Le mani sulla città (1963)

Regie: Francesco Rosi | 105 minuten | drama | Acteurs: Rod Steiger, Salvo Randone, Guido Alberti, Marcello Cannavale, Dante Di Pinto, Alberto Connocchia, Carlo Fermariello, Terenzio Cordova, Gaetano Grimaldi Filioli, Angelo D’ Alessandro, Vincenzo Metatora, Dany Paris

De miljoenenstad Napels heeft een constante behoefte aan nieuwe behuizing voor het almaar toenemende aantal inwoners. Projectontwikkelaars en grondspeculanten kunnen astronomische winsten boeken door vooruitlopend op een volgende stadsuitbreiding grond aan te kopen en die met woekerwinsten door te verkopen aan de gemeente. Maar ook de bestaande bouwgrond binnen de stad is kostbaar. Oude gebouwen slopen en nieuwe optrekken kan kapitalen opleveren.

Edoardo Nottola is een van die meedogenloze projectontwikkelaars die alleen aan de eigen portemonnee denkt en niet aan de arme mensen die zijn slecht geconstrueerde gebouwen moeten bewonen. Aan de lotgevallen van de bewoners van de panden die hij graag wil slopen in de wijk Vico St. Andrea heeft hij helemaal geen boodschap. Sterker nog, hij is blij dat er al een gebouw is ingestort, want dit scheelt weer werk. Dat er twee dodelijke slachtoffers zijn gevallen en een jongetje dat levensgevaarlijk gewond is geraakt vecht voor zijn leven, maakt hem niets uit.

Leden van de gemeenteraad proberen hem ter verantwoording te roepen, maar worden daarbij gedwarsboomd door vrienden en medeplichtigen van Nottola in diezelfde raad. Zij zijn vooral bezig met de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen en de behartiging van hun eigen belangen en die van hun zakenpartners en vrienden. Sjoemelen en politiek handig manoeuvreren in plaats van goede huizen neerzetten is natuurlijk extra schandalig in het geval van ambtenaren die door de overheid worden betaald, maar daar liggen zij niet wakker van.

‘Le mani sulla città’ heeft jammer genoeg niets aan actualiteit ingeboet. Nog steeds heeft Napels te lijden onder falend overheidsbeleid, vigerende corruptie en meedogenloze projectontwikkelaars en grondspeculanten. Om maar niet te spreken van de georganiseerde misdaad die overal een vinger in de pap heeft. Maar de film is zo zwaar dramatisch aangezet met een vaak dreunende, spannend bedoelde muziek, constant schreeuwende mensen en ongelooflijk veel herrie dat de zinnige boodschap van sociale onrechtvaardigheid jegens de arme bevolking door corrupte geldwolven volledig aan de kijker voorbijgaat. Alsof je een boksbal bent waar constant tegenaan wordt gemept en je niets anders kan doen dan machteloos achteroverhangen in de hoop dat het gauw voorbij zal zijn.

Het acteerwerk is heel realistisch waardoor het gechicaneer en de vriendjespolitiek heel geloofwaardig zijn. En de instorting van het gebouw aan het begin van de film zonder dat daar een computer aan te pas is gekomen, is ronduit spectaculair. Maar met iets meer distantie en iets meer rust in de film was deze terechte aanklacht tegen al deze afschuwelijke misstanden een terechte aanklacht en tegelijkertijd een goede, spannende film geworden.

Diana Tjin-A Cheong

Waardering: 2

Bioscooprelease: 17 maart 1966