Le solitaire – The Loner (1987)

Regie: Jacques Deray | 90 minuten | actie, drama, thriller, misdaad | Acteurs: Jean-Paul Belmondo, Jean-Pierre Malo, Michel Beaune, Pierre Vernier, François Dunoyer, Franck Ayas, Laurent Gendron, Jean-Claude de Goros, Guy Pannequin, Patricia Malvoisin, André Landais, Alan Coriolan, Carlos Sotto Mayor, Valérie Steffen, Bernard Freyd, Luc-Antoine Diquéro, Eric Denize, Yolande Gilot, Henri-Jacques Huet, Yves Gabrielli, François Marcantoni, Bernard Farcy, Michel Creton, Catherine Rouvel, Evelyne Dress, Marc Lamole, Patrick Pérez, Carlo Nell, Henri Attal, Muriel Belmondo, Pierre-Octave Arrighi, Guy Matchoro, Mostéfa Stiti, Maurice Auzel, Pascal Salicetti, Lionel Vitrant, Muriel Younes

Als je de zoon bent van een beroemde beeldhouwer ligt het voor de hand dat je zelf ook de kunstwereld ingaat. De appel valt immers niet ver van de boom. Jean-Paul Belmondo wilde aanvankelijk liever bokser worden, maar koos al gauw voor een carrière als toneelspeler. Hij volgde zijn opleiding aan het Conservatoire National Superieur d’Art Dramatique en na een handvol rollen op het toneel maakte hij in ‘A pied, à cheval et en voiture’ (1957) zijn debuut op het witte doek. Een lange reeks arthousefilms volgde en Belmondo groeide uit tot een van de toonaangevende gezichten van de Nouvelle Vague. Halverwege de jaren zestig maakte hij ineens een opvallende carrièremove. Blijkbaar had hij genoeg gekregen van arthouse, want vanaf dat moment richtte hij zich uitsluitend op actiefilms en komedies. Belmondo zwichtte voor de commercie. En met succes, want het grote publiek droeg hem op handen. Ruim twintig jaar lang hield hij het vol. Maar toen het Franse publiek zo rond 1987 genoeg kreeg van deze overdaad aan politiethrillers, verlegde Belmondo zijn focus weer naar het toneel.

De laatste film uit wat we maar als zijn ‘commerciële periode’ moeten omschrijven, maakte Jean-Paul Belmondo in 1987. De vijftig was hij inmiddels ruim gepasseerd, maar zijn markante charme was hij nog lang niet kwijt. In ‘Le solitaire’ (‘The Loner’, 1987) van regisseur Jacques Deray speelt hij rechercheur Stan Jalard. Samen met zijn maatje en beste vriend Simon (Michel Creton) maakt hij plannen om uit het vak te stappen en op de Antillen een nieuw leven te beginnen. Ze hebben nu al lang genoeg achter de criminelen aan gerend. Maar het noodlot beslist anders: tijdens een van hun laatste opdrachten wordt Simon vermoord door de notoire gangster Schneider (Jean-Pierre Malo). Stan is vastberaden de dood van zijn vriend te wreken en zet zijn pensioen voorlopig in de ijskast. Twee jaar later duikt Schneider opnieuw op. Stan zet alles op alles om hem te pakken te krijgen en beraamd een wreed plan, ook al krijgt hij het daardoor aan de stok met de hoogste politiebazen, die andere prioriteiten hebben dan Stan te helpen in zijn persoonlijke wraakactie. Hij zal zijn vuile zaakjes helemaal alleen moeten opknappen.

Tijdens zijn hoogtijdagen als actieheld veranderde alles waarbij Belmondo betrokken was is goud. Geen wonder dus dat er veel films op zijn maat werden gemaakt, om zijn ster zoveel mogelijk te laten schitteren. Dergelijke films kennen vaak een flinterdun plot en nauwelijks enige fantasie – laat staan originaliteit. Jacques Deray maakte vóór ‘Le solitaire’ ook al drie films met Belmondo (de prent werd zelfs aangekondigd als het vervolg van Derays ‘Le Marginal’ (1983|), terwijl beide films – op hoofdrolspeler en regisseur na – helemaal niets met elkaar gemeen hebben). En net als in die drie voorgangers is ook in deze prent alles ondergeschikt aan de man die op dat moment dé grote ster was van de Franse cinema. Meer dan een simpel wraakverhaal is dit in feite niet. En als er nou nog wat interessants te zien was aan stuntwerk, maar nee… Belmondo voerde altijd zijn eigen stunts uit en is mede daardoor altijd de favoriete actieheld geweest van mensen als Jackie Chan en Chow Yun-Fat. Maar aangezien de acteur tijdens de opnamen van een andere film gewond was geraakt, besloot Deray om het stuntwerk tot een minimum te beperken. En zelfs dán weet Stan al zijn tegenstanders simpel uit te schakelen. Hmmm… geloofwaardig is anders!

Om de film van een komische noot te voorzien werd bedacht dat Stan na de dood van zijn maatje Simon de zorg voor diens zoontje Christian (Franck Ayas) op zich zou nemen. Het ventje dwarsboomt regelmatig Stans relationele escapades, maar echt grappig is het allemaal niet. De film doet bovendien – vanwege de kleding en muziek (meest prominent in de nachtclub waar Simon wordt vermoord, maar let ook eens op de outfits van het team van rechercheurs dat Stan om zich heen heeft verzameld) – hopeloos gedateerd aan. Is 1987 alweer zó lang geleden? Het acteerwerk is zeker niet slecht, maar van Belmondo wéét je dat hij gewoon te goed is voor een film als deze. Het is allemaal erg beneden zijn stand en dat frustreert je als kijker. Je vraagt je alleen maar af: ‘waarom Jean-Paul, waarom verlaag je je tot het spelen in dit niemendalletje?’ Malo zet de gluiperige schurk Schneider prima neer maar de overige rollen zijn te klein en te weinig uitgewerkt om echt ter zake te doen. En ook dat heeft weer te maken met het feit dat ‘Le Solitaire’ alleen maar is gemaakt om Belmondo op een voetstuk te zetten.

Helaas pakt het niet zo uit als Deray en zijn crew hadden gehoopt. De film is onevenwichtig en Belmondo is een roepende in een woestijn. Zelfs het Franse publiek had genoeg van de overdaad aan actiefilms en politiethrillers; het liet ‘Le Solitaire’ massaal links liggen. Belmondo ging wijselijk het theater weer in, maar dat had hij beter een paar jaar eerder kunnen doen…

Patricia Smagge

Waardering: 2