Killing Them Softly (2012)

Regie: Andrew Dominik | 97 minuten | misdaad, drama, thriller | Acteurs: Brad Pitt, Richard Jenkins, James Gandolfini, Scoot McNairy, Ben Mendelsohn, Vincent Curatola, Ray Liotta, Trevor Long, Max Casella, Sam Shepard, Slaine, Christopher Berry, Ross Brodar, Julio Castillo, Joe Chrest, Garret Dillahunt, Oscar Gale, Mustafa Harris, Bella Heathcote, Wendy Clarice Jordan

Waar Brad Pitt verschijnt lopen de zalen vol, zou je zeggen. En als de betreffende film het label ‘cult’ past hebben de hoger opgeleiden onder ons ook nog een alibi. Nou, niet dus. Het beste bewijs is misschien wel het hooggewaardeerde maar slecht bezochte ‘The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford’, de vorige film van Andre Dominik waarin Pitt ook een hoofdrol mocht spelen. Een lange film met trage dialogen; wil je dan de (arthouse)bioscopen vol krijgen moet je Gebroeders Coen heten of grote filmprijzen gewonnen hebben.

Voor ‘Killing Them Softly’ geldt dat allemaal (nog) niet. Wel zijn de commerciële voortekenen gunstiger. Het is een ruim anderhalf uur durend cool violence-product, waarin de goede elementen uit het eerdere werk van Dominik overeind zijn gebleven, zoals de belangrijke rol voor het gesproken woord en een onconventionele – zeg maar gerust zwarte – kijk op hedendaags Amerika. Uitgesponnen dialogen zijn dan bij uitstek geschikt om zowel karakters te schetsen – zie de Gebroeders – als om humor te serveren – zie Tarantino.

Waarvan akte. Even kort het verhaal, gebaseerd op de roman ‘Cogan’s Trade’ van George V. Higgins. De twee smoezelige ex-gevangenen Frankie (Scoot McNairy) en Russell (Ben Mendelsohn) kunnen in een door crisis en Katrina verwoest New Orleans op gemakkelijke wijze aan geld komen, door een illegale pokertent te overvallen. Bedrijfsleider Markie (Ray Liotta) is zo corrupt dat zowel politie als gokmafia wel weet wie het gedaan moet hebben. Maar dan hebben zij buiten de doortrapte informant Jackie Cogan gerekend, gladjes en overtuigend vertolkt door Pitt.

Cogan neemt het heft in handen, omdat de slapjanussen van de politie er te beroerd voor zijn. Het te verwachten scenario van kat-en-muis speelt nauwelijks een rol, want de vorm is dominant in ‘Killing Them Softly’. Verscheidene volgers spreken zelfs van ‘realistisch’ geweld als het de film aangaat. Indrukwekkend in beeld gebracht zijn de schietpartijen en dergelijke zeker, maar het blijft entertainment. Met als hoogtepunt het opblazen van een auto, wat de allure heeft van een YouTube-filmpje en angstwekkend hilarisch is vanwege het verrassingseffect.

Inhoudelijk belangrijk in ‘Killing Them Softly’ is de gespiegelde analogie met het aantreden van Barack Obama. De film speelt in de maanden voorafgaand aan de presidentsverkiezingen van 2008, de maanden van de aandelencrisis. De tegenstelling tussen het apocalyptische New Orleans en de optimisme prekende Obama is een goede bodem voor het handelen van de personages, en Dominik schetst een 2008 dat qua wildwestmentaliteit nauwelijks te onderscheiden is van 1880. Pauwpauw en wetteloosheid? ‘Yes we can’, lijkt Dominiks cynische argument.

Over het algemeen duren de dialogen net iets te lang. Het rauwe gerecht wordt echter geloofwaardig – behalve Brad lopen er weinig coole gasten rond – en prettig verteerbaar opgediend, met een bijrol voor een schmierende James Gandolfini als huurmoordenaar. Opmerkelijk: in ‘Killing Them Softly’ is welhaast geen vrouw-met-tekst te bekennen, op een middelvinger en vloeken producerend hoertje na.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 18 oktober 2012
DVD- en blu-ray-release: 19 februari 2013