Magnolia (1999)

Regie: Paul Thomas Anderson | 188 minuten | drama | Acteurs: Tom Cruise, Julianne Moore, William H. Macy, Philip Seymour Hoffman, Jason Robards, Melora Walters, John C. Reilly, Philip Baker Hall, Alfred Molina, Michael Bowen, Ricky Jay, Luis Guzman, Jeremy Blackman, Melinda Dillon

Earl Partridge en Jimmy Gator hebben een zooitje van hun privé-leven gemaakt en hun familieleden en bekenden gaat het niet veel beter af. Sommigen zijn maatschappelijk succesvol maar niet in staat te geven, zoals Earls verstoten zoon Frank (Tom Cruise); anderen zijn losers die hun liefde niet kwijt kunnen, zoals Jimmy’s dochter Claudia (Melora Walters). Op het sterfbed van vader moet het allemaal uitgepraat worden, maar ook de nieuwe generatie heeft inmiddels onheil gezaaid: ‘Magnolia’ is een molotovcocktail van menselijk leed. En dat in de zonnige San Fernando Valley, het paradijs van de Californische middenklasse. Het kan geen toeval zijn dat het juist op de beschreven dag pijpenstelen regent.

Net als in ‘American Beauty’ wordt in ‘Magnolia’ geprobeerd de donkere kant van het Amerikaanse familieleven te belichten. Paul Thomas Anderson doet dat echter niet door het ironiseren van de schone schijn, zoals in bovengenoemde film, maar door in te zoomen op de naakte emoties van de hoofdfiguren. De film lijkt daardoor meer verwant aan de Deense School (‘Breaking The Waves’, ‘Festen’) dan aan zijn tijdgenoten.
Net als in ‘Breaking The Waves’, waar het meisje Bess haar verlamde man door grenzeloze liefde denkt te kunnen genezen, is ook in ‘Magnolia’ sprake van magie, inkeer en een eindeloos vertrouwen in het goede. De schijnwereld van quizmaster Gator stort in wanneer een kandidaat in zijn broek piest; de onhandige overvaller Donnie (William H. Macy) gaat aan de hand van politieman Jim (John C. Reilly) zijn buit terugbrengen en seksgoeroe Frank ‘respect the cock’ Mackey krijgt een telefoontje dat zijn vader op sterven ligt als hij door een journalist juist geconfronteerd wordt met zijn verweesde jeugd; de bevreemdende kikkerregen aan het slot heeft op dit alles een betoverende, helende uitwerking.

Het zijn stuk voor stuk beelden met grote zeggingskracht, misschien zelfs iets te veel tegelijk. Het is daardoor een graadje minder effectief dan in het topwerk van Lars von Trier, maar we hebben het hier wel over top-honderd-aller-tijden-films en deze mag best op nummer 101. Er wordt gedreven maar niet overdreven geacteerd, de karakters zijn geloofwaardig en er zit in elk levensverhaal wel een mooie twist. Veel acteurs uit Anderson’s Boogie Nights keren terug in Magnolia en ook nog in een zelfde soort rol. Julianne Moore is de neurotische vrouw van Partridge; Macy een man die niets goed kan doen en Reilly en Philip Seymour Hoffman zijn opnieuw goedmoedige losers. ‘Magnolia’ is een uitgebalanceerde film die drie uur lang boeit.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 4

Bioscooprelease: 23 maart 2000