Knife in the Clear Water – Qingshui li de daozi (2016)

Regie: Xuebo Wang | 93 minuten | drama | Acteurs: Shengcang Yang, Chenghua Li, Chengyou Li, Zhilin Ma, Ying Mi, Jie Wang, Dong Yang, Fan Yang, Xue Yang, Hailong Yao, Jinhua Zhou, Jinlan Zhou

Het gebeurt niet iedere dag dat een film over Hui-Chinezen in het arthouse belandt, maar met ‘Knife in the Clear Water’ hebben we er eentje te pakken. Deze Chinese speelfilm gaat over ene Ma Zishang, een oude boer die op een kwade dag zijn vrouw verliest. Het Islamitisch geloof van de Hui-Chinezen schrijft een rouwperiode van 40 dagen voor, waarna de familie samenkomt voor een plechtigheid. Omdat die familie ook gevoed moet worden, staat Ma Zishan voor de keus om zijn oude stier al dan niet te offeren voor die bijeenkomst.

Dit sentimentele verhaal mag je meteen weer vergeten, want het speelt nauwelijks een rol in deze film (behalve als een stille meditatie op de dood). ‘Knife in the Clear Water’ beeldt een levenswijze uit van een etnische groep in een afgelegen dorp. Dus zien we hoe een familie eten klaarmaakt, water uit een put hijst, zichzelf wast met behulp van een keteltje of onder een zelfgemaakte douche. En dit zien we niet één keer, maar keer op keer op keer. En zien we geen huishoudelijke scène dan wel een scène over het bij elkaar drijven van schapen, het voeden van kippen of het kammen van een stier.

Toch is herhaling niet het grootste probleem van deze film. Zoals wel vaker bij dergelijke arthouse-drama’s willen de makers te graag laten zien hoe authentiek hun geportretteerde groep is, waardoor fundamentele menselijke trekken en menselijk gedrag verdwijnen onder een laag van filmische etno-clichés. De personages praten, lopen en gedragen zich alsof er valium in het drinkwater zit, iedere alledaagse handeling gebeurt met een bizarre plechtstatigheid, aan lachen doen ze in principe niet en als aan iemand wordt gevraagd of hij een kopje thee wil kijkt die eerst tien minuten gekweld voor zich uit en zegt dan ja (of nee). Routine lijken deze mensen niet te kennen, want iedere handeling verrichten ze zelfbewust en alsof ze een demonstratie geven in een openluchtmuseum. Gedrag dat nergens ter wereld voorkomt, behalve in het arthouse.

Wat deze film nog een beetje redt is het visuele aspect, in een bijna-hip Academy-formaat, met prachtige natuurbeelden en fraai belichte interieuren. Het gebrek aan muziek pakt ook al goed uit. Neemt niet weg dat deze film van 94 minuten te vaak aanvoelt als die 40-daagse rouwperiode. Hogere arthouse-kunst voor sommigen, slaapverwekkende arthouse-clichés voor anderen.

Henny Wouters

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 7 september 2017
On demand-release (via Picl): 7 september 2017