Le pli dans l’espace (2014)

Regie: Ann-Julie Vervaeke | 19 minuten | drama, korte film | Acteurs: Alix Jana Cale, Clara Vandenbroek, Wolf Verniers, Patrick Vervueren

Allison, een elfjarig nieuwsgierig maar destructief en verdrietig meisje, verkeert in een toestand van verlangen naar liefde en harmonie en herinnert zich voortdurend dromen. Ze hoopt dat alles weer wordt zoals vroeger. Dat alles goed komt. Sinds de scheiding van haar ouders heeft ze soms rare gedachten. Donkere gedachten. Gewelddadige gedachten. Uit haar comfortzone gerukt, bevindt ze zich in een staat van opperste verwarring. Allison begrijpt niet waarom haar ouders uit elkaar zijn en zou veel liever hebben dat alles zo als vroeger blijft. Om zich heen ziet ze hoe haar omgeving langzaamaan verandert. Ze ziet haar nieuwe broer, een nieuwe vader maar vooral haar eigen moeder die krampachtig probeert het nieuwe gezin bij elkaar te houden en haar eigen verdriet en dat van haar dochter negeert. Slaagt Allison er in om, in een wereld vol met herinneringen, verlangens, angsten en hoop, zichzelf te overwinnen? Komt ze tot het besef dat haar drang naar liefde en harmonie misschien dichterbij is dan ze aanvankelijk kon vermoedden?

‘Le pli dans l’espace’ (2014) betekent zoiets als ‘de vouw in de ruimte’. Dat is waar Allison, gespeeld door de jonge Alix Jana Cale, zich in bevindt. Ergens tussen droom en werkelijkheid, tussen heden en verleden. Zo poëtisch als de titel, zo poëtisch is de film van debuterend regisseur Ann-Julie Vervaeke zelf ook. “Het onuitgesprokene loopt als een rode draad door het leven en het is een fenomeen dat mij mateloos blijft intrigeren. Het niet kunnen uitdrukken van gevoelens en gedachten in woorden blijkt iets universeels,” aldus Vervaeke. Een ander bekend thema is het opgroeien en je plek zoeken in de eindeloze wereld, het verlangen naar en hopen op liefde. De onvoorwaardelijke, no-nonsense kijk die kinderen op de wereld hebben, is iets waar volwassenen nog iets van kunnen leren. ‘Le pli dans l’espace’ laat zien hoe een kind reageert wanneer zijn kalme, rooskleurige wereldje ineens op zijn kop gezet wordt door een egocentrische actie van een volwassene.

Vervaeke hanteert een indringende beeldtaal. Alles wat we zien is vanuit het oogpunt van Allison en haar leefwereld wordt geconstrueerd aan de hand van flarden uit haar heden, verleden en dromen. Doordat de beelden beperkt blijven tot flarden, werkt dat vervreemdend. Dat de soundtrack van de film ook nog eens bestaat uit flarden omgevingsgeluiden, wordt dat effect nog verder versterkt. ‘Le pli dans l’espace’ wordt er niet bepaald helderder op naarmate de film vordert en vragen worden zelden beantwoord. Sterker nog; er doemen alleen nog maar meer mysteries op. Desondanks blijf je gefascineerd kijken. Bevredigend is deze afstudeerfilm niet, maar intrigerend absoluut.

Patricia Smagge

‘Le pli dans l’espace’ verschijnt dinsdag 13 oktober 2015 op DVD en blu-ray (DVD & blu-ray box De beste Vlaamse kortfilms, Selected Shorts #19).