Jane by Charlotte – Jane par Charlotte (2021)

Regie: Charlotte Gainsbourg | 89 minuten | documentaire, biografie | Met: Jane Birkin, Charlotte Gainsbourg, Jo Attal

Jane Birkin (14 december 1946 – 16 juli 2023) was actrice, zangeres en echtgenote van filmcomponist John Barry, met wie ze dochter Kate kreeg en partner van Frans popidool Serge Gainsbourg, met wie ze dochter Charlotte kreeg. Later kreeg ze nog een dochter, Lou, met Jacques Doillon. Charlotte, bekend als actrice van films als ‘Melancholia’, ’Antichrist’, en ‘Nymphomaniac’, maakt haar regiedebuut met ‘Jane by Charlotte’, een intiem portret van een moeder door haar dochter.

Zoals Charlotte zelf al aangeeft vrij aan het begin van de film, bevat ‘Jane by Charlotte’ weinig structuur. Ze wil gewoon zoveel mogelijk fragmenten filmen met haar moeder (vóór september, zegt ze nadrukkelijk, wat wellicht met een nieuwe opdracht te maken heeft). Voor wie een overzicht zoekt van Jane Birkins carrière is ‘Jane by Charlotte’ dus niet de oplossing, maar de documentaire geeft wel een mooi beeld van wat voor relatie moeder en dochter hebben en hoe Jane Birkin in die periode in het leven staat.

De film start met beelden van Jane op tournee in Japan, waar de zangeres in de hotelkamer (hand)tekeningen maakt voor haar vele fans. Overigens stopte Charlotte na deze opnamen met de film op verzoek van haar moeder. Het project werd twee jaar gestaakt, tot ze samen tot de conclusie kwamen dat het eigenlijk weer voortgezet moest worden. Jane vertelt over de puberteit van Charlotte en over hoe ze zelf ouder worden ervaart (vooral haar “uiterlijk verval”). Ook bijzonder is het inkijkje in Serge Gainsbourgs oude huis, aan de Rue de Verneuil in Parijs, waarvan Charlotte inmiddels een museum heeft gemaakt. En over musea gesproken: ook Jane geeft in haar prachtig gelegen, maar overvolle huis in Bretagne toe dat ze eigenlijk een soort hoarder is. Ze kan niets weggooien en waarschuwt haar dochter dat die er nog veel werk mee krijgt als ze er niet meer is.

Die huiselijke fragmenten zijn eigenlijk het leukst. Ver weg van het beroemd zijn, zien we hoe Jane met haar kleindochter tuiniert, hoe ze valt voor een nieuwe puppie en hoe ze zich openstelt voor Charlotte en dus ook indirect voor de kijker. De dood van dochter Kate (die in december 2013 op 47-jarige leeftijd stierf door een val of sprong uit haar appartement in Parijs) heeft een grote impact op de ster en ook haar gezondheidsproblemen zijn evident, zoals haar afhankelijkheid van slaappillen en de dingen die ze niet meer mag eten van de artsen in verband met haar medicatie.

Charlotte geniet zichtbaar van de tijd die ze met haar moeder doorbrengt, continue staat ze met een foto- of filmcamera in haar handen om alle details van Jane vast te leggen. Of de camera draait op een statief als ze samen praten. Of dit interessant is voor de gemiddelde kijker is nog maar de vraag. ‘Jane by Charlotte’ is waarschijnlijk vooral voer voor liefhebbers van de familie Birkin/Gainsbourg.

Monia Meijer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 24 november 2022