Le refuge (2009)
Regie: François Ozon | 90 minuten | drama | Acteurs: Isabelle Carré, Louis-Ronan Choisy, Pierre Louis-Calixte, Melvil Poupaud, Claire Vernet, Jean-Pierre Andréani, Marie Rivière, Jérôme Kircher, Nicolas Moreau, Emile Berling, Dominique Jacquet, Tania Dessources, Maurice Antoni, Sylvie Haurie-Aussel, Arnaud Goudal, Kevin Sorieul, Meie Castanho
François Ozon lijkt gefascineerd te zijn door de dood. De Franse filmmaker debuteerde ooit met een film die ‘Le petite mort’ (1995) heet en completeert met ‘Le refuge’ (2009) zijn trilogie over de dood. De eerste film uit die reeks is het veelgeprezen ‘Sous le sable’ (2000), waarin Charlotte Rampling tijdens een zorgeloze vakantie haar echtgenoot verliest. De film betekende de definitieve internationale doorbraak voor Ozon. De tweede film uit zijn trilogie over de dood is ‘Le temps qui reste’ (2005), over een terminaal zieke fotograaf die zijn einde ziet naderen en alleen zijn grootmoeder (gespeeld door niemand minder dan Jeanne Moreau) in vertrouwen neemt. De hoofdrolspeler uit die film, Melvil Poupaud, duikt ook in ‘Le refuge’ weer op, zij het zeer kortstondig, als Louis, een aan harddrugs verslaafde jonge vent die aan een overdosis verkeerde heroïne komt te overlijden. Louis is echter ook de levenspartner van Mousse (Isabelle Carré) en de broer van Paul (Louis-Ronan Choisy, die tevens tekende voor de prachtige pianomuziek), die hem na zijn dood bijzonder missen. Hun wederzijdse verdriet brengt hen echter dichter bij elkaar.
Het had niet veel gescheeld of ook Mousse was er niet meer geweest. Zij gebruikte immers dezelfde drugs als haar vriend. Dat beseft ze pas veel later. Wanneer ze uit het ziekenhuis uit haar coma ontwaakt, wacht haar eerst nog een andere verrassing: ze blijkt zwanger te zijn. Na de begrafenis van Louis hoort ze dat haar schoonmoeder liever heeft dat ze de baby laat weghalen. Zo’n kind heeft er niets aan om verslaafd ter wereld te komen, lijkt ze te willen zeggen. Mousse wil het kind echter houden: het is het enige dat ze nog heeft van Louis. Om haar schoonfamilie te ontlopen, vlucht ze naar het zomerhuis van een kennis. Daar, in een idyllische omgeving vlak aan het strand, hoopt ze tot zichzelf te kunnen komen. Dan staat ineens Paul voor de deur. Net als Mousse zit hij hevig met zichzelf in de knoop. Hij is niet eens de echte broer van Louis (Paul werd geadopteerd) en kreeg nooit de broederliefde waar hij zo naar verlangde. Toch mist hij zijn broer zielsveel. Daarnaast is hij ook nog eens homoseksueel. Hoewel Mousse zich aanvankelijk afstandelijk opstelt naar Paul, groeien de twee steeds wat dichter naar elkaar toe.
De scènes aan het begin en aan het einde van ‘Le refuge’ missen hun doel niet. Daar tussenin zit een dromerig middenstuk – dat veruit het grootste gedeelte van de film vormt – waarin de twee centrale personages proberen hun verdriet een plekje te geven in een afgelegen landhuis, ver weg van de realiteit van alledag. Mousse is eigenlijk helemaal niet zo’n sympathiek personage. Ze jaagt mensen bij zich weg door zich zwijgzaam en ontoegankelijk op te stellen. Paul is al even complex maar is wat meer naar buiten toe gericht, waardoor hij sympathieker overkomt dan Mousse. Actrice Isabelle Carré, die overigens ook in het echt zwanger was tijdens de opnamen, doet erg haar best. Aan haar ligt het dan ook niet dat Mousse nooit echt tot leven komt. Uiteraard speelt ook in deze film van Ozon homoseksualiteit een prominenter rol. Het is alleen jammer dat de regisseur – die samen met Mathieu Hippeau ook het scenario schreef – het steeds dichter naar elkaar toegroeien van de twee hoofdrolspelers op een ongeloofwaardige manier uitspeelt. Gelukkig trekt hij dat helemaal aan het einde van de film – als Mousse en Paul weer terug zijn op vertrouwde bodem – weer goed.
‘Le refuge’ kan helaas niet tippen aan Ozons beste werk, daarvoor is de film te onevenwichtig. Desondanks is dit typisch Franse drama van een heel behoorlijk niveau. Dankzij de prachtige dromerige beelden, het prima acteerwerk en de bijpassende muziek kom je de anderhalf uur zeker wel door. Jammer alleen dat het script niet van het niveau is dat je van François Ozon mag verwachten. ‘Le refuge’ is een redelijke afsluiter van de trilogie, maar met afstand de minste film van de drie. Al had Ozon met ‘Sous le sable’ en ‘Le temps qui reste’ de lat voor zichzelf natuurlijk ook wel erg hoog gelegd!
Patricia Smagge
Waardering: 3
Bioscooprelease: 12 augustus 2010