Levante (2023)

Regie: Lillah Halla | 99 minuten | drama, sport | Acteurs: Loro Bardot, Onna Silva, Heloísa Pires, Ayomi Domenica, Grace Passô, Helô Campello, Karina Rie Ishida, Lorre Motta

Een vurige, strijdlustige geest doordringt deze viering van homoseksuele zusterschap tegenover het Braziliaanse conservatisme. Sofia (Ayomi Domenica Dias), zeventien jaar oud, lijkt alles op orde te hebben. Als getalenteerde volleybalspeelster krijgt ze de aandacht van een scout die haar een gesponsorde beurs in Chili aanbiedt. Daarnaast ontwikkelt zich een bloeiende relatie met haar teamgenoot Bel (Loro Bardot). Het geluk keert echter wanneer Sofia ontdekt dat ze zwanger is. Ze besluit de zwangerschap te beëindigen, maar wordt geconfronteerd met de harde realiteit dat abortus in Brazilië illegaal is.

Het intens doelgerichte verhaal van ‘Levante’, dat parallellen vertoont met recente films als ‘Never Rarely Sometimes Always’, combineert effectief met de volleybalcompetitie waarin Sofia speelt. Dit creëert een extra tikkende klok en een spannend gevoel van verwachting. Het thema van het overwinnen van een ongewenste zwangerschap krijgt een unieke lading door de context van de teamomgeving, die een uitgesproken queer ruimte is, compleet met trans en non-binaire spelers (een bord in hun kleedkamer is beklad met het voornaamwoord “they”). Het team vormt een bolwerk van vrouwelijke kracht en biedt wederzijdse bescherming tegen een scala aan genderspecifieke problemen, terwijl een extreemrechtse, Bolsonaro-aanhangende groep Sofia’s situatie verneemt via roddels uit de buurt. Zodra ze horen van Sofia’s situatie, zijn ze vastberaden om alles te doen wat nodig is om haar te helpen. Het mainstream-vriendelijke sentiment van het sporttoernooi wordt vermeden door het creatieve gebruik van muziek en artistieke licht en donker contrasterende belichting.

Een andere eigenschap die in het oog springt, is chaos. Af en toe lijkt het alsof regisseur Lillah Halla geen grip heeft op de talloze bewegende elementen in haar onstuimige, kleurrijke en uitdagende film. Zo krijgt Sofia’s romance met teamgenoot Bel (te) weinig ruimte in de drukte. De spaarzame uitwisselingen tussen Sofia en haar vader, waarin hij worstelt om zijn conservatisme en verbijstering te overwinnen om zijn dochter te kunnen steunen, behoren tot de meest ontroerende passages. Het is enigszins frustrerend dat we niet meer van deze prachtig weergegeven momenten tussen de twee te zien krijgen, vooral omdat de dood van Sofia’s moeder zo diep gevoeld wordt en nauwelijks wordt genoemd.

Halla’s neiging tot luidruchtigheid dreigt deze momenten af en toe te overstemmen; de grote confrontatie is zo overdreven dramatisch dat het bijna belachelijk wordt. Toch is deze luide urgentie misschien wel de meest gepaste reactie gezien het dystopische klimaat waarin mensen in Sofia’s situatie verkeren. Het vrolijke protest van de film tegen de politiecontrole op vrouwelijke en non-binaire lichamen is relevant, aangrijpend en bekrachtigend – hoe naar het ook wordt. En ondanks de donkere en frustrerende elementen in de film, is Halla’s debuut een volwassen, bitterzoete eerste wedstrijd op het veld.

Vincent Tramper

Waardering: 4

Bioscooprelease: 20 juni 2024