Les valseuses (1974)

Recensie Les valseuses CinemagazineRegie: Bertrand Blier | 113 minuten | drama, komedie, misdaad | Acteurs: Gérard Depardieu, Patrick Dewaere, Miou-Miou, Jeanne Moreau, Brigitte Fossey, Christian Alers, Michel Peyrelon, Gérard Boucaron, Jacques Chailleux, Eva Damien, Dominique Davray, Isabelle Huppert, Marco Perrin, Jacques Rispal, Claude Vergues

‘Les valseuses’ is een typische mannenfilm uit een bepaalde tijd. Politiek correct denken hoeft zeker niet altijd gunstig te zijn voor het dramatische gehalte van een boek of film of in dit geval een boekverfilming, maar er zijn toch grenzen. Deze roadmovie is uit het stenen tijdperk van voor de vrouwenemancipatie waarin mannen en hun ego onbetwistbaar het middelpunt van de wereld zijn. Met enige opluchting kun je constateren dat vooruitgang in de zin van aangepaste denkbeelden in dit geval inderdaad vooruitgang betekent. Neem alleen al de manier waarop ze met Marie-Ange (Miou-Miou) omgaan. Na een confrontatie met haar baas, de eigenaar van een kapsalon, confisqueren ze niet alleen zijn pistool, maar nemen ook haar mee. Ze geven haar aan een louche figuur om zo aan een auto te komen. Dit is al niet zo fris, maar vervolgens blijven ze op allerlei manieren proberen haar warm te laten lopen voor seks en zijn boos dat hun hoogstaande lichamelijke inspanningen haar onverschillig laten. Ze begrijpen er helemaal niets van, maar vaststaat dat het aan haar ligt en niet aan hen. Dat laatste komt zelfs niet bij hen op, zo hopeloos dus.

Maar het grootste manco aan de film is dat hij al doende lijkt te zijn ontstaan. Dat hij richtingloos overkomt, kun je nog wijten aan het doelloze leven van deze twee nietsnutten, maar voor de kijker duurt het zwalken van de ene oplichterij naar de andere en de verschillende seksavonturen eenvoudigweg te lang. Nu eens gaat het over hun onderlinge kameraadschap dan weer over hun volstrekte onwetendheid ten aanzien wat vrouwen nu prettig vinden en af en toe is er opeens veel slapstick zonder een begrijpelijke overgang, maar vooral zonder een duidelijke reden waarom.

Het is opvallend dat juist het relatief korte optreden van Jeanne Moreau het hoogtepunt van de film vormt. Ze speelt een wat oudere vrouw die net uit de gevangenis komt en ze doet dat huiveringwekkend goed. Voor de twee heren en de kijker blijft ze een groot, stil mysterie, haar aanwezigheid is onontkoombaar krachtig. De verhoudingen tussen de twee jongere acteurs en deze grande dame zijn wel goed getroffen. In het onvermijdelijke triootje is zij de baas, de twee mannen haar discipelen, en dat geeft het verschil in acteerprestatie prima weer. Gérard Depardieu en Patrick Dewaere doen het niet slecht, maar zij is de ster. ‘Les valseuses’ is in alle opzichten een hopeloos gedateerde film met hier en daar een grappige scène en in zijn totaliteit redelijk onderhoudend, maar weinig meer dan dat.

Diana Tjin-A Cheong

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 11 juli 2019 (re-release in het kader van het Eye zomerprogramma “Le monde d’Isabelle Huppert”)