Jona/Tomberry (2005)

Regie: Rosto | 12 minuten | animatie, korte film | Met: W. Folley, Rosto, W. Walley, Daan Warmenhoven

De Nederlandse regisseur Rosto won in 2002 de Grand Prize of European Fantasy Short Film in Silver met de korte experimentele animatiefilm ‘The Rise and Fall of the Legendary Anglobilly Feverson’. Het verhaal van dit filmpje was compleet onbegrijpelijk, maar dat maakte de jury kennelijk weinig uit. Het moet dan ook toegegeven worden dat Rosto de wondere kunst van het 3D animeren perfect onder de knie heeft. Dat laat hij in 2005 nog maar weer eens zien met ‘Jona/Tomberry’, die een Canal + Award kreeg. ‘Jona/Tomberry’ wordt in tien Nederlandse bioscopen vertoond als voorfilmpje van Gus van Sants ‘Last Days’.

Samen met zijn levenspartner Hanne Dit en zijn assistent Martijn Paasschens vormt Rosto een team dat vrije producties verzorgt: zowel animaties voor Pinkpop en Villa Achterwerk, als clips voor Anouk, illustratiewerk voor Playboy en de VPRO gids, korte films en de graphic novel Mind My Gap. Die graphic novel, welke overigens te bekijken is op Rosto’s site, is de oerbron waar de wonderlijke creaties Anglobilly Feverson en Jona/Tomberry uitgekropen zijn.

Het verhaal van Mind My Gap is dat van Diddybob, die terugdenkt aan de goede oude tijd met vriend Buddybob, waarmee hij een tv-show had over interieur-vormgeving. Diddybob doolt steeds maar rond, niet in staat om de goede weg naar huis en naar Buddybob te vinden. Hij had Buddybob verlaten om de wereld te zien, maar bezwangerde al snel ene Johana uit de watery wetlands. Hij moest van de dorpsoudste met haar trouwen. Kort daarna werden hij en zijn baby (Jona) echter verbannen, omdat Jona de mensen tot waanzin dreef met zijn gehuil. Diddybob drijft af in een bootje, naar de bergen. Daar schiet de vader zijn zoon dood in een vlaag van verstandsverbijstering. Dwalend door de bergen wil hij zichzelf ook doodschieten, maar dan wordt hij verrast door het verhaal van Anglobilly Feverson, dat hem hoop geeft. Hij reist verder en in de woestijn probeert hij zijn vroegere zelf te bellen om het verleden te veranderen, hierin faalt hij echter. Het verleden kan niet veranderd worden.

Dit verhaal valt in zeer beperkte mate af te leiden uit ‘Jona/Tomberry’. Deze tweede film van Rosto is zeker niet simpel om te volgen, maar toch al een stuk begrijpelijker dan ‘Anglobilly Feverson’. Het draait allemaal om baby Jona, een zeemeermin-achtig mormel dat prachtig zingt. Diddybob moet deze baby doodschieten, maar heeft hier grote moeite mee. Een spiegel speelt ook een belangrijke rol, als grens tussen werkelijkheid en droom. Dat gegeven, de duistere, surreële beelden en de raadselachtige woorden “it’s all a projection” doen denken aan het werk van David Lynch. Het feit dat je alles niet compleet kunt volgen maakt van ‘Jona/Tomberry’ een mysterieuze hallucinatie. De sterke geluidsband draagt hieraan bij.

‘Jona/Tomberry’ laat zich bekijken als een korte, wonderschone bad trip. Zoiets moet geen uren duren, maar voor de tijdspanne van een klein kwartiertje is de film zeker fascinerend.

Emy Koopman

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 25 augustus 2005