ben 38 jaar oud en ik hou ervan om verhalen te vertellen. Op mijn zestiende ontdekte ik mijn passie voor fotografie. Ik bezocht een ontwikkelingslab en toen ik voor het eerst zag hoe de foto verscheen in de chemicaliën was dat een magische ervaring. Maar omdat ik ook wel iets van een megalomaan over me heb, en ik dus graag grote dingen creëer, koos ik voor het vak van filmregisseur.” Kim illustreert dat door te vertellen dat hij als regisseur in tien minuten een grote muur zou afbreken om het perfecte licht op zijn personage te laten schijnen.

Roest
Kim haalt zijn inspiratie uit hele kleine dingen. Zo vertelt hij dat hij al geïnspireerd raakt door de textuur van bepaalde dingen. “Hoe specifieker, hoe beter,” aldus Kim. “Voor ‘Rebelle’ waren we in een dorpje waar de huizen enorm gedetailleerd waren. Ze waren meer dan honderdvijftig jaar oud, weliswaar steeds afgebroken en opnieuw gebouwd, maar de muren waren gemaakt van gerecycled materiaal, je zag geroest metaal. Dat was precies waar ik naar zocht. Krachtige elementen van het leven, dat zie je niet veel in Montréal.”

Meisje
De inspiratie voor ‘Rebelle’, waaraan Kim maar liefst tien jaar heeft gewerkt alvorens de film op het witte doek te zien was, kwam door een verhaal van een negenjarige jongen in Burma. Zo’n vijftien jaar beweerde hij dat hij de reïncarnatie was van God. Hij ging een leger van rebellen leiden die in opstand kwamen tegen de regering. Niemand van hen zou sterven. Dat bleek uit te komen, althans gedurende honderd dagen. “Vanwege dit verhaal ben ik onderzoek gaan doen voor ‘Rebelle’,” vertelt Kim. “Op een gegeven moment realiseerde ik me dat de hoofdpersoon een meisje moest zijn, in plaats van een jongen.” En gekscherend: “Ja, die ontdekking kostte inderdaad tien jaar: het moet een meisje zijn!”.

Leerproces
Veel van Kims scenario’s zitten momenteel in de afrondingsfase. “Mensen zijn zich er niet van bewust hoeveel vakmanschap er in schrijven gaat zitten. Het is niet alleen een kwesti van intuïtie en inspiratie, maar ook techniek, structuur en muzikale aspecten. Als je je alleen op structuur focust, is het eindproduct waardeloos, maar je moet ook intuïtief zijn. Ik heb het nog niet helemaal onder de knie, maar ik begin het proces een beetje beter te begrijpen. Daardoor lukt het me nu om zoveel scripts tegelijkertijd af te maken.” Sommige details in het scenario van ‘Rebelle’ waren moeilijk voor Kim om te wijzigen. Zo heeft hij lange tijd Magician in leven gelaten. “Ik kon maar niet accepteren dat ik hem moest laten sterven, vanwege haar veerkracht was het echter beter dat haar liefde zou sterven. Het kwam de kracht van het verhaal ten goede, anders zou het in het karkas van een standaardfilm vallen.”

Een goed script
Heeft Kim er nooit over gedacht een schrijver in te huren die hem zou helpen met het scenario? “Ja, ik heb met veel getalenteerde collega’s samengewerkt, maar het is gewoonweg veel makkelijker een competente regisseur te vinden dan een goede schrijver en een goed script. Als je veertig regisseurs een film laat maken, zouden zeker twintig ervan goed werk leveren, maar als je veertig scripts leest is het zeldzaam dat er een tussenzit die een hit wordt. Het doel van filmmaken in de hele wereld is het vinden van een goed scenario,” aldus Kim. Toch zijn er ook uitzonderingen. “Neem nu ‘Lost in Translation’, van Sofia Coppola, een film die hoog in mijn favorietenlijstje staat. Ik geloof niet dat scenario uitmuntend was, ik denk eerder dat de filmmaakster geïnspireerd raakte door de acteurs en de omgeving.”

Speelruimte
Ook Kim heeft zich tijdens het filmen van ‘Rebelle’ soms laten leiden door de mensen die hem omringen. “Ik probeerde het verrassingselement aan te moedigen. In tegenstelling tot mijn vorige films heb ik nu meer laten improviseren. Ik ben daardoor erg tevreden over het resultaat. Ik vertrouw meer op mezelf, maar ook op mijn crew. Ik geef ze meer speelruimte.” Kim geeft aan dat hij van ‘Rebelle’ geleerd heeft dat hij nooit meer gebruik zal maken van repetities. “Ook al is een take uiteindelijk verkeerd, er kan een seconde in zitten waarin de blik van de acteur zo perfect is, dat je dat nooit meer zult kunnen bewerkstelligen.” Daarnaast heeft de regisseur zich voorgenomen om voortaan zijn films zo veel mogelijk chronologisch op te nemen.

Lodi Meijer