Kabul, City in the Wind (2018)

Regie: Aboozar Amini | 88 minuten | documentaire

‘10% vrede’, heeft zijn leven tot nu toe gekend, zegt buschauffeur Abbas – een van de hoofdrolspelers in deze documentaire, openingsfilm van het IDFA in 2018. Hij ‘stuurt zijn gammele bus door de chaos van het regelmatig door aanslagen getroffen Kabul. Verderop in dezelfde grauwe, in een permanente stofwolk gehulde stad worden de jonge tiener Afshin en zijn kleine broertje Benjamin door hun vader, een ex-militair, meegenomen naar een gedenkplaats met portretten van bomslachtoffers’.

In deze haarscherp gefilmde stadskroniek volgt Aboozar Amini afwisselend de buschauffeur en de twee broertjes, in het lome tempo van een stad waar wordt overleefd in plaats van geleefd. Men ziet er opvallend goed gekleed uit. Kabul heeft weliswaar een onbarmhartig landklimaat, met lange hete zomers en lange koude winters, als de broertjes en Abbas zich rechtstreeks tot de camera richten ogen zij zelfs een beetje gestileerd – het grote risico van dergelijke ingrepen. Storend is het niet echt, want wat is authenticiteit nog als er een cameraploeg achter je aan zit? Het heeft ook iets van waardigheid in zich, maar is tegelijkertijd tegenstrijdig: het leven van deze mensen is juist zo doelloos en een documentaire moet geen Oxfam Novib-spot worden.

Zelfs de bomen van Kabul wordt water gegeven; voetballen met een conservenblikje in stoffige stegen, een klein kind doet dat nog met levenslust, een tiener niet meer. Die is al moe van het gebrek aan perspectief, althans zo oogt het. Amini grijpt verder niet in met verhalende elementen. We volgen de jongens in hun dagelijks leven – net als de buschauffeur, een door zijn beroep gedreven, joviale man. Kabul lijkt een wat dorpse nomadenstad, met een multiraciale bevolking; soms zien we Aziatische trekken, dan weer sterk Arabische in de bus van Abbas. Je wenst deze mensen een Amerikaanse droom: gas geven en wegwezen. Er gaat echter geen sterrenstof rond in de huizenzee van Kabul, maar puinzand – puin van decennia aan conflicten.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 24 januari 2019