Meadow Wild – Die Wiese (2019)

Regie: Jan Haft | 43 minuten | documentaire

Weides vormen biotopen die niet altijd op waarde worden geschat. Als je ze op een natuurvriendelijke manier beheert, zijn het kleurrijke, gevarieerde en soortenrijke habitats die dankzij de zee van kleuren wel wat weg hebben van een koraalrif op land. Het bijzondere is dat deze habitat vooral bestaat bij de gratie van de mens. De weide is vooral cultuurlandschap met hoge natuurwaarden dat floreert in gebieden waar het buitengebied nog extensief wordt beheerd.

‘Meadow Wild’ toont de kijker welke dieren en planten je zoal kunt vinden op een Europees weiland waar het land nog niet intensief wordt bewerkt door agroreuzen. Het hoge gras is de geboortegrond en schuilplek van reekalfjes en weidevogels zoals de wulp en kievit. We zien hoe de ouders van de grondbroeders zich met overgave kwijten van hun opvoedende taken en constant voedsel verzamelen voor de gulzige kuikens. Rovers zijn er natuurlijk ook in het weiland. De vos stroopt met zijn scherpe zintuigen de randen van het gebied af, op zoek naar een smakelijk muizen- of vogelhapje, terwijl de schreeuwarend vanuit de lucht het weiland afspeurt naar voedsel.

Maar ‘Meadow Wild’ heeft zeker niet alleen oog voor vogels en zoogdieren. Ook het insecten- en plantenleven en enkele zeldzame paddenstoelen komen rijkelijk aan bod. Hartje zomer weerklinkt op de bloemrijke weilanden bijvoorbeeld het indringende geluid van diverse sprinkhaan- en cicadensoorten. De mannetjes produceren het geluid met hun vleugels en poten en proberen zo in de gunst te komen bij de vrouwtjes. De film toont ook welke symbiotische relaties er bestaan tussen planten en insecten (vlinders, bijen) in een gezonde en natuurrijke weide.

Maar ‘Meadow Wild’ is meer dan een aaneenschakeling van mooie plaatjes. De documentaire vraagt tevens aandacht voor de precaire situatie waarin veel Europese weides zich bevinden. De grootschalige landbouw is op veel plaatsen in Europa namelijk de bijl aan de wortel van deze unieke leefgemeenschappen. Met beleid maaien hoeft geen probleem te zijn. Dat doodt op korte termijn wel individuele dieren en planten, maar heeft op populatieniveau meestal geen grote gevolgen. Maar maaicycli worden steeds korter, waardoor het land (te) weinig tijd krijgt om te regenereren. En als de bodem zelfs wordt omgeploegd en de kunstmest rijkelijk vloeit, veranderen oases van biodiversiteit razendsnel in ecologische woestenijen.

‘Meadow Wild’ is niet alleen een visueel aantrekkelijke film, maar ook een dringende oproep tot het beschermen en natuurlijk houden van bloemrijke weides. En dat is nodig ook, aangezien deze landschappelijke pareltjes in West-Europa inmiddels angstaanjagend dun gezaaid zijn.

Frank Heinen

Waardering: 3.5

Speciale vertoning: Nature on tour, april 2022
Bioscooprelease: 12 mei 2022