Los colonos (2023)
Regie: Felipe Gálvez Haberle | 97 minuten | misdaad, drama, western | Acteurs: Sam Spruell, Mark Stanley, Alfredo Castro, Mariano Llinás, Emily Orueta, Benjamin Westfall, Marcelo Alonso, Luis Machín, Camilo Arancibia, Heinz K. Krattiger, Agustín Rittano, Mishell Guaña, Adriana Stuven
Net als het een goudmijn voor filmmakers kan zijn om propaganda te maken over een land, is het massamedium ook geschikt om te duiken in de zwarte bladzijden ervan. Haast iedereen kent wel een film over de Vietnamoorlog waarin de Amerikanen er bekaaid vanaf komen of een western waarin er geen doekjes om het geweld tegen de inheemse bevolking wordt gewonden. Maar wat van een western die gaat over misdaden tegen de mensheid voor het gewin van Chileense landeigenaren? Verbeten stort de Chileense regisseur Felipe Gálvez in zijn eerste langspeelfilm, ‘Los colonos’, zich in een gitzwarte bladzijde van zijn geboorteland.
Om land richting de Atlantische oceaan veilig te stellen voor zijn schapenkudde huurt de Chileense landeigenaar José Menéndez (Alfredo Castro) drie mannen in, de Britse Maclennan (Mark Stanley), de huurling Bill (Benjamin Westfall) uit Texas en Segundo (Camilo Arancibia), een Chileense gids van gemengd ras. Vooral Maclennan laat het achterste van zijn tong niet zien. Hij heeft namelijk een extra opdracht meegekregen van Menéndez. De ‘indígenas’, de inheemsen die wonen op het land dat de steenrijke landeigenaar zich toe-eigent, moeten verdwijnen en het maakt niet uit hoe. Dit heimelijke deel van hun missie leidt tot enorme spanningen tussen de reisgezellen aan het einde van de wereld, het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika, Tierra del Fuego.
De beelden in ‘Los colonos’ zijn veelal gehuld in schemerlicht en de cinematografie is in zijn algemeenheid verstikkend. De film baadt alleen in het daglicht wanneer de drie mannen voor ver uitgestrekte steppes staan. Daar vragen ze zich af wat hun opdrachtgever allemaal met dat land wil. Er lijkt weinig van waarde te zijn. Toch valt er voor de mannen aardig wat te verdienen met hun missie en vinden ze tijdens hun reis door onontgonnen terrein misschien wel ongekende schatten.
Bijna niemand die het kleine gezelschap tegenkomt bezit diepe compassie. Ook is er altijd kans op geweld. Het recht van de sterkste staat gekrast in het oeroude gesteente van Tierra del Fuego. En als je medemens je niet opslokt in zijn of haar gewetenloosheid is het wel de starre natuur of het eigen geweten. Want niet veel is verraderlijker dan de geest onder de stress van het steeds op de hoede moeten zijn. Vooral Maclennan en Segundo worden op dit vlak op proef gesteld. De ene een kolonist van het oude Europa, de ander een subject. Zoals Bill er onbehouwen uitkauwt, je weet nooit zeker of een halfbloed je liefheeft of rustig afwacht totdat hij of zij je de nek kan omdraaien.
Met zijn diverse cast en geslepen crew weet regisseur Gálvez in ‘Los colonos’ een constante onderhuidse spanning knap neer te zetten. Nooit weet je uit welke hoek het gevaar komt in deze wereld. Wat hem minder goed afgaat, is iets nieuws zeggen over de gruwelijkheden van kolonialisme. Hoewel niet over Chili hebben meerdere films dit al eens verteld, en soms een stuk beter. Echter als Gálvez nog sterker zijn eigen weg inslaat, er zit ook potentie voor klucht in, ligt er zeker meer moois in het verschiet dat bezeten scheert tussen het verhullen en openbaren van de koloniale geschiedenis.
Roy van Landschoot
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 18 januari 2024
Blu-ray-release: 18 december 2024