Mars Express (2023)

Regie: Jérémie Périn | 89 minuten | animatie, actie, science fiction, thriller | Originele stemmencast: Léa Drucker, Mathieu Amalric, Daniel Njo Lobé, Marie Bouvet, Sébastien Chassagne, Marthe Keller, Geneviève Doang, Thomas Roditi, Thierry Jahn, Serge Faliu

Sciencefiction schrijver Isaac Asimov is wereldberoemd geworden met zijn drie wetten van de robotica, die de robots onder menselijke controle moest houden. In de animatiefilm ‘Mars Express’ gaan deze wetten een stapje verder, zo mogen robots ook niet schelden. In deze wereld anno 2200 zijn robots overal, er is zelfs een mogelijkheid om na je dood door te leven als androïde, een robot versie van jezelf. Privédetective Carlos is zo’n androïde en samen met mens Aline vormt hij een duo. Zij komen op het spoor van een computerprogramma dat massaal robots autonomie verleent. Zo kunnen de robots niet alleen schelden, maar kunnen ze mogelijk ook ‘vrijkomen’ van de menselijke controle.

Naast de robotverhalen van Asimov is ‘Mars Express’ beïnvloed door Philip K. Dick (hij schreef het boek waarop ‘Blade Runner’ is gebaseerd), Japanse anime, film noir, westerns en detective verhalen. Dat is best een hoop, waarmee de film gevaar loopt om zijn eigen identiteit te ondermijnen. Uiteindelijk valt dit mee omdat het terugkijken functioneel is en de film enigszins een eigen stijl weet te hanteren. Het put functioneel uit historische genres omdat dit een mooi contrast creëert met de futuristische wereld waar zowel mensen als robots leven. Daarnaast is de animatiestijl origineel met 2D, 3D en door computercode gegenereerde animatie.

Verder heeft ‘Mars Express’ iets interessants te zeggen over de relatie tussen mens en robot. Hier zijn robots de onderdrukte minderheid. Dat is bijvoorbeeld te zien aan de achtergrond van Carlos die na zijn androïde transformatie verstoten is door zijn familie. De achtergrond van Aline is met een terugkerend alcoholprobleem juist heel menselijk. Dit onorthodoxe duo dat elkaar als elkaars gelijke ziet, zorgt voor een fijne boodschap van tolerantie voor zelfbewuste robots. Want door wat Carlos meemaakt, leef je net zo zeer met hem mee als met Aline. Desalniettemin voelt het agressieprobleem van Carlos en de alcoholverslaving van Aline wat clichématig aan.

Dat is zonde, want de film heeft best een eigenaardige toon. Dit is de verdienste van de vaak grappige, soms licht zwart komische, details die een blijvende indruk achterlaten. Enkele voorbeelden zijn Carlos die moet updaten maar geen ruimte meer heeft op zijn harde schijf, of een kat die na zijn dood ineens een robot blijkt. Hoe leuk deze details ook zijn, soms zorgt het voor een overvloed aan informatie, zeker omdat ook het tempo van de plot over het algemeen hoog ligt.

‘Mars Express’ heeft veel invloeden en het is knap dat het zich standhoudt tussen deze zwaargewichten van genres of grote sciencefiction schrijvers. Wel zorgt dit ervoor dat het soms zoeken is naar de eigen identiteit van de film. Maar die originaliteit is wel degelijk aanwezig, bijvoorbeeld in de unieke details. Bovenal onderzoekt de film intrigerende thema’s zoals de relatie tussen mens en machine en doet het dit op een vlotte en vermakende wijze die niet snel verveelt.

Ian van Asch

Waardering: 4

Speciale vertoning: IFFR 2024
Bioscooprelease: 8 februari 2024