Long Day’s Journey into Night – Di qiu zui hou de ye wan (2018)
Regie: Bi Gan | 138 minuten | drama | Acteurs: Tang Wi, Huang Jue, Sylvia Chang, Lee Hong-Chi, Chen Yongzhong, Luo Feiyang, Zeng Meihuizi, Tuan Chun-hao, Bi Yanmin, Xie Lixun, Qi Xi, Dao Ming, Long Zezhi
Even poëtisch als onbegrijpelijk, even saai als hypnotiserend. ‘Long Day’s Journey into Night’ van de Chinese filmmaker Bi Gan (dit is pas zijn tweede speelfilm) is een raadsel die onopgelost blijft. Waar het verhaal over gaat is eigenlijk niet eens van belang, maar voor wat houvast misschien wel prettig om te weten: Luo is teruggekeerd naar Kaili, omdat zijn vader overleden is. Hij was niet van plan om de stad ooit weer te bezoeken, maar zoals die dingen gaan, bevindt hij zich nu toch weer in de ooit zo vertrouwde omgeving. De stad triggert een hele hoop herinneringen; aan de liefdesrelatie die hij rond de eeuwwisseling had met Wan Qiwen (Tang Wei), aan een vriend die hij had en die hij Wildcat noemde, maar die vermoord bleek te zijn. Grofweg de eerste helft van deze ruim 130 minuten durende film gaat over het heden met daarin vermengd herinneringen aan die tijd. Herinneringen die waarschijnlijk niet altijd even zuiver zijn.
Die wetenschap vertroebelt de filmbeleving: en dus moet je dat loslaten. Het verhaal is ondergeschikt aan de beelden en de sfeer, want wat je ziet hoeft niet echt te zijn gebeurd, dus is het niet nodig om daar consequenties aan te verbinden. Je bent getuige van de verwoede pogingen van Luo om zijn verleden te reconstrueren, maar in hoeverre zijn geheugen hem in de steek laat of in welke mate hij een betrouwbare verteller is, weet de kijker niet, noch laat Bi Gan de kijker dat weten.
Wat blijft er dan over? Veel symboliek, waaraan de kijker zelf betekenis mag geven. Weergaloze beelden van een stad waarin niets heel lijkt te zijn. Vervallen gebouwen, geen dak dat niet lekt, neonlichten die weerschijnen in regenplassen waarin druppels kringen maken. Mysterieuze ontmoetingen, gesprekken die nergens over gaan, maar tegelijkertijd net zo makkelijk ontroeren. En natuurlijk die inmiddels beroemd (en terecht) geworden lange single take van 59 minuten, waarin de kijker meegenomen wordt met Luo in een droomachtige ervaring die hij heeft nadat hij zelf in de bioscoop in slaap is gevallen. Het is alsof Bi Gan met deze adembenemende scène wil bewijzen de plek ontdekt te hebben waar dromen worden gemaakt. Je gelooft het in ieder geval onmiddellijk.
’t Is overigens desondanks goed voor te stellen dat je zelf moet vechten tegen de slaap, maar lukt het je wakker te blijven (je zou Bi Gans keuze om zijn hoofdpersoon in een bioscoop in te laten dutten als zelfspot kunnen opvatten), dan zul je concluderen dat ’Long Day’s Journey into Night’ zonder meer een bijzondere filmervaring is. Dikke kans dat je ‘m nog een keer wilt zien. Laat je verlangen naar een coherent verhaal los en laat je meevoeren op het trage ritme van dit visuele, hallucinerende spektakel en geniet!
Monica Meijer
Waardering: 4
Bioscooprelease: 4 juli 2019 (in het kader van Previously Unreleased 2019)