J’ai tué ma mère – I Killed My Mother (2009)

Regie: Xavier Dolan | 96 minuten | drama | Acteurs: Anne Dorval, Xavier Dolan, François Arnaud, Suzanne Clément, Patricia Tulasne, Niels Schneider, Monique Spaziani, Pierre Chagnon, Emile Mailhot, Pascale Audrey, Laurent-Christophe De Ruelle, Mariflore Véronneau, Manuel Tadros, Johanne-Marie Tremblay, Hugolin Chevrette-Landesque,  Francis Ducharme, Bianca Gervais, Benoît Gouin

Hubert Minel is zestien. Zijn ouders zijn gescheiden en hij woont bij zijn moeder die hij zegt te haten. Hij is op school een getalenteerde leerling, maar doet te weinig om echt goede cijfers te halen. Hij worstelt met zijn ontluikende seksualiteit en ontdekt zijn homo-zijn. In de ontwikkelingen vecht hij continu heftige ruzies met zijn moeder uit, die zich in verbaal opzicht zeker niet onbetuigd laat. Zij kwetsen elkaar voortdurend, spelen allerlei machtsspelletjes maar zijn tegelijk ook min of meer tot elkaar veroordeeld. Als Hubert – ondanks zijn nog jeugdige leeftijd – op zichzelf wil gaan wonen, stemt zijn moeder in eerste instantie in, maar weigert de volgende dag alsnog. De oorlog tussen hen breekt dan echt los. Op school zegt hij dat zijn moeder dood is. Als zijn moeder dit ontdekt, besluit zij dat het nu mooi is geweest en wordt hij in overleg met zijn vader naar een internaat gestuurd. Weg van de stad, weg van zijn vriendje en weg van de verlokkingen… De ontwikkelingen komen dan op gang, moeder en zoon blijven elkaar in hun haatliefde relatie fascinerend en hartgrondig in de weg zitten…

Xavier Dolan zet in ‘J’ai tué ma mère’ de rol van Hubert Minel subliem neer. Zijn agressieve, harde én kwetsbare kanten zijn ijzersterk vertolkt en beroeren de toeschouwer. Anne Dorval weet het publiek echter nog veel meer te raken met haar magistrale vertolking van de moeder Chantal. Haar personage heeft een wat ‘goedkoop’ karakter gekregen in het verhaal, maar haar spel is zo diep menselijk dat zij Xavier Dolan overtreft. Genadeloos kwetsen zij elkaar, haten en houden van elkaar en strijden verbaal als kat en hond. Overige rollen zijn eveneens overtuigend neergezet. In cinematografisch opzicht zit het allemaal goed in elkaar, hoewel sommige ruzies tussen moeder en zoon wat zijn uitvergroot. Scènes waarin Hubert terugblikt op de moeizame relatie met zijn moeder en een bekentenis lijkt af te leggen zijn als contrast in fraai zwart-wit uitgewerkt. Voortdurend blijft de vraag hangen wat er met zijn moeder is gebeurd. Die kwestie wordt pas aan het einde gevoelvol ingevuld.

‘J’ai tué ma mère’ is geschreven en geregisseerd door de pas twintigjarige(!) Xavier Dolan. In zijn knappe debuutfilm neemt de getalenteerde Dolan ook de hoofdrol nog voor zijn rekening. Op het Filmfestival van Cannes won hij maar liefst drie prijzen voor zijn film, waaronder de Prix Regards Jeune. Het verhaal van ‘J’ai tué ma mère’ zit technisch goed in elkaar en het scenario kent diverse wendingen met een verrassende ontknoping, de muzikale ondersteuning is heerlijk en heeft precies de juiste toonzetting. Het camerawerk is uitstekend met fraaie sfeerbeelden en soms prachtige slow-motion shots, terwijl de montage bij tijden bijna flitsend is. We wachten met spanning op een volgend werk van dit talent.

Mensen die van elkaar houden kunnen elkaar soms ook ten diepste kwetsen. Ondanks de in aanleg stevige ‘problematiek’ is ‘J’ai tué ma mère’ zeer genietbaar gebleven, omdat het verhaal tegelijk volop zwarte humor bevat. Een hyperrealistische uitwerking van een intrigerende haatliefde verhouding tussen moeder en puberende zoon in combinatie met de ontdekking van zijn homoseksualiteit en een coming out. Een scenario met sterke dialogen en gepassioneerd spel: genadeloos, confronterend, roerend maar bovenal geloofwaardig. Een must see!

Rob Veerman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 25 februari 2010