Life, and Nothing More…- Zendegi va digar hich (1992)

Regie: Abbas Kiarostami | 95 minuten | avontuur, drama | Acteurs: Farhad Kheradmand, Buba Bayour, Hossein Rezai, Hocine Rifahi, Ferhendeh Feydi, Mahrem Feydi, Bahrovz Aydini, Ziya Babai, Mohamed Hocine Rouhi, Ahmed Ahmed Poor

In het tweede deel van de ‘Koker trilogie’ bewijst de Iraanse regisseur Abbas Kiarostami opnieuw dat hij de meester is van het samenbrengen van fictie en non-fictie. Het dorpje Koker mag dan wel nietig zijn in vergelijking met de wijde omgeving, maar laat het aan Kiarostami over om er de meest aangrijpende en menselijke verhalen te vinden.

Na het succes van ‘Where Is the Friend’s House?’ (1987) keert Kiarostami terug naar Koker, een klein dorpje in de bergen van Iran. Daar heeft hij een dag in het leven van Ahmed (Babek Ahmed Poor) gevolgd die het notitieboekje van zijn klasgenoot probeert terug te brengen. In 1990 wordt het noorden van Iran getroffen door een hevige aardbeving die voor veel slachtoffers zorgt in de regio waar Koker ligt. Een regisseur wiens naam niet genoemd wordt (Farhad Kheradmand) en zijn zoontje Pouya (Buba Bayour) rijden in een kanariegele auto richting het dorp. Onderweg rijden ze langs ingestorte dorpen en hebben ze korte gesprekken met inwoners van omliggende dorpen. Langzaam maar zeker wordt duidelijk dat de regisseur en zijn zoontje op zoek zijn naar het jongetje dat Ahmed speelde in ‘Where Is the Friend’s House?’, waarvan onduidelijk is of hij nog in leven is of niet.

Net als in ‘Close-Up’ (1990) experimenteert Kiarostami met het mixen van fictie en non-fictie. De aardbeving is echt gebeurd en sommige gesprekken zijn niet gespeeld. De regisseur en Pouya zijn echter wel fictieve karakters. Op deze manier creëert Kiarostami een film die zowel documentaire als speelfilm is. Welk deel nou precies geacteerd is en in het oorspronkelijke script staat is onduidelijk. Er keren zelfs een paar acteurs uit ‘Where Is the Friend’s House?’ terug, maar dan in een non-fictieve rol. Ze praten over hun personage in de film, wijzen de regisseur de weg naar Koker en vertellen wat de impact van de aardbeving is geweest. In ‘Life, and Nothing More…’ is de onbekende regisseur degene die ‘Where Is the Friend’s House?’ heeft gemaakt. Kiarostami legde dezelfde reis als zijn hoofdpersonage af en heeft zichzelf opnieuw gecast als de onbekende regisseur.

Behalve dat de film briljant is in zijn ‘meta-structuur’, is het ook ontroerend. De verwoesting van de huizen en de onzekerheid die volgt voor de arme dorpelingen biedt weinig hoop. Gek genoeg zijn de inwoners van het getroffen gebied optimistisch. Treuren om wat er gebeurd is helpt niet, het leven moet doorgaan. Zo is er een jongen die in zijn gloednieuwe, chique kleren vertelt dat hij een dag na de aardbeving is getrouwd met de liefde van zijn leven. Hij legt uit dat hij nog van het leven wil genieten nu het nog kan. Een ander probeert in een tentenkamp voor omwonenden een satelliet aan de praat te krijgen zodat men het WK voetbal kan kijken, ondanks dat hij zijn familie kwijtgeraakt is. ‘Een WK is eens in de vier jaar’, vertelt hij. ‘Ik kan wel verdrietig zijn, maar wat kan ik eraan veranderen?’

Het feit dat de arme dorpelingen kort na een grootschalige ramp nog hoopvol en gelukkig zijn, is bijzonder indrukwekkend. Zelfs een aardbeving die voor duizenden doden zorgt, breekt deze Iraniërs niet. ‘Life, and Nothing More…’ is geen treurige film, maar een speelse roadtrip. Het laat op fantastische wijze de onschuld zien van mensen die alles verloren hebben, maar desondanks dat nog altijd de schoonheid in kleine dingen kunnen vinden.

Job Vijftigschild

Waardering: 5

Bioscooprelease: 27 mei 1993