Masahista – The Masseur (2005)
Regie: Brillante Mendoza | 76 minuten | drama | Acteurs: Coco Martin, Jacklyn Jose, Allan Paule, Katherine Luna, R.U. Miranda, Aaron Christian Rivera, Arianne Camille Rivera, Roni Bertubin, Norman Pineda, John Baltazar, Jan-el Esturco, Erlinda Cruz, Rose Mendoza, Mary Anne de la Cruz, Maximiano Sultan
Iedereen die zich wel eens af heeft gevraagd hoe het er in een (Filipijnse) homomassagesalon aan toegaat, doet er goed aan ‘Masahista’ van Brillante Mendoza te kijken. Veel realistischer dan dat krijg je namelijk niet. Maar hoewel de titel en het artwork voor de film anders doen vermoeden, is er een ietwat groter publiek dat ‘Masahista’ aan zal spreken dan alleen filmliefhebbers met een specifieke interesse in gay cinema. Brillante Mendoza maakt met zijn debuutfilm namelijk een intrigerend vader-zoonportret en legt daarbij op treffende wijze een belangrijk onderdeel van de Filipijnse samenleving, de seksindustrie, bloot.
Iliac is jong en hetero. Desondanks is de aantrekkelijke jongeman werkzaam bij een massagesalon voor homo’s, waarbij geld verdiend kan worden door het verlenen van ‘extra services’. Het is een hard bestaan, want de concurrentie is groot en het komt regelmatig voor dat er maar een klant per dag is voor de jongens. In ‘Masahista’ wordt heen en weer gesprongen in de tijd, waarbij het keerpunt het sterven van Iliacs alcoholistische vader is. De avond voor zijn overlijden heeft Iliac wel een smsje van zijn zus gekregen, maar hij koos ervoor die te negeren. In plaats daarvan ging hij aan het werk. Bij thuiskomst de volgende ochtend blijkt dat Iliacs vader naar het ziekenhuis is verplaatst. Als Iliac daar aankomt wordt hem door de receptioniste doodleuk verteld dat zijn vader op is gehaald door de begrafenisondernemers. We zien vervolgens hoe Iliac omgaat met de dood van zijn vader en hoe hij zijn (nog erg jong uitziende!) moeder probeert te ondersteunen
Een van de mooiste vondsten in de film is de wijze waarop Mendoza de beelden van hoe Iliac de begrafenisondernemer helpt zijn vader af te leggen combineert met die van zijn werk. Er zijn opvallende gelijkenissen en dat maakt het extra schrijnend. Seks, lust en dood: het ligt zo dicht bij elkaar. Het heen en weer switchen in de tijd heeft in ‘Masahista’ een duidelijke functie en is niet slechts een populair stijlmiddel. In tegenstelling tot de buitenscènes, zijn de scènes op het werk van Iliac – en dan met name die van de massagesessie met een klant (Marina Hidalgo, schrijver van pulpromans) geschoten in warme tinten, wat de intieme sfeer verhoogt. Erg opwindend wordt het niet, maar dat kan ook niet anders in deze wel wat van een documentaire weg hebbende film. Wat voor de klant een manier is om ontspanning te krijgen en dan het liefst voor een zo laag mogelijke prijs (stuitend gewoon hoe er getracht wordt nog iets van de prijs af te krijgen!), is voor de masseurs een keiharde wereld, waarin ze doodsbenauwd zijn iets verkeerd te doen en zo verraden te worden bij de baas. Hoewel de scène je zal doen glimlachen, wordt de angst van Iliacs collega wel voelbaar in het fragment waarbij een flesje massageolie op een klant terechtkomt.
Het lage budget dat de filmmaker tot zijn beschikking had voor zijn debuut speelt de film nauwelijks parten. De beeldkwaliteit is weliswaar niet altijd op en top, de acteerprestaties en de cinematografie zijn dat absoluut. ‘Masahista’ is een film die niet direct zijn geheimen prijsgeeft. De kijker wordt niet aan de hand genomen en zal na afloop vast met wat vragen blijven zitten. Over de vuilbekkende vriendin van Iliac komen we bijvoorbeeld niets te weten, anders dan dat ze overkomt als een zo mogelijk grotere slet dan de collega’s van haar vriendje die ze uitscheldt. Het hoe en waarom van deze relatie wordt niet uitgediept. Het draagt echter wel bij tot de tragiek van de hoofdpersoon: zal Iliac ooit echt gelukkig worden? Het antwoord op die vraag ligt besloten in de voortreffelijke manier waarop Coco Martin (met wie Mendoza later ‘Kinatay’ maakte) zijn personage gestalte geeft. Mooie film.
Monica Meijer