Madu (2024)

Regie: Matthew Ogens, Joel Kachi Benson | 100 minuten | documentaire, biografie

De Disney-documentaire ‘Madu’ is een poging tot een ontroerende biografie van een twaalfjarige Nigeriaanse jongen die de kans krijgt om zijn dromen waar te maken. Hij komt uit een arm dorp en is nog nooit buiten zijn omgeving getreden, totdat hij wordt uitgenodigd om te gaan studeren aan een prestigieuze balletschool in Engeland. Klinkt bekend? Absoluut. Waar je van Disney ook niet al te veel mag verwachten als het gaat om vernieuwing, is deze documentaire een uitgelezen voorbeeld van een extreem uitgemolken stereotype. En dan ook nog in dik anderhalf uur.

Na de eerste vijf minuten van de documentaire weet de kijker wat er gaat gebeuren. Een klassieke heldenreis zal worden afgelegd, met als hoofdpersoon Anthony, die zijn omgeving verlaat om avonturen te beleven, obstakels te overwinnen en uiteindelijk als een wijzer mens zijn leven te vervolgen. Een Bildungsroman in zijn puurste, doch saaiste vorm. Maar als je als filmmaker kiest voor een klassieke vorm zonder verrassingen, moeten er wel momenten van ontroering worden gecreëerd, al is het door het magische gevoel van de voltooiing van de verwachting. In ‘Madu’ is dit niet het geval. De veel te epische muziek en de clichématige vormgeving van de scènes laten niets meer aan de verbeelding over: alle mogelijkheid tot betovering, ontroering of spanning wordt onmiddellijk door stereotypes doodgeslagen. De stereotypes die worden afgebeeld – met als dieptepunt het arme Nigeria versus het prestigieuze Engeland– zijn bijna onsmakelijk, zelfs neokolonialistisch weergegeven. In Afrika was zijn balletleraar streng en gewelddadig, in Engeland zijn ze allemaal lief en opbouwend. Erg teleurstellend, zelfs van Disney.

Naarmate de film vordert, blijft de opbouw vrijwel hetzelfde. Wel zijn er af en toe mooie interacties in ‘Madu’. Scènes van Anthony’s liefde voor zijn familie in Nigeria, of de ontwikkeling van vriendschappen in Engeland, roeren de kijker enigszins. Je moet er geduld voor hebben, maar het zijn wel de beelden die de documentaire maken. Hierin zie je zijn strijd en zoektocht naar geluk, naar wat hem gelukkig maakt maar ook de druk die hij voelt. Helaas worden ook deze sènes vaak overrompeld door de dramatische effecten en geënsceneerde momenten.

De poging die ‘Madu’ doet tot ontroering, kan als “mislukt” bestempeld worden. De documentaire doet geenszins wat het belooft en de matige opbouw maakt het moeilijk om de hele film te blijven zitten. Wie nog weinig verhalen met een soortgelijke compositie heeft gezien of gelezen, kan er wellicht nog enig plezier uit halen. Voor alle andere kijkers is deze film niet de moeite waard.

Sacha Bergsma

Waardering: 2

VOD-release: 29 maart 2024 (Disney +)