Mataharis (2007)
Regie: Icíar Bollaín | 100 minuten | drama, komedie | Acteurs: Najwa Nimri, Tristán Ulloa, María Vázquez, Diego Martín, Nuria González, Antonio de la Torre, Fernando Cayo, Maite De Lucas, Laura Domínguez, Antonio Durán ‘Morris’, Adolfo Fernández, Xoel Fernández, Irene Herranz, Puchi Lagarde, Juanma Lara, Gloria López, Javier Lorenzo, Rosendo Mercado, Manuel Morón, Josu Ormaetxe, Jorge Pérez, Mabel Rivera, Bart Santana, Carlos Santos, Florentino Soria, Marilyn Torres, Aixa Villagrán, Alex Villamayor
Inés, Carmen en Eva zijn drie vrouwelijke privédetectives bij een bureau in Madrid. Zij beheersen hun vak en hebben hoofdzakelijk opdrachten waarbij zij getuige zijn van relatieproblematiek van cliënten, hun activiteiten zijn daardoor relatief routinematig. Deze drie vrouwen moeten, terwijl ze de levens van anderen onderzoeken, hard werken om hun eigen leven op de rails te houden.
Zij volgen mensen die van overspel worden verdacht of gaan op zoek voor een charmante oude heer die een oude jeugdliefde zoekt. Hun baas is van het type dat uitsluitend gericht is op het genereren van inkomstenstromen. De opdracht is heilig en de opdrachtgever moet zo snel mogelijk een factuur voorgelegd kunnen krijgen. Veel scrupules heeft hij niet.
Het werk van de drie detectives is dus allemaal niet zo spannend, maar door de aard van het werk (langdurig volgen van mensen) wel veeleisend en afmattend. Terwijl zij getuigen zijn van de problemen van andere mensen en daarover rapporteren, hebben zij thuis zo hun eigen relatieproblemen. Dat maakt het voor hen niet eenvoudiger, zij zien de problematiek van anderen en ook die van henzelf haarscherp. Zoals vaak is het echter makkelijker anderen beroepsmatig te adviseren, dan in je eigen problematiek professioneel te handelen.
Inés (Maria Vazquez) is ongehuwd, woont alleen en heeft wel een vriendje. Inés heeft een foto van de bekende spionne Mata Hari aan de muur. Het bureau krijgt van een multinational een interessante en potentieel lucratieve opdracht. Twee werknemers worden van diefstal beticht. Geleidelijk komt Inés er achter dat het bedrijf eigenlijk alleen maar deze twee mensen kwijt wil. Deze organiseren bijeenkomsten om de gevolgen van het door het bedrijf goedkoper uitbesteden van werkzaamheden te bestrijden. Het bedrijf gebruikt het detectivebureau om hen te kunnen wegwerken. Inés wordt geconfronteerd met de ethiek van haar beroep. Haar werkgever zet haar voortdurend onder druk om met belastend materiaal te komen, deze financieel zeer lucratieve opdrachtgever kan in de toekomst nog veel meer geld opleveren bij nieuwe opdrachten.
Carmen (Nuria Gonzalez) heeft een huwelijk waarbij zij thuis meer met de planten praat dan met haar man, die bijna voortdurend zwijgend achter de computer of op de bank zit. Haar dochter woont in Londen, veel te praten is er niet. Haar huwelijk is in feite dood. Carmen doet voor Sergio, een fotograaf, een onderzoek om na te gaan of diens vrouw hem bedriegt met zijn zakenpartner. Als zij Sergio confronteert met het overspel van zijn vrouw, realiseert zij zich ook de doodlopende steeg van haar eigen relatie. Er volgt dan een fraaie scène waarbij zij met Sergio in een bar diens (en daardoor mede haar eigen) relatieprobleem bespreekt. Zij legt haar ziel en zaligheid bloot en spreekt de treffende woorden: ‘Op een dag raak je elkaar niet meer aan. Niet met handen, niet met woorden’. Ook Carmen staat, evenals beide andere vrouwen, op een kruispunt in haar leven.
Eva (Najwa Nimri) verdenkt haar eigen man Inaki (Tristan Ulloa) van overspel nadat zij in zijn agenda steeds de naam van een vrouw ontdekt. Eva heeft twee kinderen en is net weer begonnen na haar bevalling. De combinatie van werk en gezin is slopend, ’s avonds zit zij uitgeput op de bank. Wanneer Inaki zegt een weekend met vrienden te gaan fietsen, gelooft zij hem niet en besluit hem te achtervolgen. Eva betrapt hem op een ontmoeting met een andere vrouw en komt vervolgens achter een heel ander geheim dat hij nog niet met haar heeft kunnen delen. Een diepe crisis in hun relatie blijft niet uit. In hun problematiek komt eveneens de ethiek naar boven: hoever je kunt gaan in het snuffelen in gegevens van de ander. Ga je in je partners e-mails kijken en hoe interpreteer je wat er geschreven is?
Het onderwerp van de film is hiermee uitermate interessant. Het focust zich in dit geval hoe de problemen in de werk- en de privésituatie uit elkaar te houden. Toch weet de film niet helemaal te ‘pakken’. Het spel van de drie actrices is op zich goed en overtuigend, maar de uitwerking van het scenario stokt in een wat magere verhaallijn. Daarin wordt voortdurend tussen de drie afzonderlijke levens gewisseld. De meerdere verhaallijnen lijken wat provisorisch aan elkaar gekoppeld en hebben daardoor een wat fragmentarisch karakter. Door de veelheid aan lijnen blijft de problematiek wat aan de oppervlakte. Hierdoor kabbelt het verhaal wat voort, waarbij de ontwikkelingen niet echt verrassingen bieden.
De verwachtingen waren na het eerdere realistische drama ‘Te doy mis ojos’ van regisseur Iciar Bollain hooggespannen. Die verwachtingen worden niet helemaal ingelost. De film moet het vooral hebben van fraaie cameravoering en goed spel. Dat maakt het niet helemaal tot een sterk overtuigend samenhangend geheel met veel diepgang. Ondanks deze punten van kritiek blijft er genoeg te genieten, de gang naar de cinema is zeker de moeite waard. Eens een wat minder heftige film over relatieproblemen is ook prima te verteren.
Rob Veerman
Waardering: 3
Bioscooprelease: 7 augustus 2008