L’été dernier (2023)

Regie: Catherine Breillat | 104 minuten | drama, thriller | Acteurs: Léa Drucker, Samuel Kircher, Olivier Rabourdin, Clotilde Courau, Serena Hu, Angela Chen, Romain Maricau, Romane Violeau, Marie Lucas, Nelia Da Costa, Lila-Rose Gilberti, Jean-Christophe Pilloix, Karim Achoui, Marie Lebey, Simon Drappier, Meriem Nouri, Valérie Schlumberger, Benjamin Magnard, Jérôme Kircher, Tanguy de Lanlay

‘L’été dernier’ is de Franse remake van het Deense ‘Queen of Hearts’ uit 2019. Catherine Breillat lijkt op basis van haar eerdere oeuvre de geknipte filmmaakster om van het universele verhaal over verleiding, macht(smisbruik) en grenzen waar niemand over zou moeten gaan, een Franse versie te maken.

Hoofdpersoon in ‘L’été dernier’ is Anne (Léa Drucker). In de openingsscène, die de kijker aanvankelijk op het verkeerde been zet (wat maar weer het gevaar van framing en de precairheid van het onderwerp bewijst), zien we haar een jong meisje streng toespreken over haar vermeende gedrag. Je denkt eerst met een moeder-kind-situatie van doen te hebben, maar later blijkt dat het meisje een klant is van Anne, die advocate is. Anne heeft zich gespecialiseerd in kindermisbruikzaken. Een heftige baan, maar Anne is erg goed in haar werk en ook privé gaat het haar voor de wind. Ze is getrouwd met de wat oudere Pierre (Olivier Rabourdin), ze hebben samen twee (geadopteerde) dochters en aan materiële zaken geen gebrek.

Niet lang nadat ‘L’été dernier’ van start is gegaan, komt Pierres oudere zoon uit een eerder huwelijk, Theo (Samuel Kircher, zoon van acteurskoppel Irène Jacob en Jérôme Kircher), bij hen wonen. Hij heeft het bij zijn moeder zo bont gemaakt dat ze niet meer voor hem kan en wil zorgen, dus werpt Pierre zich op als verantwoordelijke ouder. De band tussen hem en Theo is ronduit slecht en Theo heeft ook totaal geen zin om moeite te doen om zich aan te passen aan de regels van het gezin. Het lukt zijn twee halfzusjes wel om de dwarse puber ietwat te ontdooien, maar de sfeer is gespannen.

Op subtiele wijze wordt het de kijker kenbaar gemaakt dat Anne – ondanks haar enerverende baan – een zekere spanning in haar leven mist. Tijdens een vrijpartij met Pierre is haar blik eerder gelaten dan opgewonden en bij een bezoek van kennissen van Pierre kan ze haar verveling niet onderdrukken. Theo blijkt dan een fijne uitweg te leveren. In een gesprekje tussen de twee komt het onderwerp al gauw op seks en wordt in enkele korte zinnen de veranderende seksuele moraal tussen de generaties duidelijk gemaakt.

Niet lang daarna gaat het tweetal een enorme grens over. Dat het van beide kanten komt, maakt het niet minder fout. Er volgt een periode van stiekem doen, betrapt worden, nog meer stiekem gedoe en afstoten en aantrekken. Pierre dreigt ingelicht te worden, en uiteindelijk gebeurt dat ook. Dan blijkt het morele kompas dat Anne door haar werk heeft, niet ingebouwd, maar eerder een accessoire die aan en uitgezet kan worden. Tegelijkertijd doet een uitspraak van haar vermoeden dat je misschien wel nooit loskomt van seksuele intimidatie, of je nu slachtoffer of dader bent.

Breillat interesseert zich niet voor het ongemak van de kijker. ‘L’été dernier’ is vaak bewust oncomfortabel, zoals bijvoorbeeld het moment – of liever de momenten – dat de camera te lang blijft hangen bij Annes gezicht na de seks met Theo. De ware intenties van beide partijen worden nooit helemaal evident, wat ervoor zorgt dat eigenlijk alleen Pierre en de twee dochtertjes (hoewel die ene wel een erg verwend nest is) sympathiek zijn. Breillat-kenners zullen deze film overigens waarschijnlijk scharen onder de noemer ‘tam’. We zijn schokkender van haar gewend.

Monica Meijer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 28 september 2023