Menged (2006)

Regie: Daniel Taye Workou | 20 minuten | komedie, korte film | Acteurs: Shewaferaw Dessalegn, Tesfaye Gessesse, Alemu Gebre Arb, Rosella Morselli, Arlene Crainich, Abebe Haymanot, Bewketu Belete

‘Menged’ laat zien dat er veel kan gebeuren als je vanuit een klein Ethiopisch dorpje naar de wekelijkse markt gaat. Een vader en zijn zoon gaan op een bijkans filosofisch getinte reis naar de markt. Als in een soort van roadmovie trekt een klein stukje Ethiopië ons voorbij in de vorm van een prachtig landschap met grootse vergezichten. De film laat ons ook zien hoe het land en de hedendaagse denkwijzen van de bewoners snel verandert ten opzichte van de vele oude tradities die het land nog altijd rijk is.

Aanvankelijk zit het kind op de ezel en loopt vader voorop. Allereerst ontmoeten zij onder een oude boom een nog oudere Koptische priester. De priester vraagt het kind het kruis te kussen dat hij in zijn handen heeft. Het kind weigert aanvankelijk. Als de vader later gegeneerd vraagt waarom hij de priester zo heeft behandeld, vertelt deze dat hem op school is geleerd dat via het kussen van het kruis ziekten kunnen worden overgebracht. Iedereen kust immers dat kruis? De kerk wordt hier geconfronteerd met hedendaagse opvattingen over hygiëne. De priester adviseert tevens vanuit zijn traditionele opvattingen over het respect dat een kind voor zijn ouders moet hebben, dat eigenlijk de vader op de ezel moet gaan zitten en dat het kind moet lopen.

In een volgend deel van het verhaal zien we een mooi beeld van de man op de ezel, terwijl zij over de vluchtstrook van een moderne snelweg gaan. Zo komen zij bij een moderne ondernemer met hedendaagse zakelijke opvattingen. Deze geeft weer een geheel ander advies vanuit zijn visie op de samenleving. Vader en zoon moeten samen op de ezel. Ze krijgen nog een moderne voedselgift toe.

Hierna wordt de ezel steeds weerbarstiger van de zware last van twee mensen op zijn rug. Ook de ezel ziet zich steeds weer met nieuwe en tegenstrijdige opdrachten geconfronteerd. Als de ezel zich schrap zet en meer achteruit dan vooruit loopt, gebruikt de vader zijn stok om de ezel te straffen. Twee Spaanse vrouwelijke ontwikkelingswerkers passeren in een auto en zijn geschokt door deze ‘barbaarse’ behandeling. Zo ga je toch niet met dieren om? Het nieuwe advies, en dus al weer strijdig met het vorige, is dat de man de ezel moet ontzien en dan maar op zijn schouder moet nemen.

Er ontstaat een zeer vermakelijk en prachtig beeld wanneer de man met de ezel op zijn schouder door het schitterende landschap loopt. De zoon stelt aan zijn vader de existentiële vraag waarom mensen toch allemaal tegenstrijdige adviezen geven die alleen maar tot verwarring leiden. Vader geeft daarop een prachtig filosofisch getint antwoord. De reis vervolgt en de discussie begint weer opnieuw. De cirkel is rond, je kunt zeggen: de honden blaffen en de karavaan trekt verder.

Een bijzonder aardige korte film van slechts 21 minuten. Mooi camerawerk, prima spel. De film laat zien dat er veel verschillende opvattingen bestaan over normen en waarden en dat de toepassingen daarvan tot verrassende effecten kunnen leiden. Aanrader.

Rob Veerman