Jay and Silent Bob Strike Back (2001)
Regie: Kevin Smith | 104 minuten | komedie, avontuur | acteurs: Kevin Smith, Jason Mewes, Ben Affleck, Jeff Anderson, Brian O’Halloran, Shannon Elizabeth, Eliza Dushku, Ali Larter, Jennifer Schwalbach Smith, Will Ferrell, Jason Lee, Judd Nelson, George Carlin, Carrie Fisher, Seann William Scott, Jon Stewart, Jules Asner, Steve Kmetko, Tracy Morgan, Gus Van Sant, Chris Rock, Jamie Kennedy, Wes Craven, Shannen Doherty, Mark Hamill, James Van Der Beek, Jason Biggs, Alanis Morissette, Matt Damon
Een feest van herkenning voor de fans van de films van Kevin Smith, maar een koude douche voor degenen die onbekend zijn met zijn werk – en niet houden van grappen over seks en scheten. Het is typische Kevin Smith-humor en je moet dat kunnen waarderen.
Plotsgewijs is het een goede truc om, bij een film over Jay (Jason Mewes) en Silent Bob (Kevin Smith zelf), ze voor de Quick Stop convenience store weg te halen en ze op pad te sturen. Uiteraard is alles aan de film totaal onzinnig, maar wat boeit het? Iedereen heeft veel plezier gehad in het maken van de film en dat straalt af op het eindresultaat. De melige humor werkt aanstekelijk en hoewel er een hoog “poep- en piesgrappen” gemaakt worden, zitten er vooral in de dialogen ook ijzersterke grappen tussen. En vaak zijn de vele in-jokes ook hilarisch om te zien. Bijvoorbeeld Ben Affleck als Holden McNeil die commentaar heeft op Ben Affleck, terwijl hij later in de film ook als zichzelf opduikt. Verder zit ‘Jay and Silent Bob Strike Back’ vol met talloze verwijzingen naar andere bekende films als ‘Jaws’ en uiteraard: de ‘Star Wars’ films. Los van de titel en de vorm van de aantiteling wordt er flink naar ‘Star Wars’ geknipoogt, niet in het minst door de aanwezigheid van Carrie Fisher (Princess Leia) als non en Mark Hamill (Luke Skywalker) als Cocknocker. De scène op het einde van de film als er met “bongsabers” gevochten wordt en Hamill overkomt wat hem in ‘The Empire Strikes Back’ ook al overkwam, is om je te bescheuren.
Hoewel de beste scènes pas bij aankomst in Hollywood plaatsvinden, is er ook vooraf veel te grinniken of ronduit te lachen om de strapatsen van vuilbek Mewes en Smith, die het vooral van gebaartjes en zijn gezichtsuitdrukking moet hebben om zijn punt te maken. Zo komen ze onderweg de Mystery Machine van Scooby Doo en zijn vrienden tegen en belanden daarna in een bus bij een stel dames met een dubbele agenda. De dames zijn allevier stereotiep sexy in zwarte latex pakjes en worden gespeeld door Eliza Dushku, Ali Larter, Jennifer Schwalbach (nu mevrouw Smith) en Shannon Elizabeth. Jay en Silent Bob hadden het slechter kunnen treffen.
Ook komen ze verschillende vreemde vogels tegen, zoals veteraan-komiek George Carlin als erg vrijgevige lifter en Seann William Scott als wereldvreemde zingende “dierenvriend”. Nadat het tweetal veel dieren uit een medisch testcentrum hebben bevrijd, worden ze op de hielen gezeten door de prettig gestoorde Marshal Willenholly (Will Ferrell) tot in Hollywood aan toe.
Schaamteloos nemen Ben Affleck en Matt Damon daar elkaar en hun rollen in ‘Good Will Hunting’ op de hak en zeiken James Van Der Beek en Jason Biggs (die Bluntman en Chronic spelen) vrolijk
elkaars carrières af. Wie behalve geen connaisseur van Smith’s werk ook geen algemene filmkennis heeft, zal een hoop missen: zo komen er verwijzingen naar films als ‘Daredevil’ (toen nog niet eens gemaakt!), ‘Reservoir Dogs’, ‘Purple Rain’, ‘Scream’ en ‘Batman’ in voor. Hierdoor is ‘Jay and Silent Bob Strike Back’ een veel intelligentere film dan je op het eerste oog zou denken.
Tot slot duiken bijna alle belangrijke personages uit de eerdere films uit het “View Askew” universum (‘Clerks’, ‘Mallrats’, ‘Chasing Amy’ en ‘Dogma’) op. Reden hiervoor is dat ‘Jay and Silent Bob Strike Back’ eigenlijk de laatste “View Askew” film zou zijn. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Kevin Smith beloofde aan Jason Mewes dat hij nog één keer Jay zou mogen spelen, als Mewes af zou kicken van de drugs. Dat deed de laatste en zo kropen Mewes en Smith nogmaals in de huid van Jay en Silent Bob voor het in 2006 uitgebrachte ‘Clerks II’. Gelukkig maar.
Hans Geurts
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 17 januari 2002