Men (2022)
Regie: Alex Garland | 101 minuten | drama, horror | Acteurs: Jessie Buckley, Rory Kinnear, Paapa Essiedu, Gayle Rankin, Sarah Twomey, Zak Rothera-Oxley, Sonoya Mizuno
Voor ‘Men’, de nieuwste film van de creatieve duizendpoot Alex Garland, verplaatsen we ons naar het Britse platteland. Jessie Buckley speelt Harper, een jonge vrouw die een huis in de natuur heeft gehuurd om te herstellen van de recente zelfmoord van haar echtgenoot. Wat een rustgevende vakantiereis moet worden, mondt echter al snel uit in een nachtmerrie. Elke man die Harper in de omgeving tegenkomt heeft exact hetzelfde gezicht (Rory Kinnear in meerdere rollen) en ieder van hen lijkt erop uit te zijn om haar vakantie om zeep te helpen. Wat begint als plagend en kinderachtig gedrag, neemt gaandeweg monsterlijke vormen aan. Wie zijn deze mannen, en wat willen ze van Harper?
In de afgelopen drieëntwintig jaar waarin Alex Garland inmiddels scenarist en regisseur is, heeft hij naam gemaakt als een van Engelands meest befaamde filmmakers. Met sciencefiction-films als ‘Ex Machina’ (2014) en ‘Annihilation’ (2018) heeft Garland een enorme schare fans verworven. Dit zijn kundig gemaakte hersenbrekers, die er niet voor terugdeinzen om ongewoon en complex te zijn. Met zijn nieuwste film tackelt Garland voor de tweede maal horror (als scenarist schreef hij al eerder Danny Boyle’s zombie-hit ’28 Days Later’, 2002), maar dat wil echter niet zeggen dat ‘Men’ onder de meer gangbare films van dit genre kan worden geplaatst. Dit is een frustrerende, gewaagde, maar bovenal ontzettend bizarre film.
Tijdens het kijken van ‘Men’ worden we voortdurend aan andere films herinnerd. Er zijn bijvoorbeeld sterke overeenkomsten met het vroege werk van Roman Polanski, met name het claustrofobische ‘Repulsion’ (1965). Harper doet frequent denken aan Catherine Deneuve in die film. Ook zijn er vlagen van folklorische horror, denk aan ‘The Wicker Man’ (1973), en momenten waarop de film het home-invasion genre omarmt, zoals ‘Straw Dogs’ (1971). Dan zijn er groteske scènes vol body-horror, à la David Cronenberg (‘Videodrome’, 1983, en ‘Naked Lunch’ 1991). En wanneer Rory Kinnear als een van de vele dorpsbewoners opduikt, worden we aan het werk van Charlie Kaufman herinnerd (het herhaaldelijk gebruik van acteur Tom Noonan in ‘Anomalisa’ 2015). Tevens vertolkte Jessie Buckley de hoofdrol in Kaufmans meest recente film ‘I’m Thinking of Ending Things’ (2020).
Wat heeft ‘Men’ zelf om het lijf? Qua thematiek niet bijster veel. De film vertelt op de eerste plaats een verhaal over de geestelijke repercussies van geweld tegen vrouwen. Daar kun je wel degelijk een geschikte horrorfilm over maken, en Garland blinkt ook zeker uit in het creëren van een nijpend gevoel van onbehagen dat elke scène doordringt. Het werkelijke probleem hier schuilt achter het personage van Harper. We ontdekken in de loop van de film dat zij in het verleden een slachtoffer van huiselijk geweld was. Maar leren we verder iets over haar? Hoe zij en haar echtgenoot elkaar hebben leren kennen bijvoorbeeld, of hoe hun verstandhoudingen waren in het begin van hun huwelijk? Nee. Het verleden van Harper blijft een waas, en als gevolg verliezen we onze interesse in haar.
Nog een ander probleem is dat de plot herhalend van karakter is. Na de zoveelste interactie tussen Harper en een van de zonderlinge dorpsbewoners begrijpen we het wel. Deze mannen zijn kwaadwillig en imperfect. Ze brengen het slechtste in Harper naar boven. Dat hoeven we niet in vijf achtereenvolgende scènes te zien. Interessant had kunnen zijn om verschillende rangen in vrouwenhaat te tonen. Misogynie uit zich op allerlei manieren. Waarom krijgen we dit dan niet te zien?
Visueel gezien ziet ‘Men’ er meer dan degelijk uit. De cinematografie van Rob Hardy is adembenemend en dat zorgt ervoor dat ‘Men’ er altijd zeer aantrekkelijk uitziet. Ook het acteerwerk is solide. Ondanks de tekortkomingen van haar karakter, acteert Jessie Buckley opperbest. Met een beter script had deze eigenzinnige rolprent meer indruk gemaakt. Nu is deze film enkel aan te raden voor fanatieke Alex Garland-liefhebbers en fans van vreemdsoortige horror.
Len Karstens
Waardering: 2.5
Bioscooprelease: 16 juni 2022
DVD- en blu-ray-release: 9 november 2022