La guerre des boutons (2011)

Regie: Yann Samuell | 105 minuten | familie | Acteurs: Eric Elmosnino, Mathilde Seigner, Fred Testot, Alain Chabat, Vincent Bres, Salomé Lemire, Théo Bertrand, Tristan Vichard, Tom Terrail, Louis Lefèbvre, Victor Le Blond, Arthur Garnier, June Maître, Paloma Lebeaut, Théo Fernandez, Antonio Tavarez, Matéo Faye

Zelden vertoond: in slechts zeven (!) dagen tijd verschenen maar liefst twee verfilmingen van Louis Pergauds eeuwoude roman ‘La guerre des boutons’ in de Franse bioscopen. Toen de rechten een jaar eerder vrijkwamen doken zowel Marc de Pontavice (producer van onder meer ‘Gainsbourg: Vie Héroique’) als zijn land- en vakgenoot Thomas Langmann (die onder meer ‘The Artist’ produceerde) er bovenop. Omdat beide heren het niet eens konden worden over een tactiek om elkaar niet voor de voeten te lopen, begon een hevige onderlinge strijd. Want degene die zijn film als eerste uitbrengt, heeft daar natuurlijk voordeel van. Uiteindelijk won De Pontavice’s ‘La guerre des boutons’ (2011) het met slechts een week voorsprong van ‘La nouvelle guerre des boutons’ van ‘concurrent’ Langmann…

In vergelijking met de eerste verfilming van Pergauds nog altijd erg populaire roman, die van Yves Robert uit 1962 die een cultklassieker werd, zijn beide hedendaagse verfilmingen nogal braafjes. Het neorealisme uit Roberts film, waarin armoede, alcoholisme en kindermishandeling zonder schroom getoond werden, heeft in ‘La guerre des boutons’ plaatsgemaakt voor lieflijke nostalgie. De grimmige kleuren werden ingeruild voor warme, kleurrijke fotografie van Julien Hirsch. In het scenario van Yann Samuell, die de film ook regisseerde, draait het om het dilemma waar de hoofdpersoon uit het verhaal, de jonge Lebrac (prima rol van de veelbelovende Vincent Bres), mee worstelt. Enerzijds voelt hij zich verplicht zijn moeder (Mathilde Seigner) te helpen nu zijn vader er niet meer is, aan de andere kant wil hij zich juist afzetten van de heersende normen en waarden. En dan is er ook nog zijn leraar (Eric Elmosnino), die de getalenteerde jongen wil stimuleren om door te leren. Tegen de achtergrond van zijn persoonlijke dilemma’s vecht Lebrac met zijn klasgenootjes een straatoorlog uit met kinderen uit het naburige dorp. Vrij onschuldig overigens, want ‘La guerre des boutons’ is boven alles een film die je met het hele gezin kunt kijken. Daar wringt ook direct de schoen, want het verhaal is van alle scherpe randjes ontdaan, waardoor de gebeurtenissen niet blijven hangen.

Het drama is net niet sterk genoeg, de humor is net niet grappig genoeg, al zorgen de bekvechtende leraren Elmosnino en zijn Alain Chabat voor komische hoogtepuntjes. ‘La guerre des boutons’ (wat overigens ‘knopenoorlog’ betekent, naar de traditie om de knopen af te snijden van de kleding van de tegenstander wanneer die ‘gevangen’ wordt genomen) ademt nostalgie uit zoals we die ook kennen uit Nederlandse jeugdfilms als ‘Kruimeltje’. De sfeer van het Zuid-Franse platteland van halverwege de jaren vijftig wordt, mede dankzij de warme fotografie van Hirsch, nogal romantisch neergezet. Het contrast met het hyperrealisme van Robert is groot. Het lijkt erop alsof Samuell met zijn film niemand voor het hoofd wilde stoten; dit is een feelgoodfilm die soms wat doorslaat naar de oubollige en sentimentele kant. Weinig origineel en verre van onvergetelijk, maar met genoeg amusementswaarde om filmkijkers van verschillende generaties dik honderd minuten te kunnen vermaken.

Patricia Smagge

Waardering: 3