Mauvais sang (1986)
Regie: Leos Carax | 116 minuten | drama, romantiek, misdaad | Acteurs: Michel Piccoli, Juliette Binoche, Denis Lavant, Hans Meyer, Julie Delpy, Carroll Brooks, Hugo Pratt, Mireille Perrier, Serge Reggiani, Jérôme Zucca, Paul Handford, Charles Schmitt, François Négret, Philippe Fretun, Thomas Peckre, Ralph Brown, Eric Wasberg, Leos Carax
De carrière van de Franse regisseur Leos Carax is grillig. Geprezen om zijn debuutfilm ‘Boy Meets Girl’ (1984), volgden met steeds groter wordende intervallen de steeds minder goed ontvangen speelfilms ‘Mauvais sang’ (1986), ‘Les amants du Pont-Neuf’ (1991) en ‘Pola X’ (1999). Daarnaast maakte hij nog een korte film in 1997 en regisseerde hij in 2008 een segment van ‘Tokyo!’. Carax’ productie is niet hoog, maar zijn onconventionele films zijn om verschillende redenen altijd wel interessant. De regisseur heeft een kenmerkende en hoogst persoonlijke visuele stijl. Een stijl bovendien, die alle andere elementen die een film doorgaans kenmerken (karakteropbouw, plotontwikkeling) in zijn optiek bijna overbodig maakt. Hoe ver de regisseur hiervoor bereid is te gaan, blijkt wel uit de situatie rond ‘Les amants du Pont-Neuf’. Nadat toestemming om de echte brug te gebruiken achterwege bleef, ging Carax een haast krankzinnige onderneming aan. Hij liet de oudste brug van Parijs in Montpelier nabouwen (inclusief omringende gebouwen!!), waardoor de film één van de duurste Franse films aller tijden werd. Door al het andere ondergeschikt te maken, of zelfs op te offeren, aan de stilering van de beelden, worden Carax’ films ondoorgrondelijk of soms zelfs domweg incoherent.
Dat laatste is ook het geval met ‘Mauvais sang’ (“slecht bloed”). Hoewel het verhaal doet denken aan de ziekte Aids (die begin jaren 80 bij het grote publiek bekend raakte), heeft de verdere gang van zaken hoogst zijdelings te maken met de ziekte die de bevolking in de film teistert. Er wordt nauwelijks direct aan gerefereerd en geen van de hoofdpersonen heeft er rechtstreeks mee te maken. Het stelen van het vaccin tegen dit virus is de voornaamste drijfveer van Marc (acteerlegende Michel Piccoli) en Hans (Hans Meyer), omdat zij een Amerikaanse vrouw (Caroll Brooks) geld schuldig zijn. Wanneer hun baas overlijdt, schakelen ze zijn zoon in, de vingervlugge Alex (Denis Lavant), maar die wordt stapelverliefd op Marcs veel jongere maîtresse Anna (Juliette Binoche).
In de drie films die Carax tussen 1984 en 1991 maakte, speelt Denis Lavant de hoofdrol, telkens “Alex” genaamd. Lavant is een bleke jongen met een ongewoon gezicht, dat nogal uitdrukkingsloos van nature is, maar bijzonder expressief tot leven komt, zeker in cruciale scènes. Met zijn acrobatische lijf weet hij al dansend en rennend (op muziek van David Bowie) alle aandacht naar zich toe te trekken. Maar hij krijgt goed tegenspel van Piccoli, betrouwbaar als altijd als een oudere gangster en Hans Meyer in een licht komische rol als diens handlanger. De camera hangt tevens, vaak bijna letterlijk, aan de lippen van Juliette Binoche als Anna. Een echte connectie met de hoofdpersonen krijgt de kijker niet, daarvoor is alles te afstandelijk gefilmd en het nominale misdaadverhaaltje te vervreemdend, maar de acteurs laten zien wat ze in huis hebben.
Het superieure camerawerk is Jean-Yves Escoffier, die vaker met Carax samenwerkte en het is vooral vanwege de uitgesproken visuele stijl dat ‘Mauvais sang’ in de herinnering zal blijven hangen. De inconsistentie van toon, genre en verhaallijn zal Carax weinig hebben geboeid, maar voor veel kijkers zal de film echter een onbevredigende en irritatie opwekkende ervaring zijn. Wie zich overgeeft aan de beelden en poëtische toon, zal veel plezier beleven aan individuele scènes, al schiet de film over de hele linie toch wat tekort.
Hans Geurts