Les égarés (2003)

Regie: André Téchiné | 95 minuten | drama, oorlog | Acteurs: Emmanuelle Béart, Gaspard Ulliel, Grégoire Leprince-Ringuet, Clémence Meyer, Jean Fornerod

In de film ‘Les égarés’ speelt het verhaal zich onder de oppervlakte af en vraagt daarom veel van het inlevingsvermogen van de kijker. De film begint met archiefbeelden van gebouwen, die onder hevige bombardementen in elkaar storten, gevolgd door een kinderstem (dochtertje Cathy) die ons de film inleidt. Het is een zonnige dag en heel even lijkt het alsof een familie een gezellig uitstapje maakt. Odile en haar kinderen zijn echter met vele anderen op de vlucht voor de oorlog. Als de stoet wordt aangevallen door Duitse vliegtuigen, vluchten Odile (Emmanuelle Béart) en haar kinderen samen met de jonge Yvan naar een leegstaande villa op het platteland. De dorpen in de omgeving zijn leeg, want al hun inwoners zijn gevlucht voor de oorlog. Het viertal probeert in deze verlatenheid te overleven, los van enig benul van plaats en tijd. Het is Yvan die hier het beste in slaagt. De zwijgzame jongen is veel op pad om voor het gezin eten en andere proviand te verzamelen. Odile klampt zich zo veel mogelijk vast aan haar oude dagelijkse gewoonten. We zien haar het huis schoonhouden en de ramen boenen, waarbij het lijkt alsof zij de oorlog uit alle macht wil wegpoetsen. Odile’s zoon Philippe wil graag vriendschap met Yvan en kijkt erg tegen hem op. Ook dochtertje Cathy is ingenomen met de jongen. Moeder Odile moet in eerste instantie niets van Yvan hebben. Zij is nog met haar gedachten bij haar man, die is gesneuveld in de oorlog. Yvan laat nauwelijks iets los over zijn familie of afkomst. Wel laat hij al snel blijken dat hij speciale gevoelens koestert voor moeder Odile, die deze in eerste instantie onbeantwoord laat. Wanneer het huis wordt bezocht door twee soldaten, die terugkeren naar huis, staat Yvan op het punt iets vreselijks te doen. Wat duidelijk wordt van de mysterieuze Yvan, is dat hij in ieder geval geen gewone jeugd heeft gehad. Daarnaast blijkt hoe eenzaam Odile zich tot dan toe heeft gevoeld zonder haar man. Zij vindt uiteindelijk troost bij Yvan.

Hoewel de film zich afspeelt in oorlogstijd is het vliegtuigbombardement het enige moment in de film waarop je de dreiging van de oorlog echt voelt. Gedurende de rest van de film staat de oorlog ver op de achtergrond en draait het verhaal om Yvan en het effect dat hij heeft op het gezin. Af en toe komen de archiefbeelden terug. Hiermee benadrukt regisseur Téchiné nog eens extra hoe onwerkelijk het leven in de villa is, en hoe ver het is verwijderd van de oorlog.

Er wordt veel aan de kijker overgelaten om te raden wat zich afspeelt in de hoofden van Odile, Philippe en Yvan. Daardoor blijven de personages enigszins op afstand, waarbij zoon Philippe door zijn kwetsbare houding misschien het meest dichtbij komt. De scène waarin Yvan de soldaten aan wil vallen is spannend, maar staat in contrast met de rest van de film. De mysterieuze Yvan zou de donkere wolk boven de villa kunnen zijn. Echter is hij niet geheimzinnig genoeg om in zijn aanwezigheid echt gevaar te zien. De regisseur heeft het Franse landschap en de hoofdrolspelers prachtig in beeld gebracht, waardoor het toch vooral een film is die gaat over kleine mensen die overleven tijdens een grote oorlog.

‘Les égarés’ is een vrije vertaling van het boek ‘Le garçon aux yeux gris’ van Gilles Perrault.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 3

Bioscooprelease: 15 april 2004