Manhunt – La traque (2008)
Regie: Laurent Jaoui | 110 minuten | drama, geschiedenis | Acteurs: Yvan Attal, Franka Potente, Hanns Zischler, Jesus Rojas, Sophia Eva Wilhelmi, Christophe Brault, Fernando Arze, Jean-Marie Winling, Germain Wagner, Xavier De Guillebon, Benjamin Alazraki, Laurent Klug, Jorge Ortiz, Joaquín Berthold, Marion Game, Victor Haïm, Jorge Standl, Agustín Alcoba, Andrea Ravera, Raúl Beltrán, Jorge Hidalgo, Sergio Ríos, Reynaldo Yujra
Tientallen Duitse oorlogsmisdadigers pakten na de Tweede Wereldoorlog hun leven gewoon weer op. Veel van hen trokken naar Zuid-Amerika, waar ze in relatieve anonimiteit een nieuw bestaan op konden bouwen. Anderen bleven in Duitsland en deden alsof er nooit iets gebeurd was. Een van de mensen die veel te lang de dans wist te ontspringen was Klaus Barbie, tussen 1942 en 1945 de leider van de Gestapo in de Franse stad Lyon. Het spoor dat hij daar achterliet leverde hem de veelzeggende bijnaam ‘de beul van Lyon’ op. Barbie was onder meer verantwoordelijk voor de moord op de Franse verzetsstrijder Jean Moulin, die hij eigenhandig martelde. Ook zette hij 44 joodse kinderen uit het weeshuis in Izieu op transport naar Auschwitz. Slechts één van hen wist te ontsnappen en overleefde. In totaal wordt Barbie verantwoordelijk gehouden voor de dood van ruim vierduizend mensen. In 1947 werd hij bij verstek ter dood veroordeeld in Frankrijk, maar dankzij het Amerikaanse Counter Intelligence Corps (CIC) – in wiens opdracht hij in Duitsland tegen de communisten streed – wist hij in 1951 te vluchten naar Bolivia.
Het zou nog ruim twintig jaar duren voor de notoire nazi-jagers Serge en Beate Klarsfeld hem zouden opsporen. Over die gebeurtenis, en de nasleep daarvan, gaat de televisiefilm ‘Manhunt’ (ook bekend als ‘La Traque’, 2008) van Laurent Jaoui. De hoofdrollen zijn voor Yvan Attal (‘Munich’, 2005) en Franka Potente (‘Lola Rennt’, 1998). Als het volhardende echtpaar Klarsfeld gaan zij geen gevaar uit de weg om Barbie en andere oorlogsmisdadigers die hun straf hebben ontlopen alsnog voor het gerecht te krijgen. Serge, een Franse jood, verloor zijn familie gedurende de Holocaust en zint op gerechtigheid. In de Duitse Beate – die zich schaamt voor de misdaden van haar voorvaderen – heeft hij de ideale partner gevonden. Zodra ze via hun Zuid-Amerikaanse contacten hebben uitgevonden dat Barbie (Hanns Zischler, die we eveneens kennen uit ‘Munich’) onder de naam Klaus Altmann in Bolivia verblijft en een prominente rol speelt in het op gewelddadige wijze onderdrukken van de communistische beweging aldaar, wagen Serge en Beate zich aan een gevaarlijk kat-en-muisspel met uiteindelijk slechts één doel: Barbie en andere oorlogsmisdadigers voor de rechter te krijgen.
‘Manhunt’ is een Frans-Duitse coproductie waarin een periode van twaalf jaar wordt besproken. Logisch gevolg is dat niet alle gebeurtenissen even uitgebreid aan bod kunnen komen, aangezien daar geen tijd voor is. Vandaar dat het eerste half uur voortdurend van de hak op de tak wordt gesprongen en het verhaal lastig te volgen is voor wie geen voorkennis van het verhaal heeft. Regisseur Jaoui – die zo langzamerhand een expert is geworden in het maken van tv-films – laat zijn editor Claudine Dumoulin flink haar stempel zetten op zijn film. Het vele geknip en geplak geeft de film een rommelig entree. Heel wat beter wordt het zodra de introductie voltooid is en we met het échte verhaal kunnen beginnen: de verwoede pogingen van Beate en Serge om Barbie op te laten pakken. Hoewel we nu eindelijk de kans krijgen om in het verhaal te komen, heeft Jaoui ook nu nog haast. Het belangrijkste gevolg is dat een en ander behoorlijk aan de oppervlakte blijft en dat is zonde. Een boeiend schouwspel had er namelijk zeker ingezeten, als de regisseur wat meer de tijd had genomen en zijn karakters wat meer tot leven had laten komen.
Zonde is het ook van de uitstekende acteurs die hij in zijn film voor de dag laat komen. Franka Potente is al jaren een van de meest veelzijdige Europese actrices en alleen al het feit dat zij tekende voor deze bijzonder bescheiden productie is opvallend. In ‘Manhunt’ is heel duidelijk te zien dat ze op zich wel iets van haar karakter wil maken, maar er simpelweg geen mogelijkheid toe ziet omdat de personages door de gehaaste manier van werken behoorlijk worden afgestompt. En eigenlijk geldt dat voor alle acteurs. ‘Manhunt’ is met een klein budget gemaakt, maar heeft toch diverse scènes op locatie: niet alleen Frankrijk en Duitsland vormen het toneel, ook in Argentinië en de Boliviaanse hoofdstad La Paz werd gefilmd (in de film wordt zowel Frans en Duits als Spaans en Engels gesproken). De prent heeft dan ook een vrij hoog realistisch niveau, maar dat is vooral te danken aan het feit dat het verhaal gebaseerd werd op de memoires van Serge en Beate Klarsfeld zelf. Camerawerk en aankleding zijn niet slecht voor een televisiefilm, maar het oogt allemaal wat flets. Ook de muziek gaat gebukt onder datzelfde euvel: de wil is er wel, maar het overtuigt allemaal nauwelijks.
Serge en Beate Klarsfeld verdienen voor al het goede werk dat ze de afgelopen decennia hebben verricht een betere film dan ‘Manhunt’. De bedoelingen van de makers zijn ongetwijfeld goed en de film is een enkele keer best spannend, maar over het geheel gezien is deze film maar mat. Regisseur Laurent Jaoui kan beter ‘Das Leben der Anderen’ (2006) nog eens goed bekijken, eveneens een film waarin oude rekeningen worden vereffend, maar die veel meer sprankelt en bovendien inhoudelijk veel meer te zeggen heeft. ‘Manhunt’ mag dan wel een televisiefilm zijn (waarvoor toch andere standaarden gelden dan voor speelfilms), het boeiende verhaal van Serge en Beate Klarsfeld had absoluut beter verdiend. Gemiste kans!
Patricia Smagge