Jour de fête (1949)
Regie: Jacques Tati | 79 minuten | komedie | Acteurs: Jacques Tati, Guy Decomble, Henri Marquet, Jacques Beauvais, Paul Frankeur
In het landelijke Franse dorpje Sainte-Sévère-sur-Indre, enige tientallen jaren geleden, worden de voorbereidingen getroffen voor een feest. Op het dorpsplein komt een carrousel te staan en de vlag wordt gehesen. Dit gaat allemaal niet zonder slag of stoot en het zou zeker niet lukken als er niet een sterke man was die de aanwijzingen voor het ophijsen van de vlaggenstok dirigeert. De postbode. Want hij is het die we volgen, soms door de ogen van een lelijk oud vrouwtje, die de gebeurtenissen inleidt en het verhaal op goedgekozen momenten al gniffelend van commentaar voorziet.
Dit verhaal bestaat uit drie gedeeltes; de voorbereidingen voor het feest, het feest zelf en de nasleep. Tijdens zijn dagelijkse ronde komt de postbode op weg door het dorp langs het dorpsplein waar hij gevraagd wordt om een helpende hand te bieden. Maar tegelijkertijd moet hij ook nog een telegram afleveren. Uiteindelijk belandt de helft hiervan in de maag van een geit, maar weet hij toch ondanks een aandoenlijke stunteligheid van hem en overigens ook onhandige medebewoners, de vlag te hijsen.
’s Avonds is het dan zo ver; er zijn kermisattracties zoals blikken omver werpen, er is een schiettent en natuurlijk de draaimolen. De muziek hiervan horen we van tijd tot tijd. De mannen bezatten zich en enkele cafébezoekers halen ongein uit met François. Die eindigt die nacht bezopen en met een zwart omringd oog in een goederenwagon.
Tijdens het feest wordt er ook een film getoond over superpostbestellers in Amerika. Het hele dorp praat erover en François wordt natuurlijk jaloers. Als hij de volgende dag opstaat zetten de kermisexploitanten, hem aan om de post op zijn Amerikaans te gaan bestellen. Hij laat zich meeslepen en gaat al racend langs de deuren, waar hij bij afwezigheid van de bewoners een alternatieve ontvanger vindt zoals de dorsmachine en een paard. Hij is het gesprek van de dag; de Amerikaanse postman.
Tot zijn fiets een loopje met hem neemt en alles uiteindelijk toch weer bij het oude blijft. Het leven blijkt op het platteland en zeker voor een postbode in een klein Frans dorpje niet geschikt voor de Amerikaanse aanpak. Slechts een enkeling droomt er tenslotte nog van om verder te komen. Een klein Frans jongetje rent vergeefs achter de vertrekkende wagen met de paarden van het carrousel.
Geen dijenkletser en geen slapstick. Hoewel de onhandigheid soms wel wat aan de dunne van Laurel en Hardy doet denken, is de humor veel inventiever en subtieler. De komische wendingen zijn niet altijd verwacht en ondanks het rustige tempo wordt de film daardoor toch niet saai. Veel eenvoudiger en nog lang niet zo welbespraakt is deze slungelige antiheld ook geen Franse voorloper van John Cleese te noemen.
De inkleuring haalt een verloren gewaande tijd naar ons toe en maakt dat je binnenstapt in een andere omgeving waar alles nog eenvoudig was en humor nog met een korreltje zout genomen wordt. Dankzij de dochter van Tati, Sophie Tatischeff, kunnen we na meer dan 50 jaar nu eindelijk genieten van een originele komische klassieker in kleur die zelfs een lichte ontroering oproept. Amusant klassiek.
Marieke Hoks
Waardering: 3
Bioscooprelease: 1 augustus 2013
DVD- en blu-ray-release: 25 februari 2014