Luce (2019)
Regie: Julius Onah | 109 minuten | drama, thriller | Acteurs: Naomi Watts, Octavia Spencer, Tim Roth, Kelvin Harrison Jr., Norbert Leo Butz, Andrea Bang, Marsha Stephanie Blake, Omar Shariff Brunson Jr., Noah Gaynor, Astro, Christopher Mann, Hannah Cabell
Is hij een heilige of is hij een monster? Een tussenweg is er niet voor Luce (Kelvin Harrison, Jr.). Als jongetje van zeven jaar werd hij vanuit Eritrea geadopteerd door het blanke echtpaar Amy en Peter Edgar (Naomi Watts en Tim Roth), maar tien jaar later zijn de sporen van de burgeroorlog uit zijn jeugd nog altijd zichtbaar. Aangespoord door zijn ouders, van die typisch Westerse weldoeners die zich schuldig voelen over hun eigen rijkdom en privileges en met een goede daad een en ander proberen ‘goed te maken’, haalt hij fantastische resultaten op school. Hij is de beste debater van school, presteert geweldig op de atletiekbaan en is een modelstudent die Barack Obama doet verbleken. Maar is Luce (de naam betekent ‘licht’) wel zo’n brave Hendrik als hij pretendeert te zijn? Of speelt hij de persoon die zijn omgeving wil dat hij is? Regisseur Julius Onah (‘The Cloverfield Paradox’, 2019) zet de kijker in zijn psychologische drama ‘Luce’ (2019) – naar het gelijknamige toneelstuk van J.C. Lee – constant op het verkeerde been en houdt hen tegelijkertijd een spiegel voor over universele thema’s als vooroordelen, etnische profilering, identiteitsproblematiek en racisme.
Er lijkt voor Luce geen vuiltje aan de lucht; hij groeit op bij liefhebbende adoptieouders, heeft veel vrienden en presteert bovengemiddeld goed in de klas én op de sportvelden. Maar daar komt verandering in als zijn lerares geschiedenis, Harriet Wilson (Octavia Spencer), van haar leerlingen vraagt een opstel te schrijven vanuit het perspectief van een historisch figuur en Luce zijn keuze laat vallen op de controversiële revolutionair en filosoof Frantz Fanon, die vond dat onderdrukte volkeren of landen geweld mogen gebruiken om veranderingen te kunnen doorvoeren. Wilson vindt dit een nogal opvallende keuze en besluit eens te gaan rondneuzen in Luce’s kluisje, waar ze een zak met illegaal vuurwerk aantreft. Geschokt en bezorgd besluit ze eerst moeder Amy erop aan te spreken voordat ze de zaak aan de grote klok hangt. Die zit met de beschuldigingen in haar maag; hoewel ze wel wil geloven dat het allemaal op een misverstand berust, slaat de twijfel hevig toe: hoe goed kennen zij en haar man Peter Luce nou écht? Schuilt er achter die modelzoon niet stiekem een potentiële terrorist? En moeten ze open kaart spelen met hun zoon? Of zou hun dat met zo veel moeite opgebouwde vertrouwensband te veel schaden? Als Amy vervolgens ook verneemt van een uit de hand gelopen klassenfeest waarbij een meisje werd aangerand (en erger!) en waarbij Luce ook aanwezig zou zijn geweest, gaan haar gedachten met haar op de loop. Luce heeft overal een alibi of excuus voor, maar is dat niet vooral omdat hem dat allemaal wel goed uitkomt?
‘Luce’ snijdt enorm veel prikkelende thema’s aan zonder topzwaar aan te voelen. Dat Harriet Wilson zich bijvoorbeeld genoodzaakt voelt in Luce’s kluisje rond te snuffelen (privacyschending!), wordt haar ingegeven door de gevaren rond ‘school shootings’ die in Amerika altijd op de loer liggen. Maar ook de identiteitscrisis die de jongen doormaakt – zijn omgeving verwacht dat hij zich op een voorbeeldige manier gedraagt, maar is dat wel zijn ware persoonlijkheid? – en de verwachtingen waarmee hij worstelt zijn intrigerende thema’s. Er wordt hier een beeld geschetst dat blanke mensen zwarten maar op twee manieren kunnen zien: ze vallen ofwel in de categorie Obama, Will Smith en Denzel Washington, óf het zijn losgeslagen, vrouwonvriendelijke projectielen met criminele neigingen. Een tussenweg lijkt er niet te zijn, terwijl in werkelijkheid verreweg de meeste mensen in die middencategorie vallen – blank én zwart. Harrison is dé ster van deze film, die bijzonder overtuigend de charmante Luce portretteert van wie je nooit zeker lijkt te weten of hij nou meent wat hij zegt of niet; precies zoals de rol ook geschreven is dus. Octavia Spencer geeft goed tegenwicht als de lerares die goed wil doen maar het deksel vervolgens lelijk op de neus krijgt. Watts en Roth zijn degelijk als altijd; hun personages zijn het meest herkenbaar. De progressieve ouders die zo graag goed willen doen dat ze niet doorhebben dat ze daarmee wellicht meer kwaad aanrichten dan goed voor ze is.
‘Luce’ valt op door complexe personages; niemand is honderd procent heilig en niemand is honderd procent een monster. Soms voelen hun daden wat geforceerd aan, gestuurd door het script. Een aantal subplotjes, zoals die rond de in psychische nood verkerende zus van juf Wilson, pakt niet uit zoals bedoeld was. En de climax waar naartoe lijkt te worden gewerkt, bevredigt niet helemaal. Maar over het algemeen is ‘Luce’ een boeiend psychologisch drama dat op meerdere vlakken doordringt en ons laat nadenken over onze eigen verwachtingen, valkuilen en vooroordelen. Met een glansrol voor de jonge Kelvin Harrison Jr.
Patricia Smagge
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 31 oktober 2019
VOD-release: 4 maart 2020 (Pathé Thuis)
DVD- en blu-ray-release: 1 juli 2020