Les diables (2002)

Regie: Christophe Ruggia | 105 minuten | drama | Acteurs: Adele Haenel, Vincent Rottiers, Rochdy Labidi, Jacques Bonnaffé, Aurélia Petit, Galamelah Lagra, Dominique Reymond, Frédéric Pierrot, Danielle Ambry, Azouz Begag, Omar Bekhaled, Laurence Cormerais, Laurent Dallias, Amaury Delobre, Khereddine Ennasri, Sabrina Ferkous, Brahim Frihi, Mehdi Laribi, Yves Lecat, Nathalie Legros, Ricky Martin, Sigolène Moulin, François Négret, Mouloud Rezig, Elisa Rochette, Jean-Claude Varlet, Marylin Vignon, Bernard Villanueva    

Waar regisseur Christophe Ruggia deze kinderen vandaan heeft is een raadsel. De casting moet een hels karwei zijn geweest, want voor je kinderen vindt die dit kunnen spelen! Goed gedaan, maar ook de regie is uitstekend. Het enige wat je dan mag hopen is dat ze, de kinderen, er niet een beetje in blijven steken, ná het filmen dus. Want deze rollen zij heftig, zelfs voor volwassen acteurs. Hier moet je het onderste uit de kan voor halen en dan nóg een stapje verder gaan. En dat doen de 16-jarige Vincent Rottiers, evenals zijn tegenspeelster Adele Haenel, die, als Chloë, met haar stilzwijgen en autistische gedrag een rol neerzet waar menig volwassen acteur nog een puntje aan kan zuigen. Ook haar broer is van begin tot eind zeer geloofwaardig, in een rol die gekenmerkt wordt door pijn en nog eens pijn, heftig.

‘Les diables’ is een verontrustende film. Overwegend realistisch, hoewel hij een paar keer toch even over de schreef gaat, zoals die overval op de inrichting waar de zus Chloë opgesloten zit en niet te vergeten de dans voor de gevangenen. Twee mooie, bijna dromerige scènes, maar ze springen er een beetje uit in de verder realistische setting. Op een gegeven moment lijkt de film te ontsporen en ontpopt het zich bijna als ‘Natural Born Killers’ met de kinderen als crimineel paar. Gelukkig wordt die afslag uiteindelijk niet genomen en zet de mooie ontknoping ons weer met beide benen op de grond. Wie deze film gaat zien dient zich voor te bereiden op een heftig drama. De rating 12 jaar en ouder is wat aan de lage kant, niet vanwege seksuele toespelingen aan het eind, integendeel, dat is juist zeer intiem en liefdevol en ook niet vanwege het fysieke geweld. Nee, vooral vanwege het emotionele geweld dat het scherm afknalt.

De muziek score is niet echt opvallend maar dat heeft deze film ook niet nodig. Geen overbodig sentiment dus, niet wegvluchten in filmische romantiek (op de bovengenoemde momenten na dan). Een grote verdienste van de filmmakers, die met deze film de controverse hebben gezocht en gevonden. Hier wordt ons een lesje menselijkheid getoond waar je ‘u’ tegen zegt. Over volwassenen en hun fouten en de consequenties daarvan, over trouw (tot op het bot), over egoïsme en stijfkoppigheid. Een verhaal dat je heen en weer slingert van het ene oordeel in het andere en je aan het einde niet naar huis stuurt met de antwoorden, jammer dan. Én een lesje in pure, ongegeneerde cinema waarin bestaande taboes rond wat wel en wat allemaal niet kan in film aan de laars worden gelapt en kinderen voor vol worden gezien. Enig minpunt: de titel, die raakt kant nog wal, verder een bijzondere film.

Arjen Dijkstra