Jackie en Oopjen (2020)

Regie: Annemarie van de Mond | 90 minuten | familie, komedie, avontuur | Acteurs: Frouke Verheijde, Sarah Bannier, Karina Smulders, Saar van Aken, Leny Breederveld, Bert Hana, Jaap Spijkers, Jochen Otten, Karmela Shako, Roben Mitchell, Dick van den Toorn, Gürkan Küçüksentürk, Ron Fresen, Sieger Sloot, Tanja Jess, Annabelle Zandbergen, Judith Edixhoven, Monika van der Marel, Elysa Pinas, Marijke Arentsen, Ruud Borra, Hicham Sabir, Nick Golterman, Abatutu, Peter Rene

Zo’n vijf jaar geleden waren ze ineens volop in het nieuws: Marten en Oopjen. De twee levensgrote portretschilderingen van Rembrandt van Rijn uit 1634 werden in 2015 voor zo’n 160 miljoen euro – met steun van zowel de Nederlandse als de Franse staat – na lang onderhandelen overgenomen van de steenrijke familie Rothschild, met de bedoeling ze afwisselend in het Louvre in Parijs en het Amsterdamse Rijksmuseum tentoon te stellen. Officieel is de Nederlandse staat de eigenaar van het schilderij van Marten Soolmans en is dat van zijn vrouw Oopjen Coppit in handen van de Fransen. Nadat ze eerst enkele maanden in het Louvre hingen, verhuisden de portretten eind juni 2016 naar Amsterdam, waar ze een plekje kregen in de Nachtwachtzaal en direct de harten van de museumbezoekers stalen. De schilderijen schitteren nu in de Nederlandse jeugdfilm ‘Jackie en Oopjen’ (2020) van Annemarie van de Mond (‘HannaHannaH’, 2007), die toestemming kreeg om opnamen te maken in het Rijksmuseum, wat de film de nodige authenticiteit geeft.

Hoofdpersoon in ‘Jackie en Oopjen’ is de twaalfjarige Jackie (leuke rol van de talentvolle Frouke Verheijde), die kind aan huis is in het Rijksmuseum omdat haar moeder Mouna (Karina Smulders) er een belangrijke baan heeft. De film begint op de dag waarop de nieuwe aankopen van het museum – de schilderijen van Marten en Oopjen – aan de pers gepresenteerd worden. Terwijl haar moeder druk bezig is de journalisten te woord te staan en de delegatie die vanuit Frankrijk overgekomen is te vermaken, doolt Jackie wat rond in het museum. Dan krijgt ze plots een oorbel naar haar hoofd gegooid. Het blijkt afkomstig te zijn van Oopjen (Sarah Bannier), die uit haar schilderij is gestapt. Oopjen is op zoek naar haar jongere zus Aaltje, die ook vereeuwigd is op doek, maar dan door een minder gerenommeerd schilder dan Rembrandt en dus niet in het Rijksmuseum hangt. Waarom ze haar zusje zoekt, en hoe het kan dat zij uit haar schilderij kan stappen maar Marten niet, wordt niet duidelijk. De focus ligt hier op de cultuurshock die een zeventiende-eeuwse jonge vrouw ervaart als ze met een tijdmachine driehonderd jaar in de toekomst zou worden geschoten. Want water dronken ze niet in 1634, dat was levensgevaarlijk. In plaats daarvan drinkt Oopjen bier, laat ze ongegeneerd harde boeren en maakt ze kennis met allerlei moderne apparaten waarvan ze geen idee heeft hoe ze werken en waar ze voor dienen.

Terwijl Mouna druk bezig is uit te zoeken wat er met haar schilderij aan de hand is en kosten wat het kost verborgen wil houden voor de buitenwacht dat er iets mis is, sluit Jackie een bijzondere vriendschap met het meisje uit het schilderij. Samen gaan ze op zoek naar het kunstwerk waar Aaltje op afgebeeld staat. Daarbij worden ze dwarsgezeten door de onnozele antiquair Herbert Vos (Bert Hana) en zijn nogal overheersende moeder (Leny Breederveld). Dat niemand er raar van opkijkt dat Oopjen compleet met kap, kraag en stijve jurk door Amsterdam dendert met de jonge Jackie, langsgaat op haar school en zelfs een TikTok-dansje doet op de Dam zonder dat de mensen zich vragen gaan stellen, is natuurlijk niet erg geloofwaardig. Maar in een film als deze moet je dat soms maar gewoon voor lief nemen. Want ‘Jackie en Oopjen’ is vooral een vrolijke en avontuurlijke film, waarin de jeugd op luchtige wijze kennismaakt met musea en kunst. Bannier lijkt niet echt op Oopjen en is wel erg vlot en modern in haar doen en laten, ondanks die zware kleding die ze de hele film aan heeft. Verheijde echter spat van het doek als de jonge heldin die Oopjen bij de hand neemt en haar kennis laat maken met het Nederland van de eenentwintigste eeuw.

Als je wilt weten wie Oopjen Coppit was, dan kom je met deze film niet veel verder dan je waarschijnlijk al was. Over haar leven en achtergrond wordt amper iets verteld (behalve dat haar vader in buskruit handelde). Maar voor kinderen tussen de zes en twaalf jaar is dit een vrolijk, grappig verhaal waarin een schilderij tot leven komt en voor de doelgroep herkenbare avonturen beleeft.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 14 oktober 2020
VOD-release: 21 december 2020
DVD-release: 23 februari 2021