Look What You Made Me Do (2022)

Regie: Coco Schrijber | 83 minuten | documentaire

Femicide of vrouwenmoord is een wereldwijd probleem. Jaarlijks worden er wereldwijd gemiddeld dertigduizend vrouwen vermoord door hun (ex-)partner. Ook in Nederland kennen we de term, alleen wordt het in het nieuws vaker omschreven als ‘familiedrama’. Gemiddeld worden er 43 vrouwen per jaar omgebracht in ons land en in meer dan de helft van de gevallen is de vermoedelijke dader de (ex-)partner. Het kan ook anders. Soms zijn de signalen dat een vrouw in levensgevaar is zo duidelijk dat de vrouw in kwestie de kans pakt om zichzelf te redden. Daarvoor moet ze de moeilijkste keuze van haar leven maken, soms in een fractie van een seconde. In ‘Look What You Made Me Do’ geeft filmmaakster Coco Schrijber een aantal van die vrouwen een podium.

Laura uit Finland, Rachel uit Nederland en Rosalba uit Italië vertellen openhartig over wat ze zover bracht. De verhalen komen absoluut binnen. Laura, hoogzwanger, doet voor de camera bij haar huidige vriend (die overduidelijk straalverliefd op haar is) voor hoe ze haar ex met een keukenmes stak – niet letterlijk natuurlijk, toen hij dreigde haar te vermoorden en bijna daad bij woord had gevoegd. Geluidsopnamen van een telefoontje naar de alarmcentrale én close-ups van Laura die zich opmaakt omlijsten het geheel.

De wat oudere Rosalba zien we ook op foto’s met haar man. Maar uit haar verhaal begrijp je waarom ze slaappillen in de gehaktballen heeft gedaan en vervolgens een touw om zijn nek deed dat ze aantrok. Rachel – ook te zien geweest in de tv-programma “Ik heb iemand gedood” met Filemon Wesselink – vertelt waarom ze haar vriend doodschoot. Hij hield hun baby over de balkonreling, dreigend om het kindje te laten vallen. Het wapen was er, de gelegenheid was er, dus pakte Rachel een kussen, zodat ze zelf geen getuige hoefde te zijn van haar daad en schoot. En nog een keer, omdat ze bang was dat hij zo weer op zou staan. Die verlammende angst, je voelt het gewoon in je buik als ze dit vertelt.

‘Look What You Made Me Do’ is beslist geen makkelijke kijkervaring. Ten eerste heeft Coco Schrijber er geen kant-en-klare maaltijd van gemaakt. Het is alsof de kijker een aantal ingrediënten heeft gekregen, maar zelf moet bepalen welke hoeveelheid er in het gerecht moet. En in het recept ontbreken ook wat essentiële ingrediënten. Ten tweede zijn sommige beelden echt heftig, met name die van de beveiligingscamera van de op internet al breed uitgemeten moord op de Braziliaanse advocate Tatiana Spitzner in 2018. Een waarschuwing is hier wel op zijn plaats.

Soms lijkt de regisseur wat af te dwalen, als we bijvoorbeeld getuige zijn van een traumaschoonmaakteam dat in een kraakhelder wit ingericht huis de bloedvlekken van het meubilair en de ramen poetst, of wanneer er ingegaan wordt op het schilderij “Judith doodt Holofernes” van Artemesia Gentileschi. Vooral de scène met de twee kindjes in het museum voelt wat gemaakt. Maar deze documentaire voelt verder zo zelfverzekerd en vakkundig aan, dat dat een bewuste keuze moet zijn. En het werkt, want ‘Look What You Made Me Do’ hakt er behoorlijk in. Een film waar je na dagen nog over na blijft denken.

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 24 november 2022