Les héritiers (2014)

Regie: Marie-Castille Mention-Schaar | 105 minuten | drama | Acteurs: Ariane Ascaride, Ahmed Dramé, Noémie Merlant, Geneviève Mnich, Stéphane Bak, Wendy Nieto, Aïmen Derriachi, Mohamed Seddiki, Naomi Amarger, Alicia Dadoun, Adrien Hurdubae, Raky Sall, Amine Lansari, Koro Dramé, Xavier Maly, Léon Zyguel, Martin Cavanno, Simone Veil

De educatieve waarde van behandeling van de Holocaust op middelbare scholen is in de westerse wereld algemeen erkend. Het zou echter zomaar kunnen dat ‘joods-christelijk’ vandaag de dag niet langer de dominante cultuur is op een doorsnee school in een buitenwijk van Amsterdam, Brussel of Parijs. Moet je op een zwarte school de Holocaust nog gaan herdenken? Juist wel, zeggen sommigen. Feit is, dat in het centralistische Franse onderwijssysteem nog steeds een grote rol is weggelegd voor de traditionele geschiedenisopvatting, waarin het betrekken van de schooljeugd bij Holocaust-herdenkingen een rol heeft – net als het bezoeken van kerken.

Zo bezit Frankrijk een competitie voor schoolklassen die een project over ‘verzet en deportatie’ opzetten. In 2009 won een klas van het Lycée Léon Blum in de Parijse voorstad Créteil dat ‘Concours’ onder leiding van een gedreven geschiedenislerares. Ondanks de tegenstand van de directeur en het aanvankelijke gebrek aan enthousiasme van de leerlingen. Deze Madame Anglès koos bewust voor een zwakke, multiculturele klas met veel uitval. Leerling Ahmed Dramé motiveerde het project dusdanig dat hij een scenario schreef op basis van het voorgaande, nu verfilmd door Marie-Castille Mention-Schaar, die een tweetal matig gewaardeerde publieksfilms op haar naam heeft staan.

Het ietwat statische docudrama ‘Les héritiers’ leest als een grotestadssprookje, waarbij een oudere, blanke lerares de schoffies waardigheid aan probeert te leren. Een mooi streven, want de wereld van de banlieues waarnaar de film zijdelings verwijst, is er een van racisme, religieus fanatisme, geweld tegen vrouwen en alcoholisme. Dan kun je als tiener wel wat waardigheid gebruiken. Sleutel in de film is echter niet de vasthoudendheid van de lerares (gespeeld door Ariane Ascaride), maar het bezoek van een kampslachtoffer aan de klas. In de film is dat geen acteur, maar een echte overlevende van Auschwitz en Buchenwald: de onlangs overleden Léon Zyguel.

De betrokkenheid van de tieneracteurs (waaronder Ahmed Dramé zelf als Malik) komt oprecht over. Toch wringt de overgang van probleemklas naar prijswinnend voorbeeldproject een beetje. Mention-Schaar transformeert schaars geklede tienermeisjes tot boekenwurmen en laat een islam-bekeerling die niet mee wil doen aan het project de zondebok zijn. Bovendien had het wel wat rauwer gekund. Misschien is het tijd de Holocaust naast de Palestijnse Zaak te behandelen op dit soort scholen, en de leerlingen over de twee te laten discussiëren. Niettemin zal ‘Les héritiers’ het ook hier goed kunnen doen op middelbare scholen.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 9 april 2015