La grande vadrouille – Don’t Look Now – We’re Being Shot at (1966)
Regie: Gérard Oury | 132 minuten | actie, komedie, oorlog, avontuur| Acteurs: Bourvil, Louis de Funès, Claudio Brook, Andréa Parisy, Colette Brosset, Mike Marshall, Mary Marquet, Pierre Bertin, Benno Sterzenbach, Marie Dubois, Terry-Thomas, Sieghardt Rupp, Reinhard Kolldehoff, Helmuth Schneider, Paul Préboist
Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt een stel Britse piloten tijdens een operatie boven het Europese vasteland neergehaald door Duits afweergeschut. Drie officieren moeten per parachute het vliegtuig uit en landen in het bezette Parijs. Op de vlucht voor de Duitsers worden ze geholpen door een paar sympathieke Parijzenaren, waaronder de simpele Augustin (Bourvil) en de snobistische Stanislas LeFort (Louis de Funès), die al snel zelf ook achtervolgd worden. Het gezelschap moet de weg zien te vinden naar het zuiden, naar het vrije gebied. Echt gemakkelijk gaat dat niet, maar ze worden geholpen door alle Fransen die ze tijdens hun vlucht ontmoeten.
De voortvluchtigen laten zich gemakkelijk omschrijven. De Britse officieren voldoen aan de bekende stereotypes en ook de Franse De Funès en Bourvil kunnen moeiteloos worden gevat als een upperclass snob en een eenvoudige arbeider. Vanuit deze typeringen ontstaan uiteraard de nodige misverstanden en onenigheden. Maar alhoewel deze interactie soms wat voorspelbaar is, wordt het tussen hen nooit een saaie boel. Als Stanislas zit te commanderen en Augustin daar op een onwennige manier aan probeert te ontkomen leidt dit tot vermakelijke fricties. En op een gegeven moment groeit iedereen naar elkaar toe. Daar is geen ontkomen aan natuurlijk, maar het maakt ‘La grande vadrouille’ hoe dan ook tot een sympathieke film.
Bovendien worden de clichés binnen de karakters gecompenseerd door verrassende plotontwikkelingen, die zich ook nog eens in rap tempo opvolgen. De voortvluchtige dissidenten raken verwikkeld allerlei vermakelijke situaties. Niet zelden onwaarschijnlijk en ongeloofwaardig, maar dat behoort dan ook tot de charmes van de film. Als de Duitsers enkelen van de voortvluchtigen weten te vangen is de vraag niet óf ze ontsnappen, maar hoe ze dat doen. Op één van de klassieke maniertjes waarschijnlijk, en realistisch niet. Als het maar vermakelijk is.
Zo doet het allemaal – ondanks de bekende ernst van de oorlog – nogal onschuldig aan. De nazi’s zijn slecht, zover is duidelijk, maar echt kwaad doen ze de trouwe Fransen en Britten nou ook weer niet. Kenmerkend is wat dat betreft de Duitse officier die het geallieerde gezelschap aan het einde van de film uit de lucht moet schieten, maar zo scheel kijkt en er bovendien zo dom uitziet, dat het schouwspel grappig in plaats van spannend is.
Toch gooit ‘La grande vadrouille’ uiteindelijk meer gewicht in de schaal dan je op het eerste gezicht zou denken. Net zoals de andere films van het ensemble van Louis de Funès is het een licht verteerbare komedie, maar het verhaal, met zijn veelheid aan decorwisselingen en karakters, neemt uiteindelijk een zo’n aanzienlijke vorm aan dat er bijzonder veel beleven valt. De film is zo beduidend meer dan een simpele komedie. Bovendien praten de Engelsen gewoon Engels, de Fransen gewoon Frans en de Duitsers Duits. Daar kan Hollywood nog wat van leren.
David Croese
Waardering: 4
DVD-release: 16 oktober 2014 (Louis de Funès – Best of – Limited Edition).