Mandela: Long Walk to Freedom (2013)
Regie: Justin Chadwick | 146 minuten | biografie, drama, geschiedenis | Acteurs: Idris Elba, Naomie Harris, Tony Kgoroge, Riaad Moosa, Zolani Mkiva, Simo Mogwaza, Fana Mokoena, Thapelo Mokoena, Jamie Bartlett, Deon Lotz, Terry Pheto, Zikhona Sodlaka, S’Thandiwe Kgoroge, Tshallo Sputla Chokwe, Sello Maake, James Cunningham, Zenzo Ngqobe, Gys de Villiers, David Butler, Robert Hobbs, Garth Breytenbach, Armand Aucamp, Carl Beukes, A.J. van der Merwe, Graham Clarke, Andre Jacos, André Stolz, Thomas Gumede, Anrich Herbst, Adam Neill, Nomfusi Gotyana, Michelle Scott, Patrick John Walton, Theo Landey, Mark Elderkin, Dylan Horley, Richard Lothian, Lindiwe Matshikiza, Carel Nel, Sivuyile Ngesi, Grant Swanby
Op de Koninklijke première in Engeland rolde de aftiteling net toen het telefoontje binnen kwam: Mandela was dood. Het is net zo treurig als dat het ironisch is. Maar onderdeel van zijn nalatenschap is een hartverwarmend en kleurrijk portret, net zo ambitieus als Madiba zelf.
Ruim twintig jaar geleden interviewde producer Anant Singh op Robbeneiland de anti-apartheidstrijder Nelson Mandela. Niet veel later verscheen Mandela’s autobiografie ‘Mandela: Long Walk to Freedom’ en ontving Singh de rechten voor een biopic. Het bijbehorende script – geschreven door William Nicholson (‘Gladiator’) – rolde in 2010 uit de printer.
Brits regisseur Justin Chadwick kreeg de eer om het leven van de geroemde Mandela te verfilmen. In samenwerking met diens familieleden ging Chadwick de productie in, en castte Idris Elba (“The Wire” en “Luther”) als de voormalige Zuid-Afrikaanse president en Naomie Harris (‘Skyfall’) als zijn vrouw, Winnie.
Het leven van Mandela was extraordinair, daar zal niemand over twisten: van dorpsjongen tot advocaat tot terrorist tot veroordeeld crimineel tot president. Zijn leven leent zich dan ook als geen ander voor een Hollywoodproductie met een Hollywoodbudget en een Hollywoodcast. Maar helaas is ‘Mandela: Long Walk to Freedom’ te ambitieus.
De film gaat over Mandela, de advocaat die het opnam voor een kleurling die werd doodgetrapt door de blanke politie. Het gaat ook over Mandela, de casanova die zichzelf bewees als ontrouw. En over Mandela, de terrorist en activist die veel van zijn geliefden teleurstelde.
Autobiografieën lenen zich voor een uitgebreide documentatie van iemands leven. Maar een film die gaat over ‘het leven’ … Nee. Een invalshoek met enige afbakening is vereist, zoals Steven Spielberg dat eerder deed met zijn magistrale ‘Lincoln’ (2012). Dit werd een prachtig drama over misschien wel de minst sensationele periode uit het leven van de gelijknamige Amerikaanse president. En met elementen uit genres als ‘oorlogsthriller’ en ‘gevangenisdrama’ valt niet te ontkennen dat ‘Long Walk to Freedom’ rommelig aanvoelt.
Gelukkig was er nog net ruimte voor een aantal simplistische, anekdotische scènes, waarin de acteurs de volle aandacht krijgen. Een scène, bijvoorbeeld, waarin Mandela flirterig ‘de potloodtest’ doet bij een negroïde schone. (Niet die om de staat van je borsten te checken, maar om het Afro-gehalte van je hoofdhaar te meten.)
Elba steelt de show met een dik, Zuid-Afrikaans accent en geloofwaardige transformatie van een driftkikker tot goeroe. En ook Harris – die in één scene overigens wel verontrustend veel lijkt op een combinatie van Katy Perry in ‘Part of Me’ en Rihanna in ‘Hard’ – raakt je met haar hartverscheurende vertolking van Winnie Madikizela-Mandela, die sinds de vrijlating van haar man slachtoffer werd van zijn verafgoding.
Vanuit een populair perspectief is ‘Mandela: Long Walk to Freedom’ op een perfect moment in première gegaan, waardoor de film een grotere ode wordt aan Mandela dan regisseur Chadwick waarschijnlijk had durven dromen. En het is dan misschien een slordige ode, maar wel een hele warme. Wie krijgt er nou geen kippenvel van Mandela die met een gekleurde massa zingend door de straten trekt uit protest?
Redactie Cinemagazine
Waardering: 3
Bioscooprelease: 19 december 2013
DVD-release: 20 maart 2014