Mar adentro – The Sea Inside (2004)

Regie: Alejandro Amenábar | 125 minuten | biografie, drama | Acteurs: Javier Bardem, Belén Rueda, Lola Dueñas, Mabel Rivera, Celso Bugallo, Clara Segura, Joan Dalmau, Alberto Jiménez, Tamar Novas, Francesc Garrido, José María Pou, Alberto Amarilla, Nicolás Fernández Luna

Bij een film over euthanasie krijg je al snel gevoelens van een verplicht soort waardigheid van waaruit je deze film zou moeten gaan zien. Maar het kijken naar ‘Mar adentro’ is geen vervelende verplichting, zoals het leven voor Ramón dat voor hem voor een groot deel wel was. ‘Mar adentro’ is een film over romantiek, liefde en zelfs met humor. Het is misschien al wel een van de mooiste films die dit jaar uit zal worden gebracht. In het buitenland heeft de film in ieder geval al een aantal prijzen in de wacht weten te slepen. Tijdens de European Film Awards kreeg Alejandro Amenábar de prijs voor beste regisseur en Javier Badem de prijs voor beste acteur. Bij het Film Festival in Venetië kreeg Javier wederom de prijs voor beste acteur. En daarna nog een keer bij de Golden Globe Nominaties. Hier werd de film ook uitgeroepen tot de beste buitenlandse film.

Ramóns verhaal begint als de advocate die hem moet verdedigen in de legitimiteit van zijn wens tot sterven arriveert. De toestand zoals hij is en hoe hij is ontstaan ontrafelt zich stukje bij beetje en de mensen om hem heen vullen geleidelijk de plaatsen die zij in het verhaal innemen. Op een heel naturelle wijze leer je de situatie kennen en invoelen. Veel is waar, maar sommige perioden en mensen zijn ingedikt om de film niet langdradig en onoverzichtelijk te laten zijn. Het contact dat Ramón met de advocate opbouwt staat bijvoorbeeld voor het contact dat hij met vele vrouwen had in zijn leven. Ramón krijgt namelijk ondanks (of dankzij) zijn immobiliteit nogal wat belangstelling van vrouwen. En dat komt zeker ook door zijn bijzondere karakter die er tevens voor zorgt dat de film grotendeels een luchtige toon heeft. Omdat de dood door Ramón als een opluchting wordt gezien, is de dood geen loden last voor de film. Zijn omgeving heeft al zo lang aan het idee kunnen wennen. De acceptatie en realisatie van zijn doodswens door een ander is de grootste liefde die Ramón gegeven kan worden. Hij moet er even op wachten en voor vechten, maar hij weet dat hij die liefde eens zal krijgen.

Alejandro Amenábar is de regisseur van de films ‘The Others’ (2001) en ‘Abre los ojos’ (1997). ‘Abre los ojos’ (open je ogen) sloeg zo goed aan dat hij dadelijk gekopieerd werd in Amerika (‘Vanilla Sky’, 2001). Het scenario voor deze laatste film schreef hij samen met regisseur en scenarioschrijver Mateo Gil, net als ook deze film ‘Mar adentro’. Alejandro ging op zoek naar de mens die Ramón was door de ogen van zijn omgeving. Mateo verdiepte zich in Ramóns zee van binnen (Mar Adentro), waardoor een charmante mix van fantasie en werkelijkheid aan je ogen voorbijtrekt. De basis en inspiratiebron voor de film vormde het boek van Ramón Sampedro zelf: Letters from Hell dat in 1996 gepubliceerd werd. Twaalf januari 1998 voert Ramón zijn wens uit. Bijna precies zeven jaar geleden.

Het scenario zit werkelijk briljant in elkaar. Je loopt van situatie naar gebeurtenis naar discussie, als was het een logische opvolging, waarbij je steeds meer informatie krijgt. Het is nooit vervelend of voorspelbaar en de karakters zijn uiterst geloofwaardig. Het afscheid daarentegen blijft vreselijk ontroerend. Juist omdat het zo subtiel al in de hele film wordt opgebouwd, is een zin of een blik voldoende. ‘Mar adentro’ is daarom een schitterende film die je echt raakt.

Saskia Bruins

Waardering: 4

Bioscooprelease: 27 januari 2005