Les silences du palais – Samt el qusur (1994)

Regie: Moufida Tlatli | 127 minuten | drama | Acteurs: Amel Hedhili, Najia Ouerghi, Hend Sabri, Fatima Ben Saïdane, Zahira Ben Ammar, Sabah Bouzouita, Sonia Meddeb, Hélène Catzaras, Ghalia Lacroix, Michket Krifa, Hichem Rostom, Kamel Touati, Kamel Fazaa, Sami Bouajila, Hatem Berrabeh

Na de dood van prins Sid’Ali keert Alia (Hend Sabri en Ghalia Lacroix) terug naar het paleis waar ze wordt geconfronteerd met haar verleden. Dwalend door de gangen komen herinneringen uit haar jeugd naar boven. Alia was in het paleis geen prinses maar de dochter van Khedija (Amel Hedhili) die als bediende in het paleis werkte. Wie haar vader is wordt nooit duidelijk, wel lijkt de prins een duidelijke voorkeur voor haar moeder gehad te hebben.

De grootste droom van Alia is het hebben van een eigen luit, een liefde die voorkomt uit haar vriendschap met Sarra. Sarra is de dochter van één van de prinsen en haar opleiding bestaat onder meer uit het kunnen bespelen van de luit.

‘Les silences du palais’ is een sobere, niet al te vrolijke film over het leven van een bediende in het paleis. Abortus, machteloosheid en stilte voeren de hoofdtoon in deze film van Moufida Tlati. De verstilde scènes waarin Alia door de kamers van haar jeugd loopt zorgen voor een beklijvende maar boeiende kijkervaring die steeds meer tot leven komt. Aan bijna levende lijve ondervinden we het proces van opgroeien binnen de muren van haar leven. Khadia probeert haar dochter te beschermen tegen de steeds verdergaande interesse van de prinsen, terwijl Alia zelf worstelt met haar ontluikende gevoelens over liefde. Dit komt tot een abrupt einde wanneer één van de prinsen zich aan haar moeder vergrijpt. Omdat de camera nauw de passen van Alia volgt, wordt ook de emotie goed gevangen en dreunt de pijnlijke ervaring nog lang na.

De droom om luit te kunnen spelen en er zelf één te bezitten staat centraal, een prachtige parabel om het eentonige leven een roeping te kunnen geven, een leven waarin de roep naar liefde maar nauwelijks wordt verhoord. Ook is het de roep naar vrijheid. ‘Les silences du palais’ speelt zich namelijk af tijdens de laatste dagen van Tunesië onder Frans bewind. De vrijheidsstrijd en het smachten naar een eigen individualiteit en identiteit wordt door middel van middel van muziek aan ons gepresenteerd. Het is alsof de onderdrukte bevolking zich door het gebruik van zang en muziek van hun ketens probeert te ontdoen. Dit is misschien wel de enige manier om hun onvrede te laten merken. Een aangrijpend slot laat je achter met een enkele gedachte: verlies. Een meisje dat haar onschuld verliest en voor de rest van haar leven dit verlies met zich mee zal moeten dragen.

‘Les silences du palais’ brengt ons geen actiespektakel maar een integer verhaal over een meisje dat opgroeit in een geïsoleerde omgeving waar ze maar moeilijk uit kan ontsnappen. Mede door de muziek is het een boeiende film die bovenal roept om vrijheid van het individu.

Meinte van Egmond

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 9 februari 1995