La última primavera (2020)

Regie: Isabel Lamberti | 77 minuten | drama | Acteurs: María Duro Rego, David Gabarre Duro, David Gabarre Jiménez, Alejandro Gabarre Mendoza, Angelines Gabarre Mendoza, David Gabarre Mendoza, Isabel Gabarre Mendoza, Ángelo Gabarre Mendoza, Agustina Mendoza Gabarre

Als projectontwikkelaars plannen proberen door te drukken om de Madrileense buitenwijk ‘La Cañada Real’ te slopen, slaat de wanhoop toe bij de toch al kansarme families die daar wonen. Regisseur Isabel Lamberti volgt één van die families in haar wonderlijke mix tussen fictie- en documentairefilm ‘La última primavera’. De hechte familie Gabarre Mendoza bestaat namelijk echt, net als de provisorische buitenwijk waar honderden gezinnen (letterlijk en figuurlijk) aan de rand van de samenleving verblijven. De plannen van de projectontwikkelaar zijn ook niet verzonnen, al heeft Lamberti die in haar film alvast iets verder doorgetrokken en hier en daar geënsceneerd. Zo biedt de film eerder een kijkje in de toekomst dan een volledig fictief verhaal: de hoofdpersonen spelen hun eigen toekomst na, zei regisseur Lamberti daar zelf over.

En dat is een knappe vondst: zo neemt ze de vrijheid om wél de authenticiteit van de personages in alle facetten te vangen, maar niet vast te zitten aan een exacte realiteit of een dichtgetimmerd plot. Ze houdt zo de opties open: ze toont de dagelijkse gang van zaken van de familie, de kleding en interieurs maar ook de intieme details van de onderlinge relaties, de vriendschappen en het buurtgenootschap. Tegelijkertijd bepaalt ze zelf welke kant de film op gaat en helpt ze de werkelijkheid soms een eindje op weg. Ze haalt ‘haar inspiratie uit de realiteit, zonder zich te laten beperken door de waarheid’, legde Lamberti uit.

De jonge Nederlands-Spaanse regisseur volgde voor ‘Volando voy’ (2015), haar afstudeerfilm aan de Nederlandse Filmacademie, eerder al David en Jesús, de jongste twee broertjes van de familie Gabarre Mendoza en hield sindsdien contact met het gezin. In ‘La última primavera’ leren we naast de broers ook vader David sr. kennen, een schroothandelaar die zo goed en zo kwaad als het gaat tegen de autoriteiten probeert te strijden en zich een weg tracht te banen door de bureaucratie. Typerend is de begeleide ‘cursus’ waar hij aan deelneemt, onder leiding van een maatschappelijk werker die eigenlijk nauwelijks iets kan betekenen. Zijn vrouw, de opgewekte en zorgzame Augustina, begint haar geloof in een goede afloop met de dag te verliezen en dan is er nog de zwangere dochter, en de derde zoon, die samen met zijn jonge vriendin in de krappe woning een zoontje opvoedt.

Het besef dat alles zal veranderen, hun woningen zullen verdwijnen net als de innige contacten met de buren, zorgt bij alle familieleden voor grote zorgen. Dat voelen we als kijker, al wordt er weinig expliciet over gesproken. De ongewisse toekomst hangt boven de gesprekken en gebeurtenissen, maar ondertussen gaat het leven verder. David jr. probeert een baantje te vinden, de jongens doen hun work-out op het terrein, oma schilt de aardappels en zingt onderwijl wat geïmproviseerde flamenco en de vriendin van Angelo heeft in Madrid een emotioneel samenzijn met haar moeder, die duidelijk haar bedenkingen heeft bij de woonsituatie (en schoonfamilie) van haar dochter.

De kwetsbare momenten waarin zoveel ongezegd blijft, zorgen voor een intiem portret van een bijzondere familie. Meer nog dan dat, roept de film vragen op: is het werkelijk niet mogelijk om kwetsbare gezinnen te beschermen? Waarom is er zo weinig ruimte voor een alternatieve levensstijl en woonvorm? Hoe komt het dat rijke mensen gesubsidieerd als ze een ‘duurzame woongroep’ willen beginnen, terwijl arme mensen worden weggepest uit hun woningen die ze nota bene zonder enige hulp van de gemeente hebben opgebouwd? Hoewel het onzeker blijft waar het uiteindelijk naartoe gaat voor de hoofdrolspelers, blijven deze vragen nog lang in het hoofd van de kijker rondspoken.

Ruby Sanders

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 29 oktober 2020
DVD-release: 3 maart 2021