Le quattro volte (2010)

Regie: Michelangelo Frammartino | 88 minuten | drama | Acteurs: Giuseppe Fuda, Bruno Timpano, Nazareno Timpano

Het leven bestaat uit vier delen. Dat is wat regisseur Michelangelo Frammartino tracht uiteen te zetten met zijn film ‘Le quattro volte’. De film kreeg veel positieve reacties op de laatste editie van het Cannes filmfestival, en sleepte onder andere de Europa Cinema Label Award in wacht. Dit is knap te noemen aangezien het pas Frammartino’s tweede film is (hiervoor maakte hij in 2003 ‘Il Dono’).

‘Le quattro volte’ is een film die bijna geen gebruik maakt van de bestaande filmconventies en het hanteert hierdoor een unieke stijl die tussen documentaire en fictie in valt. Frammartino schotelt zo de kijker een uniek beeld van het leven voor, wat zowel weet te intrigeren als te ontroeren. ‘Le quattro volte’ betekend letterlijk “de vier keer”. Het is daarom ook niet verwonderlijk dat de film vier verhalen vertelt. Deze verhalen spelen zich af in de Zuid-Italiaanse regio Calabrië rondom een oud middeleeuws dorpje te midden van de uitgestrekte natuur. Als kijker volg je een oude zieke herder, die zijn laatste dagen doorbrengt met het hoeden van zijn geiten op de heuvels rondom het dorp. Je krijgt te zien hoe een babygeitje wordt geboren en zijn eerste stappen in het leven zet, en hoe een grote naaldboom in het bos bij het dorpje door de seizoenen heen verandert. Tot slot zie je hoe houtskool tot stand komt.

Op het eerste gezicht klinken de gebeurtenissen in de film vrij willekeurig, maar aan de hand van een zeer sterke mise-en-scène en cinematografie weet Frammartino ons duidelijk te maken dat deze vier gebeurtenissen in feite één leven zijn. In een interview heeft Frammartino aangegeven dat hij voor de film inspiratie putte uit de ideeën van Pythagoras over metempsychose, oftewel zielsverhuizing. De film tracht te laten zien hoe een ziel zich in vier stadia voortzet. Deze fases zijn ingedeeld in mens, dier, plant en mineraal. De film doet door deze boodschap over de cyclus van het leven wat denken aan ‘Spring, Summer, Fall, Winter… and Spring’.

Het unieke aan de film is de manier waarop deze filosofische boodschap aan de kijker wordt overgebracht. Zo ontbreekt een duidelijke lineaire verhaallijn, en is het aan de kijker om betekenis te trekken uit de gebeurtenissen die in beeld worden gebracht. Daarnaast maakt de film gebruik van langdurende statische shots, veelal van een lange afstand genomen. Ook hierbij is het aan de kijker om uit te maken wat van belang is. Een mooi voorbeeld hiervan is de scène waarin de dorpelingen de kruisiging van Christus naspelen. Tevens wordt er in veel van deze lange shots aandacht geschonken aan de prachtige locatie waarop de film is opgenomen. Hiermee lijkt de film ook een ode aan de regio Calabrië te zijn. Het feit dat er in de gehele film zo goed als niet gesproken wordt, zorgt dat bijna alle nadruk op het visuele ligt.

Door al deze eigenschappen is ‘Le quattro volte’ een mooie maar tegelijkertijd moeilijk toegankelijke film geworden. De film is niet bedoeld voor de kijker die zit te wachten op een duidelijk verhaal met een begin en een eind. Je zult als kijker de tijd moeten nemen de betekenis te ontdekken die zit verscholen in de beelden. Wie daar toe in staat is zal in ‘Le quattro volte’ een mooie en ontroerende boodschap over het leven ontdekken.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 4

Bioscooprelease: 23 december 2010
DVD-release: 27 november 2012