Meskina (2021)
Regie: Daria Bukvic | 94 minuten | komedie | Acteurs: Maryam Hassouni, Soundos El Ahmadi, Jouman Fattal, Nasrdin Dchar, Oscar Aerts, Vincent Banic, Sisi Bolatini, Bilal Wahib, Olaf Ait Tami, Rachida Iaallala, Najib Amhali
Talent is er genoeg onder Nederlanders van Marokkaanse komaf, maar waarom is het beeld dat van hen verschijnt in televisieseries en speelfilms dan zo beperkt. Dat vroeg stand-up comedian Soundos El Ahmadi zich hardop af. Daarom besloot ze zelf een grappig verhaal te verzinnen over een Marokkaans-Nederlandse vrouw die haar weg probeert te vinden in het leven. Het draait volgens El Ahmadi nu eens niet om ‘een vrouw die gered moet worden door een witte man, of een vrouw die jihadist is en verkracht wordt’, maar om een vrouw zoals jij en ik die haar leven probeert te leiden en daarbij in allerlei komische situaties belandt, maar ‘toevallig’ uit een Marokkaanse familie komt. In haar zoektocht worstelt ze met haar eigen verwachtingen en die van de mensen om haar heen, op het gebied van liefde, familie, identiteit en carrière. Universele thema’s dus, maar dan met een Marokkaans sausje. “Ik ben ervan overtuigd dat er nog nooit zo’n film is gemaakt in Nederland”, aldus Soundos. “Ik droomde als meisje om in zo’n film te spelen, maar die waren er niet. Dus dan neem ik het heft in eigen handen.”
Hoofdpersoon in ‘Meskina’ (2021) is Leyla (Emmy-winnares Maryam Hassouni), een dromerige vrouw van net dertig die een carrière als schrijfster van kinderboeken ambieert. Als we haar ontmoeten, vertelt ze tijdens de bruiloft van een nicht verhaaltjes aan de kinderen. Dat doet ze ook een beetje om de smalende blikken van andere familieleden te ontwijken. Die vinden haar namelijk een ‘meskina’, een sneu geval. Een vrouw op haar leeftijd zou allang man en kinderen moeten hebben, maar Leyla is nog zoekende. Als haar oude vriend Abdelkarim (Olaf Ait Tami), tegenwoordig een rijke en beroemde muziekproducent, opduikt en met haar aanpapt, lijkt Leyla haar imago van oude vrijster eindelijk van zich af te kunnen schudden. Ze zijn heel gelukkig en stappen zelfs in het huwelijksbootje. Maar dan stort Leyla’s wereld als een kaartenhuis in elkaar, als ze ontdekt dat Abdelkarim zijn handen niet van zijn nieuwste zangeresje af kan houden.
Na een tijdje te hebben gezwolgen in zelfmedelijden, besluit Leyla haar leven weer op te pakken. Haar moeder (Rachida Iaallala) en oudere zus Amina (Soundos El Ahmadi) besluiten het lot een handje te helpen en regelen onafhankelijk van elkaar een blind date voor Leyla. Moeders keuze is Amin (Nasrdin Dchar), een keurige, hardwerkende jongen uit een bevriende familie, terwijl Amina Leyla’s foto op Tinder plaatst. Eén van de mannen die reageert is de knappe Fabian (Vincent Banic). Omdat Leyla beide mannen leuk vindt, besluit ze dan maar twee mannen tegelijk te daten, waarmee ze zich uiteraard behoorlijk in de nesten werkt.
In ‘Meskina’, geregisseerd door Bosnisch-Nederlandse Daria Bukvic, wemelt het van de powervrouwen. Vrouwen die zich niets aantrekken van wat er traditioneel gezien van hen verwacht wordt. Amina is weliswaar netjes getrouwd en heeft kinderen, maar haar man Klaas (Oscar Aerts in een sympathieke rol) is geen moslim en Amina brengt thuis bovendien het geld in het laatje aangezien ze een goede baan als uroloog heeft. En dan heeft Leyla ook nog een nicht, Malika (Jouman Fattal), die aan het hoofd staat van een succesvol zakenimperium. En Leyla zelf is ook onafhankelijk genoeg om haar eigen koers te bepalen, al heeft er aanvankelijk twijfels over of ze daar uiting aan mag geven. Van derde – of in sommige gevallen zelfs vierde – generatie Nederlandse Marokkaanse vrouwen mag verwacht worden dat ze het juk van tradities en vastgeroeste rollenpatronen van zich af hebben kunnen werpen. Maar in de filmwereld viel er klaarblijkelijk nog wel een slag te maken. ‘Meskina’ speelt bovendien op geslaagde wijze met vooroordelen. Zo begint de film met twee nerveuze jonge jongens die hun auto op een schimmige parkeerplaats neerzetten en iets onbestemds uit de kofferbak halen. Natuurlijk denk je er dan niet meteen aan dat ze zenuwachtig zijn voor een overdadige Marokkaanse bruiloft waarin ze door alle tantes in hun wang geknepen gaan worden!
El Ahmadi was niet alleen betrokken bij het scenario en de productie, maar ook bij de casting. Een keur aan Marokkaans-Nederlands talent passeert de revue, met naast Dchar en Hassouni onder meer ook cabaretier Najib Amhali in een charmante rol als groenteman met een oogje op Leyla’s moeder die weduwe is. Ook Bilal Wahib speelt een rol, als de excentrieke assistent van de zakelijke Malika. Wahib raakte eerder in 2021 in opspraak vanwege een uit de hand gelopen livestream, waarbij hij een minderjarige jongen erop aandrong zijn geslachtsdeel te laten zien. De film was voor die tijd al opgenomen. Hopelijk voor hem blijft het bij dit ene incident, want het zou zonde zijn van zijn acteertalent als hij zijn carrière met dergelijke misstappen op het spel zou zetten.
Romantische komedies, zeker de Nederlandse, volgen doorgaans een vast patroon en ook ‘Meskina’ past in dat stramien. Heel erg de diepte in gaan we ook in deze film niet (past misschien ook niet bij het genre) en ook hier zien we bijvoorbeeld een collage van Tinderdates ‘from hell’, werken we toe naar speech die alles op zijn plek zal zetten en is er zelfs een scène in de vertrekhal van een luchthaven. Desondanks voelt ‘Meskina’ frisser aan dat de meeste andere romkoms. Natuurlijk door het Marokkaanse sausje dat eroverheen zit, maar ook doordat er op bepaalde momenten nét even andere keuzes gemaakt worden dan je zou verwachten. In dat opzicht heeft deze generatie Marokkaanse-Nederlanders de teugels van de traditie vol overtuiging van zich afgeworpen. Dat de film bij vlagen ook nog eens erg geestig is, is mooi meegenomen!
Patricia Smagge
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 22 juli 2021
DVD-release: 8 december 2021