La cité des enfants perdus – The City of the Lost Children (1995)
Regie: Jean-Pierre Jeunet, Marc Caro | 112 minuten | drama, avontuur, fantasie, science fiction | Acteurs: Ron Perlman, Daniel Emilfork, Judith Vittet, Dominique Pinon, Jean-Claude Dreyfus, Geneviève Brunet, Odile Mallet, Mireille Mossé, Serge Merlin, Rufus, Ticky Holgado, Joseph Lucien, Mapi Galán, Briac Barthelemy, Pierre-Quentin Faesch
‘La cité des enfants perdus’ ofwel ‘The City of Lost Children’, alleen al de naam is poëtisch en spreekt tot de verbeelding. Verbeelding is iets wat het regisseurs-duo Jeunet en Caro zeker heeft.
Marc Caro is oorspronkelijk een ontwerper/tekenaar, terwijl Jeunet zichzelf de kunsten van het regisseurschap heeft aangeleerd. Samen maakten zij, na enkele korte films, de duistere en surrealistische komedie Delicatessen (1991). Verrast door het succes van deze film besloten Jeunet en Caro rustig de tijd te nemen om met een waardige opvolger te komen. Na vier jaar was deze gerealiseerd: ‘La cité des enfants perdus’. Hollywood lonkte naar het koppel, en zo kwam het dat in 1997 Jeunet ‘Alien: Resurrection’ regisseerde, waarbij Caro slechts fungeerde als design supervisor. Zijn volgende grote film maakte Jeunet weer in Frankrijk, zonder hulp van Caro, dit was het immens populaire en niet minder charmante ‘Le fabuleux destin d’Amélie Poulain’ (2001). Ook ‘Un long dimanche de fiançailles’ (2004) regisseerde Jeunet alleen. De stijlbreuk is duidelijk: ‘Delicatessen’ en ‘La cité des enfants perdus’ zijn grimmige, bizarre fantasieën, terwijl ‘Amélie’ en ‘Un long dimanche de fiançailles’ nog wel fantasierijk en ietwat bizar zijn, maar aanzienlijk luchthartiger.
Het verhaal van ‘La cité des enfants perdus’ laat zich niet in drie zinnen samenvatten. Als kijker beland je direct in een donkere, nare samenleving, waar kinderen geen rechten lijken te hebben. Er zijn eigenlijk te veel verschillende personages om als kijker te kunnen bevatten en de volwassen personages zijn ook nog eens bizar en afstotelijk, zowel in hun daden als qua uiterlijk. Zo is professor Krank (Daniel Emilfork) de meest angstaanjagende kerstman die men zich kan voorstellen en doen de cyclopen en de siamese tweeling hier nauwelijks voor onder. Enkele volwassen personages zijn wel sympathiek. De reus One (Ron Perlman), wiens gebrekkige Frans voor zijn rol een zegen in plaats van een vloek was, is als groot kind een vriend van de weeskinderen. Daarnaast zijn de klonen (allen gespeeld door Dominique Pinon) aandoenlijk gestoord. Aan Jeunet en Caro kan men het overlaten om groteske gezichten zo te filmen dat ze een zekere schoonheid krijgen. Maar ondanks die schoonheid en ondanks het feit dat er kinderen in de film spelen is het statement van Jeunet en Caro dat de film geschikt is voor kinderen bijna net zo absurd als de personages. Na het kijken van ‘La cité des enfants perdus’ houd je als volwassen kijker toch een enigszins naar gevoel over. Het verhaal wordt niet bepaald duidelijk verteld en moet voor jonge kinderen compleet onbegrijpelijk zijn.
Als kijker krijg je zeker niet het gevoel naar een kinderfilm, maar veelaleer naar een kunstwerk te kijken, zo mooi zijn de beelden van compositie en kleur. De film is dan ook een technisch hoogstandje: de gehele film is in een studio opgenomen, en de special effects zijn zo innovatief dat er nieuwe software voor gemaakt moest worden. Jeunet en Caro hebben de tijd genomen om de film perfect af te werken, met grote namen als Jean-Paul Gaultier en Angelo Badalamenti om respectievelijk de kostuums en de soundtrack te verzorgen.
‘La cité des enfants perdus’ is één van de twee succesvolle duistere sprookjes die Jeunet maakte, voor hij zijn partner Caro terzijde schoof om films te maken die je doen glimlachen. Glimlachen zal de kijker niet vaak doen bij het kijken van ‘La cité des enfants perdus’. Maar grijnzen waarschijnlijk wel. Een grijns als die van de kat uit Alice in Wonderland: iedereen is gek in het universum van Jeunet en Caro en daar kun je maar beter snel aan wennen. ‘La cité des enfants perdus’ is een film die verbazing en afgrijzen opwekt, maar zeker ook bewondering voor zoveel vakmanschap en fantasie. De volwassen personages zijn meer dan memorabel, de kinderen wat minder. ‘La cité des enfants perdus’ is dan ook zeker geen kinderfilm, en de ambitie dat wel te zijn doet enigszins geforceerd aan. Maar voor volwassenen die zich willen verwonderen is ‘La cité des enfants perdus’ een goede keuze.
Emy Koopman
Waardering: 4.5
Bioscooprelease: 12 oktober 1995