Juan of the Dead – Juan de los Muertos (2011)
Regie: Alejandro Brugués | 92 minuten | komedie, horror | Acteurs: Alexis Díaz de Villegas, Jorge Molina, Andrea Duro, Andros Perugorría, Jazz Vilá, Eliecer Ramírez, Antonio Dechent, Blanca Rosa Blanco, Elsa Camp, Susana Pous, Eslinda Núñez, Juan Miguel Mas, Pablo Alexandro González Ramy, Manuel Herrera, Luis Alberto García, Marisol Egurrola, Diana Rosa Suárez, Sandy Marquetti, Olga Lidia Alfonso, Pablo Baena, Mailyn Domínguez, Ulyk Anello, Zoraida Rosario, Carlos Massola, David González
Cuba is een land dat vooral bekend staat om tropische stranden, muziek en dans, een spannende en tumultueuze geschiedenis, sigaren en groene binnenlanden. Horrorfilms staan niet direct te boek als een belangrijk exportproduct van het Caribische eiland. Toch is ‘Juan of the Dead’ een rasechte horrorkomedie waarin horden bloeddorstige ondoden de hoofdstad Havana bestormen in hun zoektocht naar vers mensenvlees. De hoofdprotagonist in deze vermakelijke prent is Juan, een aartsluie en vrijwillig werkeloze flierefluiter van het zuiverste soort. Hij scharrelt zijn kostje bijeen door wat te vissen in het oneindige blauw dat Cuba omringt en op zijn tijd een paar enigszins louche straatdeals af te sluiten. Zo antwoordt hij ontkennend op de vraag van boezemvriend Lazaro of hij niet ook soms de neiging heeft om net als veel landgenoten naar het rijkere Miami te varen: daar zou hij immers daadwerkelijk moeten werken om te kunnen overleven. Lazaro is trouwens niet veel ijveriger en ook nog eens een stuk dommer dan Juan. Aan het relaxte bestaan van het tweetal komt noodgedwongen een einde wanneer de inwoners van Havana plots wel heel curieus gedrag beginnen te vertonen. Ze trekken in groten getale moordend en gulzig snoepend van mensenvlees door de vervallen straten van de ooit zo statige Cubaanse hoofdstad. Samen met de travestiet La China, de van Amerika dromende Vladi California en een enorm brede krachtpatser die al flauwvalt bij het zien van een spatje bloed, binden Juan en zijn kompaan de strijd aan met het zombieleger dat een spoor van vernieling door hun ooit zo bruisende woonplek trekt.
Gezien de titel en het thema van de film is het logisch dat ‘Juan of the Dead’ sterke associaties oproept met de amper te evenaren Britse klassieker ‘Shaun of the Dead’. Overeenkomsten zijn er zeker. In beide films vormen zombies het gevaar dat de mensheid bedreigt en gedragen de monsterachtige parodieën op echte mensen zich ongeveer hetzelfde. Bovendien heeft Lazaro wel iets weg van Ed, de door Nick Frost vertolkte kameraad van Shaun in ‘Shaun of the Dead’. Desondanks heeft deze Cubaanse zombieprent een eigen smoel en is het zeker geen goedkope kopie van het Britse meesterwerkje. De geordende straten van een Londense buitenwijk zijn ingeruild voor de verbleekte koloniale grandeur van het ooit weelderige Havana. Het contrast tussen de strakke azuurblauwe luchten en de door betonrot aangetaste appartementen en oude bouwwerken wordt bij tijd en wijle prachtig in beeld gebracht en verhoogt de desolate sfeer die haar intrede doet als de moordlustige zombies en masse de stad overnemen. Maar ‘Juan of the Dead’ zit ook vol geslaagde kwinkslagen. Soms zijn ze politiek van aard en bevatten ze subtiele, maatschappijkritische verwijzingen naar de sociaaleconomische situatie waarin het land verkeert of het door de gebroeders Castro gevestigde regime dat Cuba als sinds de revolutie uit de jaren vijftig van de twintigste eeuw in een ijzeren greep houdt. Daarnaast wordt er op diverse onconventionele en originele manieren korte metten gemaakt met de Cubaanse zombies. Vooral het eerste deel bevat een extreem hilarische scène. Nog onbekend met het fenomeen zombie proberen onze helden een wild om zich heen grijpende en bijtende man achtereenvolgens met een harpoen, meerdere staken en een kruis onschadelijk te maken. Uiteindelijk blijkt een flinke klap op het hoofd vele malen effectiever te zijn dan de harpoen, de houten staken en de pogingen tot duiveluitdrijving bij elkaar. Het is duidelijk dat regisseur Alejandro Brugués zijn pappenheimers kent, maar gelukkig weet hij zijn eigen werkstuk wel enige originaliteit en een eigen identiteit mee te geven. De actierijke slotscène tegen de achtergrond van de kabbelende zee is fraai gefilmd en verraadt overduidelijk het talent van de man in de regisseursstoel.
Heel veel nieuws heeft ‘Juan of the Dead’ voor de doorgewinterde fan van het zombiegenre niet te bieden, maar het is wel een leuke en frisse aanvulling op het genre. Door het lekker vlotte tempo en de vermakelijke dialogen is het een film die zelden verveelt en zowel smakelijk als humorvol kijkvoer vormt voor de ware connaisseur.
Frank Heinen
‘Juan of the Dead’ verschijnt dinsdag 7 mei 2013 op DVD.