Leave No Trace (2018)
Regie: Debra Granik | 109 minuten | drama | Acteurs: Ben Foster, Thomasin McKenzie, Jeffery Rifflard, Derek John Drescher, Michael Draper, Peter Simpson, Erik McGlothlin, Dana Millican, Alyssa McKay, Ryan Joiner, Michael J. Prosser, Jeff Kober, Spencer S. Hanley, Tamera Westlake, Bob Werfelman
Hoewel ‘Winter’s Bone’ (2010) vooral bekend staat als de doorbraakfilm van Jennifer Lawrence, schemerde in dit prachtig intieme drama ook al het enorme talent van regisseur Debra Granik door. Ogenschijnlijk moeiteloos slaagde ze erin om een menselijk verhaal te vertellen over een jong meisje dat zich staande moet zien te houden tegen de achtergrond van een grimmig Amerika. Na een lange periode waarin het opmerkelijk stil bleef rond haar persoon, overtreft Granik zichzelf met het kleine meesterwerk ‘Leave No Trace’, over een vader en dochter die zich, ver buiten de beklemmende wetten van de beschaving, staande proberen te houden in de wildernis. Maar wat gebeurt er met hun sterke band als de geneugten van de moderne maatschappij zich langzaam opdienen aan de dochter?
Het is een alternatieve mini-beschaving, die vader Will (Ben Foster) en dochter Tom (Thomasin McKenzie) hebben opgebouwd in de Amerikaanse bossen van Oregon. Eens in de zoveel tijd trainen ze hun eventuele vluchtpoging: het monster van de beschaving met al zijn regeltjes kan immers elk moment luid op de spreekwoordelijke deur bonzen. En in zekere zin is dat ook onvermijdelijk: hoe goed vader en dochter het ook lijken te hebben, het is zo goed als onmogelijk om je te onttrekken aan de grillen van de moderne wereld.
En dus is de ontmanteling van hun ‘veilige’ leefomgeving een kwestie van tijd, zeker wanneer ze bij toeval ontdekt worden door een verdwaalde hardloper, die in zijn bezorgdheid (of noem het bemoeizucht) de autoriteiten waarschuwt. Tom wordt in eerste instantie ondergebracht bij de kinderbescherming, terwijl Will enkele tests moet ondergaan: is deze man wel geschikt om voor een kind te zorgen? En in hoeverre speelt zijn traumatische oorlogsverleden hem parten?
Ze worden vervolgens ondergebracht in een huisje, waar het ‘wonder van de moderne tijd’ zich langzaam voor hen ontvouwt in de vorm van telefonie, apparatuur en, nog wonderlijker, interactie met andere mensen. Voor oorlogsveteraan Will lijkt deze verandering zich vooral te ontpoppen als tikkende tijdbom. Te weinig innerlijke rust, geen fiducie in het innemen van een plek in de moderne maatschappij. Het is een kwestie van tijd voordat het onrustige bloed weer kruipt waar het niet gaan kan. Maar Tom lijkt zich onderwijl wonderlijk snel aan te passen. Met als gevolg dat de relatie tussen vader en dochter meer dan ooit onder druk komt te staan.
Foster toonde zich in een film als ‘Hell or High Water’ eerder al een meester in het spelen van ‘verschoppeling van de maatschappij’. En toch is de jonge Thomasin McKenzie de absolute ster van de film. Hoewel menig acteur jaren nodig heeft om een eigen smoel te ontwikkelen is het bij McKenzie in één opslag duidelijk: we zien hier onmiskenbaar een natuurtalent aan het werk. Het wordt interessant om te zien of zij eenzelfde pad zal volgen als Lawrence.
Maar naast de acteerprestaties verdient regisseur Granik ook niets dan lof. Granik heeft in ‘Leave No Trace’ geen ingewikkelde kunstgrepen, antagonisten of waardeoordelen nodig: het is de menselijkheid die continu om de hoek schuilt. Hartverwarmend, ontroerend en een film die ons in cynische tijden weer een beetje doet geloven in het goede van de mensheid. Zonder ooit prekerig te worden. Dit is een film die het goede in de mens probeert te zoeken zonder ooit door te slaan in peilloos platte simplificaties van de werkelijkheid, waar een misplaatst zoetsappige film als ‘Green Book’ nog lering uit zou kunnen trekken. Wat een film en wat een regisseur. Laten we hopen dat de nieuwe film van Granik niet weer acht jaar op zich laat wachten.
Alex Mazereeuw
Waardering: 4.5
Bioscooprelease: 8 november 2018
VOD-release: 19 december 2018
Digital Download-release: 8 maart 2019
DVD-release: 21 maart 2019