La dea fortuna (2019)

Regie: Ferzan Özpetek | 114 minuten | drama | Acteurs: Stefano Accorsi, Jasmine Trinca, Edoardo Leo, Serra Yilmaz, Barbara Alberti, Sara Ciocca, Edoardo Brandi, Pia Lanciotti, Cristina Bugatty, Filippo Nigro, Dora Romano, Barbara Chichiarelli, Loredana Cannata

Het werk van de Turks-Italiaanse filmmaker Ferzan Özpetek (1959) kenmerkt zich als warm, kleurrijk en levendig. Zijn verhalen zijn vaak uit het leven gegrepen, maar zijn personages passen lang niet altijd in vooraf uitgedachte hokjes. Dat maakt ze vaak juist net wat menselijker. Özpetek debuteerde in 1997 met ‘Hamam – Il Bagno Turco’, waarna onder meer ‘Le fate ignoranti’ (2001), ‘La finestra di fronte’ (2003) en ‘Mine vaganti’ (2010) volgden. Voor zijn film ‘La dea fortuna’ (2019) haalde hij zijn inspiratie van heel dichtbij, na een gesprek met zijn schoonzus. Özpeteks broer was ernstig ziek en zou niet lang na het gesprek komen te overlijden. Omdat ook de gezondheid van diens vrouw niet al te best is, vraagt zij of Ferzan en zijn partner voor hun kinderen willen zorgen, mocht ook haar iets overkomen. Özpetek sloeg voor het scenario van ‘La dea fortuna’ de handen ineen met Silvia Ranfangni en oude bekende Gianni Romoli, met wie hij aan het begin van de eenentwintigste eeuw zo succesvol samenwerkte. De filmmaker werkt graag met vertrouwde acteurs en dus zien we onder anderen Stefano Accorsi (die eerder schitterde in ‘La finestra di fronte’) in een van de hoofdrollen. In kleinere rollen zijn ‘regulars’ Serra Yilmaz en Filippo Nigro te zien.

Als we Arturo (Stefano Accorsi) en Alessandro (Edoardo Leo) ontmoeten, ‘hosten’ ze een bruiloft van een bevriend stel in hun prachtige appartement in de wijk Nomentano in Rome. We leren op die manier meteen hun kleurrijke vriendengroep kennen, zoals de lesbische immigrante Esra (Serra Yilmaz, die de wisecracks uit haar mouw schudt), de transgender Mina (Cristina Bugatti), het merkwaardige stel Ginevra en Filippo (Pia Lanciotti en Filippo Nigro) en de Afrikaanse Prissy (Osasere Imafidon). Maar het maakt ook direct duidelijk dat de relatie tussen Arturo en Alessandro na zo’n vijftien jaar niet meer zo stabiel is, want Alessandro duikt in een – wat hij denkt onbewaakt – ogenblik vlug de koffer in met een andere man. Het feest is al bijna ten einde wanneer Annamaria (Jasmine Trinca) langskomt met haar twee kinderen, de elfjarige Martina (Sara Ciocca) en de negenjarige Sandro (Edoardo Brandi). Annamaria is een oude vriendin van de mannen en ze is in de stad omdat ze voor onderzoek naar het ziekenhuis moet. Ze heeft last van ‘vage migraineaanvallen’ en daar moet naar gekeken worden. Of Alessandro en Arturo even op de kinderen zouden willen passen. De vaders van Martina en Sandro zijn niet meer in beeld.

Je kunt natuurlijk op je klompen aanvoelen dat de hoofdpijnen van Annamaria een zeer ernstige oorzaak hebben en dat het oppassen op de kinderen steeds langer duurt. Hoewel het aanvankelijk best onwennig is voor Arturo en Alessandro, ontstaat er al snel een band met de kinderen. Maar hun privésores dreigen roet in het eten te gooien. Is hun relatie sterk genoeg om deze nieuwe situatie, met de zorg voor Martina en Sandro, aan te kunnen? Of zijn de mannen na al die jaren te ver uit elkaar gegroeid? En waarom kunnen de kinderen niet gewoon naar oma Elena (Barbara Alberti), een barones die in de imposante Villa Valnaguera op Sicilië woont?

Het zou jou of mij ook ineens kunnen gebeuren; een goede vriend of vriendin vraagt of je voor hun kind(eren) wil zorgen als hij of zij er niet meer is. Dat uitgangspunt maakt ‘La dea fortuna’ al meteen herkenbaar. De levens van Arturo en Alessandro zijn helemaal niet ingericht op kinderen; ze zijn gewend te doen waar ze op dat moment zin in hebben en zijn bovendien ook te veel met zichzelf bezig. Hun relatie staat op springen vanwege onuitgesproken frustraties over en weer; verschillen de kunst en cultuur minnende Arturo en de praktische en stoere loodgieter Alessandro dan gewoon te veel van elkaar? Özpetek laat op effectieve wijze zien dat de komst van de kinderen de mannen dwingen om hun eigen levens en hun leven samen opnieuw te herzien. Hoewel de confrontaties soms heftig zijn, houdt Özpetek het luchtig, zonder op impact te hoeven inleveren. Durven loslaten is een thema (het loslaten van een relatie, of in het geval van Annamaria het durven loslaten van het leven en je kostbaarste bezit, namelijk je kinderen), maar stevig blijven vasthouden evenzeer. De kleine Sandro heeft daarvoor dé manier gevonden om ervoor te zorgen dat degene die je liefhebt voor altijd bij je blijft: kijk die persoon aan en knipper dan met je ogen alsof je een foto maakt. Dat beeld sla je vervolgens op in de harde schijf van je ziel. Hoe hij aan die wijsheid komt? Van de godin van de voorspoed uit de titel.

Hoewel Özpetek naar het einde toe met een potsierlijke slotakte op Sicilië een beetje doorslaat in zijn dramatiek en daarmee de focus verliest van waar het echt om gaat, herstelt hij dat met de krachtige allerlaatste scène. De drie hoofdrolspelers en de twee kinderen overtuigen van begin tot einde; Trinca werd niet voor niets bekroond met een David Di Donatello voor haar acteerwerk. Maar ook Accorsi en Leo hadden die prijs verdiend. Het rijke kleurgebruik, de schitterende locaties en levendige en sfeervolle soundtrack maken het af. Özpetek lijkt eindelijk weer terug op zijn oude niveau, met een warme en menselijke film over de teloorgang van een relatie en winst die je boekt als je accepteert dat mensen nu eenmaal veranderen.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 5 juni 2021